Fractal

Με πρωταγωνιστή την άγρια φύση και τα βουνά των Πυρηναίων

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Irene Sola, «Τραγουδώ εγώ και το βουνό χορεύει», Μετάφραση: Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Ίκαρος

 

Το βουνό είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής του πολυβραβευμένου βιβλίου της Καταλανής συγγραφέως Ιρένε Σολά «Τραγουδώ εγώ και το βουνό χορεύει».

Όπως προδίδει και το εξώφυλλό του, πρόκειται για ένα βιβλίο στο οποίο πραγματικός πρωταγωνιστής είναι η άγρια φύση και, ιδίως, τα βουνά των Πυρηναίων.

Βρισκόμαστε στα μέση της δεκαετίας του ΄60 στην ορεινή Καταλονία. Οι μνήμες του εμφυλίου και του ανταρτοπολέμου στα βουνά είναι ακόμη νωπές, ενώ το φρανκικό καθεστώς εξακολουθεί να ασκεί καταπιεστική πολιτική ενάντια στην ιδιαίτερη εθνοτική ομάδα των Καταλανών απαγορεύοντας τους να μιλούν στη γλώσσα τους, τα καταλανικά. Σε αυτό το μικρό χωριό των Πυρηναίων, βέβαια, που διαδραματίζεται η υπόθεση του μυθιστορήματος, υπάρχει σχετική ελευθερία δράσης και αυτονομία από τους κατοίκους, αφού οι αρχές είναι αρκετά μακριά για να επηρεάζουν την καθημερινότητα των ντόπιων.

Σε αντίθεση με τις αρχές, αυτή που επηρεάζει τα μάλα τη ζωή στα βουνά είναι η ίδια η φύση. Έτσι, κεραυνός θα σκοτώσει ακαριαία τον αγρότη Ντομένεκ, ο οποίος θα έχει την ατυχία να βρεθεί έξω στη φύση κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας και θα προσπαθήσει να απελευθερώσει ένα μοσχαράκι του κοπαδιού του από το σύρμα ενός φράχτη. Η ίδια η φύση, επομένως, δια μέσω του κεραυνού είναι αυτή που θα αφήσει χήρα τη Σιό και ορφανά τα παιδιά της, τη Μία και τον Ίλαρι.

Σε τέτοιες κοινωνίες η συλλογικότητα, αλλά και η αλληλεγγύη παίζει πολύ μεγάλο ρόλο και οι γυναίκες μετατρέπονται σε φορείς πολιτισμού. Τέσσερις γυναίκες θα βρουν τον άτυχο άνδρα και θα συμπαρασταθούν στη χήρα σύζυγό του. Οι γυναίκες θα προβούν σε αναδρομή των παλιών ευτυχισμένων ημερών και έτσι θα χτίσουν την ιστορία τη δική τους, της οικογένειάς τους, αλλά και των βουνών, αυτών των σιωπηλών μαρτύρων της Ιστορίας της περιοχής. Πολλές φορές αφηγούνται ακόμη και άψυχα όντα, με τη συγγραφέα να χρησιμοποιεί την τεχνική της προσωποποίησης. Έτσι, στην αρχή του βιβλίου είναι οι δυνατές σταγόνες της βροχής που ξεκινούν την αφήγηση. Αργότερα, ο πραγματικός πρωταγωνιστής του βιβλίου, το ίδιο το βουνό δηλαδή, θα μας αφηγηθεί τον τρόπο δημιουργίας του, για να συνεχίσουν οι άρκτοι των βουνών.

 

Irene Sola

 

Η Σολά δανείζεται διάφορους μύθους και θρύλους της περιοχής και όψεις της καταλανικής μυθολογίας, ενώ σε ένα κεφάλαιο μας μιλάει για τα κατάλοιπα της μαγείας στην περιοχή, της οποίας, για άλλη μία φορά, φορείς είναι οι γυναίκες.

Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, λοιπόν, δομείται πάνω στις αυθόρμητες και πηγαίες αφηγήσεις των κυράδων του βουνού, αφηγήσεις που μοιάζουν με σαγηνευτικό παραμύθι. Η γραφή της Σολά είναι λυρικότατα και μοιάζει περισσότερο με αυθόρμητη καταγραφή, παρά με επιτηδευμένη άσκηση, από την οποία δεν λείπουν όμως οι προσεκτικά διαλεγμένες λέξεις. Συχνά ο λόγος γίνεται αλληγορικός και μεταφορικός., ενώ η προσωποποίηση των στοιχείων της φύσης μετατρέπεται σε βασικό αφηγηματικό παράγοντα.

Το βραβείο απέσπασε τέσσερα βραβεία: το Ευρωπαϊκό Βραβείο λογοτεχνίας το 2020, το Βραβείο Μυθιστορήματος ANAGRAMA, το Βραβείο ΝUVOL και το βραβείο CALAMO το 2019. Ένα βιβλίο ιδιαίτερο, με έντονο το καταλανικό χρώμα και τη μαγεία της φύσης των Πυρηναίων.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top