Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Με επίκεντρο τη σιωπή
16/02/2021, 9:04 μμ

Με επίκεντρο τη σιωπή

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Cloe Mehdi: «Τίποτα δεν χάνεται», μτφρ: Γιάννης Καυκιάς, εκδ. Πόλις

 

Η σιωπή κάνει αισθητή την παρουσία της στο βιβλίο της Cloe Mehdi, το νουάρ μυθιστόρημα με τίτλο Τίποτε δεν χάνεται (εκδόσεις Πόλις, μτφρ. Γιάννης Καυκιάς).

Ο εντεκάχρονος Ματιά –ο πρωταγωνιστής της ιστορίας– ζει με τον νεαρό σε ηλικία κηδεμόνα του, Ζε, μετά την αυτοκτονία του πατέρα του, καθώς η αδυναμία της μητέρας, η φαινομενική αδιαφορία της αδελφής του, ο διαφορετικός κόσμος που έχει επιλέξει να κινείται ο επιτυχημένος χειρουργός ιατρός ετεροθαλής αδελφός του, τους κάνουν να αναβάλουν επ’ αόριστον την υποχρέωση τους, θεσμική και ηθική, να αναλάβουν το μεγάλωμά του.

Ο Ματιά έχει ως συγκάτοικο την Γκαμπριέλ, σύντροφο του Ζε, μανιοκαταθληπτική όσο δεν παίρνει και με πολλές απόπειρες αυτοκτονίας από μεριάς της, προσπαθώντας καταλάβει τον κόσμο των μεγάλων.

Πέρα από τη σιωπή, κυρίαρχο ρόλο παίρνει η κατάθλιψη, η τρέλα με την καλή ή την κακή έννοια· η ψυχική ασθένεια, οι επώδυνες ψυχικές διαταραχές. Ο πατέρας του Ματιά είχε νοσηλευτεί στο ψυχιατρείο – τόπος αυτοκτονίας του–, ο Ζε το ίδιο. Εκεί άλλωστε γνώρισε τον πατέρα του Ματιά, με τον οποίο νοσηλευόταν στο ίδιο δωμάτιο. Η Γκαμπριέλ, επίσης, έχει νοσηλευτεί στο Σαρκό (το όνομα του δημόσιου ψυχιατρικού ιδρύματος) όπου ο μικρός Ματιά είναι μόνιμος επισκέπτης, έχοντας κάνει στα επτά του χρόνια και ο ίδιος απόπειρα αυτοκτονίας, αποκτώντας το «προνόμιο» της μόνιμης παρακολούθησής του από τη ψυχολόγο Νουριά.  Είναι η ματιά και συγχρόνως η καταγγελία της συγγραφέως για το σύστημα υγείας της Γαλλίας και τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι ψυχικά ασθενείς απ’ αυτό.

Ο μύθος στηρίζεται στη δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Σαΐντ. Η αστυνομική πλοκή είναι η κάλυψη για να αναφερθούν σημαντικά ζητήματα που αφορούν τη γαλλική –κυρίως αστική κι εργατική– κοινωνία και όχι ασφαλώς μόνο αυτή, είναι πασίδηλα σε όλες τις κοινωνίες δυτικού τύπου. Αστυνομική βία, υπέρβαση εξουσίας, παράβαση καθήκοντος, θλίψη, μοναξιά, απελπισία, κοινωνικές σχέσεις, ψυχικές διαταραχές, απάθεια είναι μερικά από αυτά.  Έτσι κι αλλιώς η κλασική δομή του αστυνομικού μυθιστορήματος: έγκλημα, ένοχος, αστυνόμος, σύλληψη, καταδίκη, ανήκουν –κατά την ταπεινή μου άποψη– σε παρελθούσες συγγραφικές τεχνικές.

Δεν θα αποκαλύψω την πλοκή του βιβλίου που είναι ούτως ή άλλως συναρπαστική. Με εντυπωσίασε η τεχνική της Cloe Mehdi. Πρωτοπρόσωπη αφήγηση, κυρίως με τη φωνή του Ματιά αλλά και των άλλων ηρώων, εναλλαγή με τρίτο πρόσωπο για ενίσχυση της συνοχής της ιστορίας, παντογνώστης αφηγητής, δευτεραγωνιστές και φωνές σωστά δομημένες και τακτοποιημένες προς εξυπηρέτηση του κειμένου, ιστορικές αναδρομές ώστε να ανακαλύψουμε ως αναγνώστες τα απαραίτητα στοιχεία χωρίς να πλατειάσει η ιστορία, αυτά που οδηγούν τους ήρωες, αντιήρωες κατ’ εμέ, στις πράξεις και τις σκέψεις.

Συμπερασματικά, ένα από τα αρτιότερα βιβλία που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια. Ενεός. Και εν τέλει, τίποτε δεν χάνεται!

 

Cloé Mehdi

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top