Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μια πεταλούδα υψηλών πτήσεων
15/06/2021, 11:54 μμ

Μια πεταλούδα υψηλών πτήσεων

Γράφει ο Άντυ Βρόσγος // *

 

Μάρκος Κρητικός «Το Μπλουζ της Πεταλούδας», Μεταίχμιο 2021

 

«Αντιπαθείς ακόμα όλους τους μπάτσους;»

«Όχι, μόνο αυτούς που έχω γνωρίσει».

Η φαινομενικά ακίνδυνη παρακολούθηση μιας φοιτήτριας από τη Σαντορίνη, υπόθεση που αρχικά δεν καιγόταν να αναλάβει, μπλέκει τον Μίλτο Οικονόμου στα δίχτυα ενός πολυπλόκαμου κυκλώματος που μοιάζει πολύ ισχυρό για τα κυβικά ενός ιδιωτικού ντετέκτιβ με ειδίκευση στις εξωσυζυγικές σχέσεις. Όλα αυτά μέχρι να πειράξουν την πεταλούδα του.

Αυτό το μπλουζ κυλάει αργά και απολαυστικά θυμίζοντας την  ωρίμανση του ουίσκι που ρουφάει σαν σφουγγάρι ο Μίλτος Οικονόμου. Το πέταγμα γίνεται σταδιακά και νωχελικά όπως οι τολύπες του καπνού από το τσιγάρο που βρίσκεται μόνιμα κρεμασμένο στα χείλη του. Αυτό όμως δεν συμβαίνει επειδή φλυαρεί, κάθε άλλο. Ο συγγραφέας έχει καταφέρει, στα δικά μου μάτια τουλάχιστον, να μην έχει ούτε μία λέξη παραπάνω από όσες χρειάζονταν για να δημιουργήσει ένα σπουδαίο μυθιστόρημα. Απλά θέλει τον χρόνο του. Όπως και ο Μίλτος Οικονόμου. Έχω πάντως βάσιμους λόγους να πιστεύω ότι ένας από τους πιο Τσαντλερικούς ήρωες που έχω συναντήσει μέχρι σήμερα, αυτονομήθηκε κάποια στιγμή στο χαρτί, με την άδεια ή όχι του συγγραφέα δεν ξέρω, σίγουρα πάντως προς τέρψη του αναγνώστη.

Πρώτο πρόσωπο και ενεστώτας χρόνος δεν δίνουν απλά ζωντάνια στο κείμενο αλλά μας επιτρέπουν να τρυπώσουμε στο μυαλό ενός φιλοσοφημένου, μπερδεμένου και σαρκαστικού σύγχρονου δον Κιχώτη. Σε αυτό το μυαλό, νηφάλιο ή όχι πολλά μπορούν να συμβούν. Σχεδόν τα πάντα, εκτός από ένα. Να πλήξεις.

Το πρώτο που θα αντιληφθεί κάποιος στο βιβλίο του Μάρκου Κρητικού, είναι ο τρόπος με τον οποίο χτίζει το σκηνικό του και μας παρουσιάζει τους χαρακτήρες της ιστορίας του. Κοφτές προτάσεις, μαύρο, κατάμαυρο χιούμορ, παρομοιώσεις που θα ζήλευε και ο θείος Ρέιμοντ. Φτάνουν λίγες μόνο λέξεις για να νιώσεις την απόλυτα σκοτεινή, νουάρ ατμόσφαιρα του βιβλίου, τις αλλαγές στον χώρο, τον χρόνο, τις συνθήκες.

Ο συγγραφέας κινεί αριστοτεχνικά τα νήματα οδηγώντας τον αναγνώστη, σαν ένα ζωντανό εκκρεμές, να αιωρείται από το τρανταχτό γέλιο που προσφέρουν οι διάλογοι του ιδιωτικού ντετέκτιβ με τις δηλητηριώδες ατάκες, στο απόλυτο πάγωμα και την αμηχανία μπροστά στην απώλεια ανθρώπων και ελπίδων. Με τον ίδιο πειστικό τρόπο που μας περνάει από τον απλό στακάτο λόγο σε πραγματικά λογοτεχνικά μονοπάτια μέσα από τις φιλοσοφικές αναζητήσεις και τους εσωτερικούς διαλόγους του ήρωα.

Οι δέκα εντολές του Τσάντλερ για το γράψιμο τηρούνται απαρέγκλιτα, δίνοντας μας μια σφιχτοδεμένη, ρεαλιστική ιστορία χωρίς ευκολίες και φτηνά τεχνάσματα, με απόλυτα ικανοποιητικό τέλος. Τα μεγάλα ατού της αφήγησης είναι η ατμόσφαιρα και η γλώσσα καθώς ο συγγραφέας δεν επιχείρησε μα εντυπωσιάσει με την πρωτοτυπία της ιστορίας που έχει έντονο άρωμα περασμένων δεκαετιών, αυτό της χρυσής εποχής του hard boiled στην Αμερική.

 

Μάρκος Κρητικός

 

Οι καλεσμένοι του Μάρκου είναι πολλοί και σπουδαίοι. Από την Τζόπλιν (και δική μου καλεσμένη στην AVARITIA) και τον Έρικ Μπάρτον μέχρι τον Ιζζό και τον Καμύ, οι επιρροές όσο και οι αναφορές του συγγραφέα είναι εμφανείς. Μας αφήνει τα διακριτικά του είτε με υπαρξιακά ερωτήματα είτε με στίχους και νότες.

Το τελευταίο κεφάλαιο είναι μια ωδή στο hard boiled και το noir. Η αναφορά στο διπλό άλλοθι, το πιο αγαπημένο μου βιβλίο της κατηγορίας ήταν το κερασάκι σε μια έτσι κι αλλιώς χορταστική τούρτα.

Σκέφτομαι ότι είναι πιθανόν να ανέθετα μια υπόθεση στον αντιήρωα Μίλτο Οικονόμου. Είναι όμως κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα απολάμβανα μερικά ποτά μαζί του μιλώντας για μουσική, πολιτική και λογοτεχνία.

Συστήνεται ανεπιφύλακτα ως ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια.

 

 

* Ο Άντυ Βρόσγος είναι Οικονομολόγος-συγγραφέας

 

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top