Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το μυστήριο μιας εξαφάνισης
28/09/2021, 8:28 μμ

Το μυστήριο μιας εξαφάνισης

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Andres de la Motte «Το τέλος του Καλοκαιριού», Μετάφραση: Ξενοφών Παγκαλιάς, εκδ. Κέδρος, σελ. 440

 

Η Σουηδική σχολή νουάρ-αστυνομικών μυθιστορημάτων σπάνια, πλέον, μπορεί να μας εκπλήξει θετικά. Τα περισσότερα βιβλία του είδους κινούνται στους ίδιους πάνω κάτω άξονες. Μια εξαίρεση του κανόνα είναι το ‘’Το τέλος του καλοκαιριού’’ (εκδόσεις Κέδρος), βιβλίο που σε μεγάλο βαθμό διαφοροποιεί το στερεότυπο της συγκεκριμένης λογοτεχνικής ‘’βιομηχανίας’’.

Το βιβλίο πραγματεύεται τη δραματική εξαφάνιση ενός νεαρού αγοριού, του Μπιλι, το καλοκαίρι του 1983 και κινείται σε δύο διαφορετικά επίπεδα. Σε πρώτο χρόνο υπάρχει η περιγραφή του αστυνομικού διευθυντή για την έρευνα που αφορά την εξαφάνιση του μικρού που κινείται στα όρια της μικρής πόλης που συνέβη το περιστατικό. Εναλλακτικά υπάρχουν κεφάλαια σε ενεστώτα χρόνο και αφορούν την Βερόνικα όπως πλέον ονομάζεται η Βέρα. Είναι η μεγαλύτερη αδελφή του εξαφανισμένου Μπίλι που ζει πλέον σε άλλη πόλη και προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη σε άτομα που όπως και η ίδια δεν μπορούν να συμβιβαστούν η να αποδεχτούν την απώλεια αγαπημένων προσώπων τους. Κάποια στιγμή, σε μια από τις συνεδρίες της εμφανίζεται ένας νεοφερμένος που μιλάει για την εξαφάνιση του καλύτερου φίλου του που συνέβη το καλοκαίρι του 1983 και πυροδοτεί τις εμμονές της Βερόνικα που δεν μπορεί να ξεπεράσει την απώλεια του μικρού αδελφού της και ο συγκεκριμένος άνθρωπος της μοιάζει εξαιρετικά οικείος. Κάπως έτσι, αποφασίζει να επιστρέψει στην υποβαθμισμένη, πλέον,  γενέθλια γη, μιας πόλης που οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία. Στόχος της να (ξανα)ψάξει τις συνθήκες της εξαφάνισης αλλά κυρίως να βρει τρόπο να απαλλαγεί από τις ενοχλητικές αναμνήσεις. Εκεί θα επανασυνδεθεί με τον αστυνομικό διευθυντή στην προσπάθεια της να μάθει τι πραγματικά έγινε το καλοκαίρι του 1983 που συνεχίζει να την ακολουθεί. Θεωρητικά, λοιπόν, έχουμε να κάνουμε με ένα κλασικό νουάρ μυθιστόρημα με ένα κεντρικό μυστήριο που αναζητά τη λύση. Ο de la Motte όμως μας προσφέρει ένα βραδυφλεγές βιβλίο που πέρα από τις δεδομένες –σε αυτές τις περιπτώσεις- ανατροπές και  εκπλήξεις είναι κάτι περισσότερο. Είναι ένα δοκίμιο στη θλίψη και τα καλά κρυμμένα μυστικά που στοιχειώνουν και ενίοτε καταστρέφουν ζωές. Το βιβλίο έχει αργή εξέλιξη, χαρακτήρες δομημένους με συγκεκριμένο τρόπο: Χαμένοι στις σκέψεις και τα συναισθήματα τους με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις η χρήση διαλόγων να είναι βασική και σχεδόν υποτυπώδης.  Ο ρυθμός της αφήγησης θα ενταθεί και θα κορυφωθεί μόνο στο τελευταίο τέταρτο του βιβλίου εκεί που πλέον φτάνουμε στη λύση της μυστηριώδους εξαφάνισης. Φυσικά, για να μην ξεφύγει από τον βασικό κανόνα ο συγγραφέας προσθέτει το αναγκαίο Σουηδικό κλισέ: Το οικογενειακό δράμα και την επίδραση αυτής της εξαφάνισης στο στενό οικογενειακό κύκλο του Μπίλι. Η προσθήκη ορισμένων ερωτικών επιστολών η σημασία των οποίων γίνεται αντιληπτή μόνο προς το τέλος του βιβλίου προσθέτει μια μικρή, καλοδεχούμενη πινελιά στο πλούσιο σασπένς του βιβλίου. Όπως αναφέραμε το βιβλίο κινείται ουσιαστικά σε δύο άξονες: Οι page turners αναγνώστες θα βυθιστούν στην πλοκή του, οι υπόλοιποι ενδεχόμενα θα εντρυφήσουν σε θέματα όπως το εσωτερικό πένθος και η σημασία μιας απώλειας. Ενδεχόμενα, ορισμένοι θα διαφωνήσουν με την τακτική του de la Motte ο οποίος στη διάρκεια της αφήγησης δημιουργεί εσκεμμένα πολλούς λάθος δρόμους που οδηγούν σε λανθασμένα συμπεράσματα αλλά προσωπικά το βρήκα αρκετά γοητευτικό και μια καλή εγκεφαλική άσκηση. Ειδικά, μάλιστα από τη στιγμή που η λύση είναι πολύπλοκη και σύνθετη, άρα ελάχιστα προβλέψιμη. Αυτά τα γεγονότα είναι που ουσιαστικά κτίζουν με αργό ρυθμό αλλά πολύ μεθοδικά, κομματάκι- κομματάκι, το παζλ του συγκεκριμένου βιβλίου.

 

Andres de la Motte

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top