Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το ατέλειωτο ταξίδι προς την ελευθερία…
19/02/2020, 8:18 πμ

Το ατέλειωτο ταξίδι προς την ελευθερία…

Γράφει η Κυριακή Μ. Παπαγεωργίου //

 

«Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών», Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, Εκδόσεις Οδός Πανός, 2019

 

Υπάρχουν φορές που ο ανθρώπινος νους δε χωράει την αγριότητα που ο άνθρωπος έχει επιδείξει σε βάθος χρόνου μέσα στη μακραίωνη παγκόσμια ιστορία του, απέναντι στο ίδιο το ανθρώπινο είδος και μάλιστα στο βωμό του κέρδους, του συμφέροντος, του απύθμενου εγωισμού ή ακόμα και της ικανοποίησης του συμπλέγματος της υπεροχής του. Άνθρωπος με σάρκα, οστά και ψυχή, απάγεται από το συνάνθρωπό του, βασανίζεται με το φρικτότερο τρόπο, στερείται την ελευθερία που η ίδια η φύση του χάρισε από τη γέννησή του, δοκιμάζεται καθημερινά με τις πιο απαξιωτικές για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια δοκιμασίες, μετατρέπεται από υποκείμενο σε αντικείμενο, σα να μην είχε πνοή και τελικά δολοφονείται σωματικά ή πνευματικά για πάντα. Κι αυτό γιατί άραγε; Επειδή η  καθαρή τύχη τον έφερε να γεννηθεί με άλλο χρώμα σε φτωχές πατρίδες, έρμαιο στα χέρια του αναπόφευκτα προδιαγεγραμμένου  πεπρωμένου του. Ένα τέτοιο μελανό κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας, έρχεται να θυμίσει στους παλιούς ή να συστήσει στους νεότερους, το βιβλίο του Γεώργιου Νικ. Σχορετσανίτη, με τίτλο « Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών», από τις Εκδόσεις Οδός Πανός.

Αναμφισβήτητα ένας αληθινός ιστορικός θησαυρός, το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει τα πιο βαρυσήμαντα γεγονότα που έχουν στιγματίσει τη μακραίωνη ιστορία των Αφροαμερικανών, από τη μεγάλη αρπαγή το 14ο αιώνα, αιχμαλωσία και μετακίνηση των Αφρικανών σκλάβων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στο Νέο Κόσμο, μέχρι και τη μετεγκατάστασή τους μετά από μακραίωνους αγώνες στον αμερικανικό Βορρά τον 19ο και 20ο αιώνα. Η διαδρομή στο ταξίδι αυτό στο χρόνο είναι μεγάλη και συχνά οδυνηρή.

Πνευματικοί συνταξιδιώτες κι εμείς, μέσα από παραστατικότατες περιγραφές, μπαίνουμε μαζί με τους μαύρους σκλάβους που απήχθησαν στην κυριολεξία από τα πατρογονικά εδάφη τους, (μέσα στη δίνη φυσικά των εμφυλίων πολέμων που μαινόταν παραδοσιακά στις εν λόγω περιοχές), στα καράβια που υπό άθλιες πραγματικά συνθήκες τους μετέφεραν στα αμερικανικά παράλια. Βιώνουμε μαζί τους τα ψυχικά και σωματικά βασανιστήρια που υπέστησαν, την πείνα, τη δίψα, την εξαθλίωση, την οδύνη του θανάτου. Τους βλέπουμε να εργάζονται ως δούλοι, υπό απαξιωτικές συνθήκες στις φυτείες του Νότου και να υφίστανται κάθε λογής κακοποίηση μη έχοντας καν το δικαίωμα να αντιδράσουν στη βία, στον πόνο και στο φόβο, απέναντι σε μία κοινωνία που σιωπούσε αμέριμνη και προκλητική.

Οι δυόμισι τραγικοί αιώνες υποδούλωσης, έληξαν μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου. Η συνέχεια της ιστορίας δίνει βήμα στο Κίνημα των Πολιτικών Δικαιωμάτων, μέσα από μία εξίσου δραματική εποχή διαμαρτυριών και κινητοποιήσεων έναντι της βαναυσότητας των λευκών. Αυτό θα οδηγήσει τελικά στην Ανασυγκρότηση, υπό τον τρόμο όμως και πάλι του καθεστώτος Τζιμ Κρόου, που επιφέρει δυσβάσταχτες συνέπειες και προμηνύει δυσοίωνο μέλλον για τους Αφροαμερικανούς. Ωστόσο οι περιρρέουσες ιστορικές συνθήκες της εποχής και οι αέναη λαχτάρα της μαύρης φυλής για αληθινή ελευθερία, ευνοούν τη Μεγάλη Μετανάστευση στο Βορρά της Αμερικής και τη σταδιακή πολιτιστική άνθιση, που ονομάστηκε Αναγέννηση του Χάρλεμ. Ουσιαστικά η μετανάστευση αυτή αποτέλεσε και τη  Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Αφροαμερικανών.

Η μάστιγα όμως του φυλετικού διαχωρισμού, δυστυχώς ακόμη καλά κρατεί και στις επερχόμενες δεκαετίες συντηρώντας την ανισότητα και το φόβο. Ένα από τα αντιπροσωπευτικά γεγονότα που στιγμάτισαν την εποχή αυτή, με προεκτάσεις ακόμη και στον 21ο αιώνα, ήταν η πολύκροτη υπόθεση της δολοφονίας του δεκατετράχρονου αφροαμερικανού εφήβου Έμετ Τιλ από λευκούς Αμερικανούς στο Μισισιπή του Νότου της εποχής, το 1955, μέσα στο πλαίσιο της τακτικής του λυντσαρίσματος, το οποίο επικρατούσε ως «άτυπη» κοινωνικοπολιτική τακτική στην εν λόγω χρονική ιστορική περίοδο, εις βάρος της μαύρης φυλής. Οι περιγραφές, οι συνθήκες και τα αίτια όσον αφορά σε τέτοιας φύσης περιστατικά, καθηλώνουν τον ανθρώπινο νου.

 

Γιώργος Σχορετσανίτης

 

Μέσα από τεκμηριωμένες ιστορικές αναφορές, παραστατικές περιγραφές και πλούσιο φωτογραφικό υλικό που απεικονίζει είτε ιστορικά τεκταινόμενα, είτε έργα τέχνης Αφροαμερικανών καλλιτεχνών που αναπαριστούν γεγονότα και πόθους, ο συγγραφέας  του βιβλίου εισάγει τον αναγνώστη στον πυρήνα των γεγονότων, μετατρέποντάς τον σε αόρατο παρατηρητή. Ταυτόχρονα όμως εγείρει στον «νοήμονα» κοινό νου τον προβληματισμό, για το αν ακόμη και σήμερα επικρατεί σιωπηρή και υφέρπουσα εμμονή στη λογική του φυλετικού διαχωρισμού και στο αν αυτή έχει μετατραπεί πλέον σε κατεστημένο, όπως αυτό μαρτυράται από πρόσφατα γεγονότα ρατσισμού έναντι εγχρώμων.

Το βιβλίο «Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών», αποτελεί άλλο ένα σκαλοπάτι στη σκάλα της ιστορικής γνώσης και πνευματικότητας, που η εποχή μας απαιτεί απεγνωσμένα. Φέρνει αντιμέτωπο τον καθέναν από εμάς με την αλήθεια της ιστορικής μας άγνοιας, μιας άγνοιας που οδηγεί στη δική μας πνευματική υποδούλωση. Τέτοιες ιστορικές συγγραφικές απόπειρες αποτελούν ελπιδοφόρα βήματα στο δρόμο προς την ουσιαστική καρποφόρα γνώση, καθώς η γνώση αυτή οδηγεί στην αληθινή ελευθερία…

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top