Fractal

Μια Λολίτα στην Ολλανδική ύπαιθρο

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Marieke Lucas Rijneveld «Υπέροχη αγαπημένη μου», Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Ίκαρος, σελ. 376

 

Μια από τις πιο δυναμικές σύγχρονες συγγραφικές φωνές έρχεται από την Ολλανδία. Τον/την γνωρίσαμε πριν από μερικά χρόνια όταν κέρδισε το International Booker και τώρα ήρθε η ώρα για την κυκλοφορία στα Ελληνικά και του «Υπέροχη αγαπημένη μου». Ο/η Marieke Lucas Rijneveld δημιούργησε μεγάλη αίσθηση με το The discomfort of evening (ελληνικός τίτλος: «Δυσφορεί η νύχτα») και χρησιμοποιεί για μια ακόμη φορά την ύπαιθρο της Ολλανδίας και την αγροτική ζωή για καμβά και της ‘’Υπέροχης αγαπημένης’’. Το σκηνικό αφορά τον έρωτα ενός γιατρού για τη μικρή κόρη ενός κτηματία και παραπέμπει ευθέως σε μια βερσιόν της Λολίτας του Ναμπόκοφ. Σε ένα ασφυκτικό καλοκαίρι κάτω από τον φόβο της εξάπλωσης της νόσου των βοοειδών ο αδόκιμος έρωτας παίρνει διαστάσεις με τον/την συγγραφέα να κάνει διάφορες αναφορές σχεδόν όλες από την πλευρά του γιατρού. Ουκ ολίγες φορές ο θάνατος και το ζωικό βασίλειο θα συνδεθούν άμεσα με την κυρίως ιστορία αφού εξαπλώνεται η νόσος στην Ολλανδική ύπαιθρο και ο γιατρός χρησιμοποιεί ονόματα ζώων για να χαρακτηρίσει πρόσωπα που συναντάει. Ο 14χρονος φίλος του ερωτικού πόθου του αναφέρεται για παράδειγμα ως ‘’βάτραχος’’! Μια μοναδική ικανότητα να παντρεύεται ο σουρεαλισμός με την πραγματικότητα που αποτελεί ενδεχόμενα και το πιο ισχυρό κομμάτι στη γραφή του/της συγγραφέως. Μέσα σε όλα αυτά κάποια στιγμή αρχίζει και ο προβληματισμός της 14χρονης για το αληθινό φύλλο της ή για το φύλλο που της ταιριάζει κάτι που ενδεχόμενα έχει και στοιχεία αυτοαναφορικότητας αφού ο/η συγγραφέας ανήκει στην κατηγορία των non-binary ανθρώπων και ζει μέχρι σήμερα σε μια φάρμα της Ολλανδικής υπαίθρου!

Το θέμα που καταπιάνεται το βιβλίο είναι ούτως ή άλλως ‘’άβολο’’ ακόμη και για τη σύγχρονη κοινωνία. Προφανώς και τίθεται ένα ξεκάθαρο ζήτημα οπτικής γωνίας. Αν κάποιος μπορεί να θεωρήσει τον ερωτικό πόθο ενός μεσήλικα, παντρεμένου με δύο παιδιά για μια έφηβη θα διαπραγματευτεί πιο εύκολα το βιβλίο. Είναι πάντως προτιμότερο από τη στιγμή που και στις σελίδες του βιβλίου υπάρχουν έμμεσες ή άμεσες αναφορές στη Λολίτα του Ναμπόκοφ κάποιος να προσπαθήσει να προσεγγίσει το όλο ζήτημα αφαιρώντας το ζήτημα του ερωτικού πόθου ή κάνοντας μια προσπάθεια να δει πίσω και πέρα από αυτό τον στενό περιορισμό της θεματολογίας του βιβλίου. Προσωπικά πάντως ο μονόλογος του ερωτευμένου ανώνυμου γιατρού μου θύμισε περισσότερο φόρμες τύπου Σαμουελ Μπέκετ ή ακόμη σε ορισμένα σημεία τις χωρίς τέλος προτάσεις φιλοσοφικής αναζήτησης του Μαρσέλ Προυστ. Και παρότι διαφημίστηκε αρκετά ως μια σύγχρονη βερσιόν της Λολίτας στο τέλος το συμπέρασμα μου ήταν ότι πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό.

 

Marieke Lucas Rijneveld

 

Το βιβλίο είναι γεμάτο από αναφορές στην κουλτούρα της λογοτεχνίας, της μουσικής, του κινηματογράφου αλλά και της ζωγραφικής. Η γραφή –παρότι μιλάμε ουσιαστικά για ένα μονόλογο- είναι συναρπαστική και επαναλαμβάνω ότι είναι το πιο δυνατό σημείο του βιβλίου. Σε κάθε περίπτωση ένα ξεχωριστό βιβλίο που ο καθένας θα προσεγγίσει αναγκαστικά μέσα από τη δική του οπτική και αναγνωστική γωνία. Σίγουρα όμως είτε σας αρέσει, είτε όχι είναι κάτι απόλυτα ξεχωριστό.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top