Fractal

Σε κανέναν δεν αρέσει να χάνει όποιον αγαπάει

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Μισέλ Μπυσσί «Τίποτα δε σε σβήνει», Μετάφραση: Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Πατάκη, σελ. 512

 

«Ο φύλακας της κόλασης είναι ένας δικαστής: ο δικαστής της μέρας της κρίσεως. Σε δυο μονάχα περιπτώσεις μπορεί κανείς, μετά τον θάνατό του, να πάρει άδεια για να ξαναγυρίσει στον κόσμο των ζωντανών. Ή ο νεκρός είναι αθώος, και δικαιούται να επιστρέψει στη Γη για να πάρει εκδίκηση, ή είναι ένοχος, οπότε θα επιστρέψει… για να καταδικαστεί!»

Το 2017 είχα διαβάσει «Τα τρία μαύρα νούφαρα» του Μισέλ Μπυσσί και είχα μαγευτεί. Με επίκεντρο έναν χαμένο πίνακα ο συγγραφέας έστηνε ένα δολοφονικό γαϊτανάκι με υπαρξιακές και εικαστικές προεκτάσεις, ένα πρωτότυπο και μη αναμενόμενο μυθιστόρημα όπως αποδεικνύεται ότι ξέρει να στήνει μοναδικά.

Στο καινούργιο του μυθιστόρημα με βάση δυο παιδιά που μοιάζουν σαν δίδυμα τα οποία γεννιούνται το δεύτερο από το πρώτο χαμένο, δέκα χρόνια μετά, στήνει μια απίθανη ιστορία μετενσάρκωσης με τελικές επεξηγήσεις που ικανοποιούν τις πάσες πλευρές.

«Οι κηλίδες αντιστοιχούν στη θέση μιας αρχαίας πληγής. Είναι σημάδι ότι αυτός που έχει μετενσαρκωθεί… έχει πεθάνει… από βίαιο θάνατο».

Όλα ξεκινούν τον Ιούνιο του 2010. Ο Εστεμπάν, δέκα ετών, εξαφανίζεται στην παραλία του Σαιν-Ζαν-ντε-Λουζ κατά τη διάρκεια των οικογενειακών διακοπών, χωρίς κανείς να αντιληφθεί το παραμικρό. Δέκα χρόνια αργότερα, η μητέρα του αγοριού, η Μαντί, παρ’ ότι έχει ξαναφτιάξει τη ζωή της, εξακολουθεί να αμφιβάλει. Δεν δέχεται με τίποτε την αστυνομική εκδοχή του πνιγμού, επιμένει σ’ αυτή της απαγωγής, και επιστρέφοντας στη Xώρα των Βάσκων, στην ίδια παραλία, αναγνωρίζει ξαφνικά τον χαμένο της γιο στο πρόσωπο του δεκάχρονου Τομ. Η Μαντί παρατάει τα πάντα και εγκαθίσταται ως γιατρός στο χωριό του, το Μυρόλ της Οβέρνης. Στο μεταξύ οι συμπτώσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Ίδιο σημάδι, κοινή μανία με το κολύμπι και τη μουσική, κοινές δοξασίες για βυθισμένες πολιτείες και για «ψυχές που αλλάζουν δέρμα», μπορεί άραγε εκείνη, που είναι τόσο λογική, να πιστέψει στο αδύνατο; Θα μπορούσε ο Εστεμπάν να έχει γίνει Τομ; Και με τη σειρά του, στα γενέθλια των δέκα ετών, να κινδυνεύει και ο Τομ; Μια συγκλονιστική ιστορία για τον αρραγή δεσμό μεταξύ μητέρας και παιδιού από τον Γάλλο μετρ του σασπένς Μισέλ Μπυσσί αλλά και μια σπουδή στην μετενσάρκωση και ό,τι σημαίνει.

Διότι όσο προχωρά η ιστορία, ο αναγνώστης στο μεταξύ θα πληροφορηθεί τα πάντα για γι’ αυτήν: τι ακριβώς είναι η μετενσάρκωση, τι σημαίνει σαμσάρα, ουναλάμε, παιδικές και ώριμες ψυχές, σαρκικό περίβλημα, αλλά και κρήνη των ψυχών, είναι ορισμοί που θα αναλυθούν και μύθοι και θρύλοι που θα γίνουν γνωστοί.

Και αφού και ο πλέον δύσπιστο έχει αρχίσει και αμφιβάλει, οι αλλεπάλληλες ανατροπές γυρίζουν εντελώς «το παιχνίδι». Πενταόροφες σπηλιές, νεκροθάλαμοι στα βράχια, ποτάμια και καταρράχτες που σκοτώνουν σε υποβάλουν σε ένα σκηνικό όπου όλα είναι πιθανά, μα ωστόσο στο τέλος οι φοβίες και ο σκεπτικισμός, η λογική και η δυναμική της ζωής θριαμβεύουν.

 

Michel Bussi

 

Μαγικό και βαθύτατα υπαρξιακό βιβλίο, αποδεικνύει στο πόσο αυθυποβάλλεται και ο πιο τετράγωνος νους, και το πόσο οι αρχέγονες φοβίες γεννούν ελπίδες και αλλόκοτες ιστορίες. Ωστόσο το γνοιάξιμο και η αγάπη, τα υπαρκτά χνάρια κάθε ανθρώπινης παρουσίας είναι γεγονότα αναμφισβήτητα και παραμένουν από τις ελάχιστες σταθερές της ζωής. Από παντού πιάνεται ο άνθρωπος φτάνει να παρηγορηθεί για το αναπόφευκτο του θανάτου.

Ενδιαφέρον βιβλίο και σαν ψυχογράφημα, τελικά. Καλοστημένη ιστορία.

Και λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Μισέλ Μπυσσί γεννήθηκε το 1965 στη Νορμανδία. Είναι πολιτικός αναλυτής και καθηγητής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν. Θεωρείται σήμερα ένας από τους πιο πολυδιαβασμένους Γάλλους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων. Τα βιβλία του, που δίνουν μια αφορμή αναστοχασμού γύρω από τα διακυβεύματα της σύγχρονης εποχής, έχουν αποσπάσει πολυάριθμα λογοτεχνικά βραβεία, έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά του Η μαμά έχει άδικο (μτφρ. Γιάννης Στρίγκος, 2017) που έχει μεταφερθεί με μεγάλη επιτυχία στην τηλεόραση, Άγρια όνειρα θα ’βλεπα (μτφρ. Μυρτώ Καλοφωλιά, 2021) και Τίποτα δε σε σβήνει (2022, μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου). Ο Μισέλ Μπυσσί, από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς της Γαλλίας, στις καθηλωτικές ιστορίες του συνδυάζει την ψυχική ένταση με την ακρίβεια της συναισθηματικής περιγραφής.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top