Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Αποζητώντας την εξιλέωση
09/03/2021, 10:17 μμ

Αποζητώντας την εξιλέωση

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Zia Haider Rahman «Υπό το φως των όσων γνωρίζουμε», μετ. Α. Μιχαηλίδης, εκδόσεις Πόλις

 

Με ανάμεικτα συναισθήματα υποδέχθηκα τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου με τίτλο Υπό το φως των όσων γνωρίζουμε (μετ. Α. Μιχαηλίδης, εκδόσεις Πόλις) του Zia Haider Rahman. Ασφαλώς χαρά για το γεγονός ότι δόθηκε για ακόμα μια φορά το «τυπωθήτω» και λύπη για την αργοπορία, συνεπεία ασφαλώς των αντανακλαστικών των αναγνωστών. Ένα ακόμη εξαιρετικό βιβλίο από τις εκδόσεις «Πόλις».  Στοχαστικό και φιλοσοφημένο με τη σαφή διάθεση της εξερεύνησης της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ο Ζαφάρ, ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, έχει όλα τα φόντα ώστε να διακριθεί στον επιχειρησιακό στίβο του δυτικού πολιτισμού. Θεωρείται μια μικρή αυθεντία στα μαθηματικά και είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικός στην επιστήμη των μαθηματικών. Όλες οι πιθανότητες είναι με το μέρος του, κι εκείνος χωρίς να προσπαθήσει τις μετατρέπει σε βεβαιότητες.

Μέσα από τη φωνή του ανώνυμου αφηγητή – η οποία είναι εκείνη του παλαιού συμφοιτητή, πακιστανικής καταγωγής, μοσχαναθρεμμένου στις πλούσιες πολιτείες των ΗΠΑ, μέλος της ελίτ− παρακολουθούμε την πορεία του Ζαφάρ από το Μπαγκλαντές.  Αρχικά εμφανίζεται από το πουθενά −ως περιπλανώμενος− στην οικία του φίλου, συμφοιτητή και συναδέλφου ζητώντας τη φιλοξενία του.

Περιγράφονται τα φοιτητικά χρόνια, τα χρόνια των εκπληκτικών πνευματικών ακαδημαϊκών επιδόσεων που τον οδηγούν αβίαστα στα μεγάλα τραπεζικά σαλόνια. Μετά, ως μέρος της θεώρησής του παραιτείται, ώστε επί της ουσίας να γνωρίσει ξανά τον εαυτό του, να τον επανεφεύρει κατά μια έννοια, να αλλάξει τη λανθασμένη του πορεία. Ως απασχολούμενος στη νομική επιστήμη δέχεται την αποστολή του ΟΗΕ στο αιματοκυλισμένο Αφγανιστάν.  Τόσο κοντά, τόσο μακριά στη διαδρομή του βρίσκεται ο έρωτας με την ειδή της −αμφίσημης σε συμπεριφορά και πράξεις και συναισθήματα− Αγγλίδας αριστοκράτισσας Έμιλυ.

 

Zia Haider Rahman

 

Μέσα από τον Ζαφάρ, ο αφηγητής αποζητά την εξιλέωση για τα δικά του λάθη, τις δικές του παραλείψεις. Ψάχνει να ξεκαθαρίσει το νεφελώδες επαγγελματικό, προσωπικό, οικογενειακό περιβάλλον. Ο Ζαφάρ, χωρίς να το πολυκαταλαβαίνει, είναι η λύση στα προβλήματά του, είναι η σανίδα σωτηρίας του.

Η γλώσσα του συγγραφέα είναι απλή, χωρίς εμπνευστικές περιγραφές, χωρίς λογοτεχνικά στολίδια. Αυτό βέβαια δεν μειώνει σε τίποτα την αξία του κειμένου. Μέσα από τις λέξεις και τις περιγραφές που κόβουν σαν λεπίδες παρουσιάζεται η αντίθεση, οι εκ διαμέτρου αντίθετοι κόσμου. Ο δυτικός, ευρωπαϊκός πολιτισμός, αντιμέτωπος με τον νοτιοασιατικό. Φιλοσοφία, τέχνες, μαθηματικά, ιστορία, πολιτικές επιστήμες, χρηματοοικονομικά, γεωπολιτική, όλα χωράνε στο καλάθι του συγγραφέα. Αυτά τα −εκ πρώτης όψεως ανομοιογενή θεματολογικά υλικά− καταφέρνει να τα συνταιριάξει, να παρουσιάσει ένα άρτιο αποτέλεσμα. Από τον συγγραφικό μύλο δεν ξεφεύγουν ούτε οι ειρηνευτικές αποστολές, ούτε οι ΜΚΟ, ούτε οι κυβερνητικές πολιτικές εμπλεκόμενων κρατών.

Το Υπό το φως των όσων γνωρίζουμε είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο. Υπαρξιακό, φιλοσοφικό, αισθηματικό, κατασκοπευτικό, αστυνομικό, ιστορικό, πολιτικό. Όλα τα αυτά τα είδη εμπλέκονται, δένονται μεταξύ τους, ώστε να δημιουργήσουν την πολυεπίπεδη σπείρα του μυθιστορήματος.

Για μένα ένα χρήσιμο μάθημα, πέρα από το αφηγηματικό μέρος και τις τεχνικές που χρησιμοποίησε ο Zia Haider Rahman. Με βοήθησε να κατανοήσω –έστω κι ως βάση− τον τρόπο σκέψης και την κουλτούρα άλλων πολιτισμών, τόσο κοντά και τόσο μακριά ταυτόχρονα. Κι αυτό είναι το σημαντικό. Αναδεικνύει ακόμα ένα από τα οφέλη της ανάγνωσης λογοτεχνίας: Αυτό της μάθησης, αυτό της κατανόησης, αυτό της συνειδητοποίησης των πραγμάτων.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top