Fractal

Με την πρωτοβουλία της ερμηνείας

Γράφει ο Γιάννης Νικολαΐδης // *

 

Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, “Χειραψίες μιας ασήμαντης μέρας”, εκδ. Βακχικόν, 2018

 

Η ποίηση είναι αυτή η μυστηριώδης λειτουργία του ανθρώπινου νου να μετατρέπει  τον ανθρώπινο τρόμο σε ρυθμό.

Η Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, με τις Χειραψίες μιας ασήμαντης μέρας, μετέτρεψε τον τρόμο σε ρυθμικές εικόνες-αυτές τις σπάνιες εικόνες με τα πολλά αποσιωπητικά των άναρχων και ημιτελών εσωτερικών μονολόγων. αυτών που δεν μπαίνουν σε μια λογική σειρά και είναι σαν τα όνειρα. Ο λόγος και η γραφή της αγαπάει τόσο τη μουσική, που δεν την αγγίζει καν για να μην τη χαλάσει. Κι αυτό δυναμώνει την καταγραφή της σκέψης της. Αντέχει τον αντίλαλο της φωνής της, που επιστρέφει δημιουργώντας εικόνες από το παρελθόν και το μέλλον, θα έλεγε κανείς. Άλλωστε ο χρόνος είναι βαθύς όταν επιστρέφει.

Ο λόγος και η μουσική της ποίησης της Βιβής Κοψιδά αρχίζουν και πέραν των μουσικών κλειδιών και του πενταγράμμου. Σου δίνουν τη δυνατότητα και το περιθώριο να τα χρησιμοποιήσεις για τις «πόρτες» της προσωπικής σου φαντασίας. Χαρακτηριστικό απ’ αυτή την άποψη είναι το τελευταίο της κινηματογραφικό ποίημα με τίτλο: Οι τρελοί (σ.79-80). Η ποιήτρια σου αφήνει, όπως πάντα, την πρωτοβουλία της ερμηνείας, επιλέγοντας αυτούς τους τονισμούς που ταιριάζουν στον κάθε αναγνώστη, κάνοντάς τον σύντροφο και διπλανό. Αλλάζει συνεχώς φωτισμό με τους στίχους και τις έννοιές τους. Χρησιμοποιεί έναν τρελό, αυτόν που συνοδεύει τον καθένα μας, αυτόν που σου χαμογελάει επίμονα όσο και επικριτικά, αυτόν το φίλο σου, τον παραπληρωματικό σου τολμηρό τρελό. Αρκεί βέβαια να το παραδεχτεί κανείς και να συντριβεί όταν τον χάσει, όπως ο Ληρ του Σαίξπηρ.

Κι αυτός ο ευρηματικός πρό-λογος, με τον τίτλο Laboremus (σ.11-19), με τις χιλιάδες εικόνες που εναλλάσσονται γρήγορα και αρμονικά, βγαίνοντας η μια μέσ’ απ’ την άλλη, δημιουργεί μια μεγάλη, σκοτεινή αίθουσα για να ταξιδέψει κανείς στα ενδότερα του εαυτού του.

Η γλώσσα, όπως πάντα, ακριβής και απροσδόκητη, μεταφέρει την εικόνα της σκέψης της και φανερώνει τη στάση της απέναντι στο φαινόμενο της ζωής: μιας ζωής αφιερωμένης. Είναι μια δασκάλα και ταυτόχρονα μια μαθήτρια, με έκπληκτα και διεισδυτικά μάτια, έτοιμα να καταλάβουν και να εξηγήσουν ή μάλλον να προσπαθήσουν να εξηγήσουν και να εξομολογηθούν. Και πιστεύω τα κατάφερε θαυμάσια στη συλλογή αυτή με τις χειραψίες της στις ασήμαντες μέρες μας.

Τα περισσότερα θα ήταν περιττά, άλλωστε όταν η ποίηση αρχίζει να εξηγείται περισσότερο, παύει να λειτουργεί και να παρασύρει.  Ας αφήσουμε τον καθένα να συμπληρώσει μέσ’ από τους στίχους της αυτά που δεν μπορεί να πει μόνος του.

Η έντιμη και πραγματική ποίηση αμύνεται της αρετής και η Κοψιδά καταθέτει σε μας το καινούριο της «τέκνο», αμυνόμενη της αληθινής αρετής που είναι και η μόνη.

Η οικονομία του χρόνου είναι υπέρ της ποίησης. Γι’αυτό προσπάθησα μόνο να περιγράψω αυτό που αισθάνθηκα διαβάζοντας το εν λόγω βιβλίο της Βιβής Κοψιδά. Όσο και να μην ήθελα να μείνω «αγράμματος», παρέμεινα ένας κακός μαθητής, τρώγοντας… καραμέλες στα τελευταία θρανία, γεμάτος απορίες γι’ αυτά που μας μάθαινε τότε η κατευθυνόμενη παιδεία του ξασπρισμένου μαυροπίνακα, που δυνάστευε τα τρυφερά, παιδικά μας χρόνια.

 

Βιβή Κοψιδά

 

Για όλ’ αυτά μας γράφει η Βιβή Κοψιδά και την ευχαριστώ που απάντησε στις ερωτήσεις μου γράφοντας γι’ αυτά.

Εύχομαι καλό ταξίδι και το μήνυμά της να έχει πολλούς αποδέκτες, μ’ αυτή τη γραφή της την τόσο προσωπική! Εμείς θα περιμένουμε στην αποβάθρα του αύριο, να συναντήσουμε και την καινούρια της σκέψη.

Άλλωστε, αγαπητή Βιβή, οι μαγικές διαστάσεις του πενταγράμμου αρχίζουν μετά απ’ αυτό και πέραν από τα μουσικά κλειδιά που ανοίγουν τους ορίζοντες της φαντασίας μας.

Πιστεύω ότι κι αυτή τη φορά η Βιβή Κοψιδά με την ποιητική της συλλογή «Χειραψίες μιας ασήμαντης μέρας», κατάφερε να μας δώσει μια ακόμα θερμή χειραψία σε μια σημαντική μέρα σαν τη σημερινή!

 

 

* Ο Γιάννης Νικολαΐδης είναι Σκηνοθέτης

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top