Το τυχαίο και απρόβλεπτο μιας «ζαριάς»
Γράφει ο Πολύβιος Ν. Πρόδρομος // *
Αχιλλέας Κατσαρός «Ζαριά στο πιθάρι», εκδ. Θράκα, 2022
Η νέα ποιητική εμφάνιση του Αχιλλέα Κατσαρού γίνεται με την ώριμη ποιητική συλλογή του «Ζαριά στο πιθάρι», (Θράκα, 2022), η οποία αποτελεί πραγματικά «εξέλιξη» της ποιητικής του σκέψης και γραφής. Ο ποιητής μάς προ(σ)καλεί σε ένα προβληματισμό και μια ποιητική περιπέτεια «κλείνοντάς μας το μάτι» και παιχνιδίζοντας με τον τίτλο «Ζαριά στο πιθάρι», τόσο με τον αναγραμματισμό όσο και με την παρήχηση του -ρ- «οπτικοποιημένη» και με τη φωτογραφία των κορμοράνων του Κώστα Καστανιώτη, που κοσμεί το εξώφυλλο. Το τυχαίο και απρόβλεπτο μιας «ζαριάς» που ρίχνεται στο «πιθάρι» και ο υπόκωφος ήχος της, δίνουν το στίγμα μιας, μη τυχαίας, εσωστρεφούς και αφαιρετικής ποίησης. Η σπονδυλωτή συλλογή του συστεγάζει τέσσερις ενότητες. Κάθε ενότητα (Αμαρτίες μικρού μήκους, Ιερουσαλήμ, Ασκητική λύκων, Ταυρικά έθιμα) προσδιορίζεται αντίστοιχα από το γεωγραφικό μήκος και πλάτος μιας πόλης: Deadhorse, Αλάσκα/Ιερουσαλήμ/Λίμα, Περού/Ηράκλειο, Κρήτης. Σπονδυλωτή ποίηση, θραύσματα αυτοβιογραφικά. Σπάζοντας του ποιητικούς κανόνες και αποκρυσταλλώνοντας ένα τελείως προσωπικό ύφος εκφράζει υπαρξιακές αγωνίες, αγωνίες όλων μας. Κι όπως σημειώνει ο αείμνηστος φίλος και συνάδελφος Γιάννης Ρουμπάκης αναφερόμενος στη μοντέρνα ποίηση, «το νόημα παράγεται από τη συγχώνευση στα βάθη της ευαισθησίας του ποιητή αποτυπώσεων των δύο βασικών στοιχείων με τα οποία ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον κόσμο, του διανοητικού (δηλαδή της σκέψης) και του συναισθηματικού στοιχείου. Σκέψη και συναίσθημα αποτελούν αυτό πού ονομάζουμε συγκίνηση, που είναι το ένα από τα δύο υλικά της ποίησης — το άλλο είναι ή γλώσσα». Η δυναμική της λογοτεχνικής γλώσσας του Κατσαρού με την πολυσημία της αποτυπώνει και εκφράζει τις αγωνίες του. Άλλοτε ειρωνική, «δηκτική», αλλά πάντα τρυφερή με υποβόσκοντα συναισθηματικό τόνο, μελαγχολική, πάντα αγωνιώσα και ζώσα η «παρα-λογική» ποιητική γραφή του, αντιστέκεται στις συμβάσεις της εποχής μας και στον παραλογισμό του κόσμου μας. Στην αναζήτησή του αυτή συνοδοιπορεί με τον αναγνώστη του, τον ξεβολεύει από την διανοητική του αγκύλωση, τον υποδέχεται στην πνευματική του ενδοχώρα και «περιμένει» την συναισθηματική του αντίδραση. Πειθαρχημένη γραφή, επιδέξιου τεχνίτη, χωρίς βερμπαλισμούς, χωρίς συναισθηματικό δραματισμό και νοήματα «δήθεν», «ταχταρίζει» τις λέξεις στη γραφίδα του, τις τοποθετεί με ακρίβεια κι αυτές γεννούν εικόνες που επιδέχονται πολλαπλές ερμηνευτικές προσεγγίσεις και γι’αυτό ώριμη η ποίησή του. «Συναντά» και «συζητά» με το Καβάφη και τον Sena. Με έναν δικό του τρόπο ο Κατσαρός ενσωματώνει αλλά και αμφισβητεί αυτό που παρωδεί. Ο επισκέπτης της ποίησής του – αναγνώστης κατανοεί και ερμηνεύει τους σαφείς υπαινιγμούς της και συν-κινούμενος γίνεται πρωταγωνιστής.
Αχιλλέας Κατσαρός
Ένα αξιομνημόνευτο μήνυμα η ποίησή του:
«[…]Κι όταν φτάσει ο καιρός να γεννηθεί ο άνθρωπος κι οι μάγοι να χάσουν τον δρόμο τους, τότε θα δεις το μεγάλο ψάρι να βγαίνει να λιάζεται στην παχιά άμμο και να απολαμβάνει τον ήλιο του Αιγαίου.[…]»(Αμαρτίες μικρού μήκους).
«[…]Η έκρηξη της βόμβας δεν αφήνει κανένα περιθώριο/λάθους.
Οι λέξεις πάντοτε θα χορεύουν κι εσύ θα ψάχνεις/εθνικότητες, τοπογραφίες και βυθούς/στον μαυρισμένο Γολγοθά».(Ιερουσαλήμ).
«[…] Σε ακούω να μιλάς αλλά δεν γνωρίζω τη γλώσσα σου/Θα μιλήσουμε με ινδιάνικες portmanteau λέξεις/Ίσως χορέψουμε τον αρχικό χορό των ανθρώπων/Χορός μέσα σε έναν μισοβυθισμένο τάφο/Εννιά μήνες[…]»(Ταυρικά έθιμα).
Την ποίηση του Αχιλλέα Κατσαρού αξίζει να την αποστηθίσουμε.
* Ο Δρ Πολύβιος Ν. Πρόδρομος MA,PhD είναι Καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Με την πλάτη στον τοίχο
Γράφει η Τζούλια Γκανάσου // «δώδεκα γραμματόσημα στον τοίχο», Δάνης Κουμασίδης, Εκδόσεις Κέδρος Η νουβέλα «δώδεκα γραμματόσημα στον τοίχο» του Δάνη Κουμασίδη δεν μοιάζει με σύγχρονη λογοτεχνία αλλά παραπέμπει στην παλιά, ευανάγνωστη επιστολογραφία του δεκάτου ενάτου αιώνα όπου όλα συντελούνται
Περισσότερα -
Διήγημα: “Μαύρο αίμα”
Της Ευδοκίας Τάλια // * Φέρνω με αγωνία το χέρι στο πρόσωπό μου σκουπίζω το ζεστό υγρό που τρέχει και το κοιτάζω. Κόκκινο. Είναι κόκκινο. Ευτυχώς! Στα δώδεκά μου με αρραβώνιασαν και έξι μήνες μετά ακολούθησε ο γάμος.
Περισσότερα -
Το λογοτεχνικό έργο τέχνης και η εποχή του – Η ευγενής μας τύφλωσις
Της Μένης Πουρνή // Ένα άρθρο γραμμένο σε γνωστή εφημερίδα με αφορμή τον μεγάλο αριθμό γυναικοκτονιών που δεν έχουν συμβεί, δυστυχώς, στη χώρα μας τα τελευταία, έδωσε αφορμή στην συγγραφέα του να ανατρέξει σε σημαντικά έργα
Περισσότερα -
Ποίημα: “Για την πατρίδα”
Του Ανδρέα Γ. Λίτου // * ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ Μια πληγή σε τρυφερή καρδιά που χαμογελάει σ’ όλους είναι η πατρίδα. Γαλανό κύμα είναι τ’ όνειρό της, που μας αγκαλιάζει με αφρούς και δοξαστικές αναμνήσεις. Eνα
Περισσότερα -
Tριήμερο αφιέρωμα στον πολυβραβευμένο Έλληνα κινηματογραφιστή, σεναριογράφο, παραγωγό και συγγραφέα Νίκο Νικολαΐδη
Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) τιμά έναν από τους Έλληνες δημιουργούς, τον πολυβραβευμένο κι ασυμβίβαστοΝίκο Νικολαΐδη. Το έργο του που συγκινεί κάθε γενιά, από εκείνη «της πρώτης αμφισβήτησης και της φυγής» της δεκαετίας του ’50 ως τα
Περισσότερα -
Θεατρικό έργο: “Poison”
Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος // * Τελευταία καρέ στα υπόγεια της Καγκελαρίας (Μικρό δωμάτιο στο βάθος ενός διαδρόμου. Κλειστές πόρτες, ένας σταυρός στο μέσον της μιας πλευράς, ένας άνδρας και μια γυναίκα με
Περισσότερα -
«Και ν’ αγγίξει ο ένας τον άλλο δε φτάνει»
Γράφουν οι: Γιάννης Κυπαρίσσης και Μαρώ Τριανταφύλλου // Μέσα καλοκαιριού εκδόθηκε η ποιητική συλλογή του Νίκου Δροσάκη: «εγκλεισμός ονείρου» από τις εκδόσεις Εύμαρος. Η συλλογή περιλαμβάνει συμβολικά 33 ποιήματα. Μεγάλο μέρος της γράφτηκε την περίοδο που η κοινωνική συνθήκη άρχισε
Περισσότερα
