Fractal

Το τέλος της αθωότητας

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

«Ο τάφος του διαόλου», Ζαχαρίας Στουφής , εκδ. ΑΩ

 

«Οι καμινάδες και οι στέρνες ήταν οι μαύρες πύλες της παιδικής μου ηλικίας που με οδηγούσαν στον Θεό και τον Άδη».

Ο ζακυνθινός ποιητής και λαογράφος Ζαχαρίας Στουφής, ο οποίος ασχολείται με την θανατολογία της Ζακύνθου, σε μια νουβέλα ενηλικίωσης και μύησης – μέσα από μύθους και θρύλους του τόπου- στα μυστήρια της πραγματικής ζωής.

Δυο αδέλφια μικρά, επηρεασμένα από τους θρύλους του χωριού τους, αποφασίζουν να κάνουν την πιο παράτολμη μυθολογική ανασκαφή. Το καλοκαίρι του 1982, σκάβουν να βρουν τον τάφο του διαβόλου. Έτσι, γυρίζοντας ανάποδα το πουλόβερ του χρόνου, διδάσκονται την ανθρώπινη ύβρη και την ανθρώπινη τραγωδία. Με δωρικό αφηγηματικό τρόπο και αποκαλυπτική εφηβική ματιά ο συγγραφέας μας γνωρίζει τους βολιούς «αυτές τις παλαιολιθικού τύπου πυραμίδες» που του ενέπνεαν «ένα είδος μεταφυσικού σεβασμού»: «Αυτοί οι πέτρινοι σωροί θαρρείς και δημιουργούσαν μικροερήμους ή θα μπορούσε να είναι σπαράγματα ενός άγονου και ανεξερεύνητου πλανήτη, πολύ μακρινού προς την εύφορη γη. Πρεσβείες της έννοιας της μη ζωής». Και ανακαλύπτουν τον πλέον επικίνδυνο: Τον Χάος. «Ο Χάος είναι μια μεγάλη τρύπα στη γη που ό,τι τη διαβεί, άνθρωπος η ζώο, δεν ξαναγυρίζει ποτέ.»

Στη λίστα με τους παιδικούς τους φόβους, οι ιστορίες της μητέρας: «Σκληρές και αληθινές ιστορίες γεμάτες κακό που οδηγούσαν στον θάνατο και με έκαναν να θέλω να εξερευνώ τους λαβύρινθους του μυαλού μου. Αν ο Χάος μπορούσε να προσωποποιηθεί θα ήταν η μάνα μου, και οι ανεξερεύνητες, υπόγειες διαδρομές του θα ήταν οι ιστορίες που μου έλεγε. Ναι, αν η μάνα μου ήταν τόπος, θα ήταν ο Χάος, ένας Χάος γεμάτος κακό και θάνατο, που όμως με γέννησε και με γαλούχησε. Ένας Χάος που ξεκινάει από το παιδικό μυαλό μου και χάνεται, αχαρτογράφητος λαβύρινθος, στα έγκατα της γης και της φαντασίας μου.»

Τα δυο αδέλφια, εκείνο το Καλοκαίρι, εκείνο τον λαβύρινθο ακριβώς εξερευνούν. Και μέσα από τις ιστορίες του τόπου θα μάθουν τα πάντα: την αιμομιξία του Πιέρου και της Μαύρας, την τερατογέννεση συνέπεια της ύβεως, την απόφαση του Πιέρου να ρίξει στο Χάος τον γιο του και εγγονό.

 

Ζαχαρίας Στουφής

 

Και κάπως έτσι «Πριν χαράξει πήγε πέρα από το σπίτι στον μεγάλο βολιό και τον έχωσε. Την άλλη μέρα η μαμή πληροφορήθηκε τον θάνατο του μωρού, ίσως και να κατάλαβε ότι το σκότωσαν, πάντως διέδωσε στο χωριό ότι το παιδί είχε γεννηθεί με ένα κούτσουπο (μικρό κέρατο) στο μέτωπο και πως «είχε από κάτου του μια μεγάλη τρούπα».

Με παρόμοια παραμυθητικό τρόπο μυούνται τα αδέλφια σε ό,τι προσελκύει το κακό. Και φτάνουν μέχρι της Πύλες του Άδη, ναι θα μπορούσε αυτό ακριβώς να είναι ο Χάος, ο μεγάλος βολιός.

Μια ιστορία ενηλικίωσης που είναι το τέλος της αθωότητας, η μυθολογία του θανάτου, αλλά και το φινάλε μιας εποχής, εφόσον πια σήμερα κανένας δεν γνωρίζει, πέρα από τις πράξεις των ανθρώπων, τι είναι και τι δεν είναι αληθινό. Διότι στο μεταξύ «Μαζί με τους βολιούς που εξαφανίστηκαν, πέθαναν και οι τελευταίοι άνθρωποι που είχαν συμβάλει στην οικοδόμησή τους. Τώρα σιγά σιγά πεθαίνουν και οι άνθρωποι που πλήρωσαν για να τους εξαφανίσουν. Μαζί με τους ανθρώπους πέθανε η γεωργία τους, και μαζί πέθανε η ιστορία τους και οι θρύλοι τους».

 

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top