Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μια καταβύθιση στα μύχια του έρωτα, μια περιπλάνηση στις πτυχές της Ιστορίας και ήρωες που έρχονται σε επαφή με το “θηρίο” μέσα τους
06/10/2020, 10:57 μμ

Μια καταβύθιση στα μύχια του έρωτα, μια περιπλάνηση στις πτυχές της Ιστορίας και ήρωες που έρχονται σε επαφή με το “θηρίο” μέσα τους

Γράφει η Χρυσάνθη Ιακώβου //

 

“Θηριόμορφοι” της Έλενας Μαρούτσου, Εκδόσεις Πόλις, 2020

 

Ένας άντρας, που έχασε πρόσφατα τη γυναίκα του, θα συναντήσει σε ένα ξενοδοχείο της Κρακοβίας μία νεαρή Ιταλίδα, για την οποία θα αισθανθεί μια παράξενη έλξη. Παράλληλα με την ιστορία των δύο αυτών ηρώων θα αρχίσουν να ξετυλίγονται κι άλλες ιστορίες από το παρελθόν τους, οι οποίες φτάνουν στα μέσα του 20ου αιώνα και μας ταξιδεύουν από τη Χίο μέχρι τη Συρακούσα.

Οι “Θηριόμορφοι” της Έλενας Μαρούτσου δεν είναι απλώς ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα, αλλά ένα βιβλίο στο οποίο συναντιούνται δύο μορφές τέχνης, παρασέρνοντας τον αναγνώστη σε μία γνήσια καλλιτεχνική εμπειρία. Εκτός από το ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα φροντισμένη έκδοση (σπάνια συναντά κανείς τέτοια βιβλία: μεγάλο ως προς το μέγεθος, εξαιρετική ποιότητα χαρτιού, καλή εκτύπωση), το κείμενο εναλλάσσεται με τις φωτογραφίες της Πολωνής εικαστικού Laura Makabresku. Και όχι μόνο εναλλάσσεται, αλλά και συνδιαλέγεται μαζί τους: η κάθε φωτογραφία σχετίζεται με συγκεκριμένα σημεία της πλοκής, οπτικοποιώντας έτσι την ιστορία και συμβάλλοντας στην ονειρική ατμόσφαιρα του βιβλίου.

Η Έλενα Μαρούτσου προχωρά ένα βήμα παραπέρα και εντάσσει την τέχνη, με τρόπο έμμεσο αλλά εύστοχο, σε ολόκληρη την αφηγούμενη ιστορία: ο κεντρικός ήρωας έχει πάθος με τη λογοτεχνία και είναι συγγραφέας, η κεντρική ηρωίδα είναι ηθοποιός και η ξαδέρφη της φωτογράφος και το ίδιο συμβαίνει και με τα υπόλοιπα πρόσωπα του βιβλίου. Οι τέχνες με τις οποίες ασχολούνται τα πρόσωπα του μυθιστορήματος δεν είναι απλώς η εργασία τους, το επάγγελμα τους, αλλά μέρος της ταυτότητάς τους, αποτέλεσμα της ψυχοσύνθεσής τους, ή η διέξοδός τους.

Ο κεντρικός όμως άξονας γύρω από τον οποίο ξετυλίγεται η υπόθεση είναι ο έρωτας και το σεξ. Η συγγραφέας προσεγγίζει και διερευνά το θέμα από κάθε πιθανή σκοπιά: ομοφυλοφιλικός έρωτας, σαδομαζοχιστικός, έρωτας χωρίς ανταπόκριση, πληρωμένος, έρωτας με τη βία. Όλες οι ιστορίες που καταγράφονται στο βιβλίο καταλήγουν κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, σε κάποιον έρωτα ή σε κάποια σεξουαλική επαφή που καθόρισε/στιγμάτισε/διαμόρφωσε τη ζωή των ηρώων.

Ενδιαφέρον είναι το παιχνίδι που κάνει η συγγραφέας με την ταύτιση ανθρώπων και ζώων (εξ ου και ο τίτλος). Τα ζώα -και ειδικά τα πουλιά- είναι πανταχού παρόντα στο βιβλίο με τρόπους είτε προφανείς είτε κεκαλυμμένους. Από την ηρωίδα που ενώθηκε συναισθηματικά με μία αλεπού, από την ξαδέρφη-φωτογράφο που φιλοξενούσε στο σπίτι της πουλιά σε κλουβιά, μέχρι την κεντρική ηρωίδα που έχει ένα πουλί για τατουάζ και μέχρι την καλόγρια που έτρεξε και τα ράσα της ανέμισαν σαν φτερά καρακάξας, η συγγραφέας χρησιμοποιεί έντεχνα την έννοια του ζώου είτε για να τονίσει τα “πρωτόγονα” ένστικτα των ηρώων της είτε να προσδώσει μυστηριακή ατμόσφαιρα στις ιστορίες της είτε για να συνδέσει τα γεγονότα και να τα εντάξει σε ένα ευρύτερο σύνολο όπου όλα στη φύση αλληλεπιδρούν.

Η πολυεπίπεδη αφήγηση των “Θηριόμορφων” μάς πάει μπρος και πίσω με γρήγορες εναλλαγές, χωρίς όμως να κουράζει ή να μπερδεύει, και αξιοποιεί τόσο το παρελθόν των ηρώων όσο και το ιστορικό παρελθόν των χωρών στις οποίες τοποθετείται η δράση. Έτσι δημιουργείται ένα ατελείωτο ψηφιδωτό από πρόσωπα, συναισθήματα, δράματα, ιστορικές πληροφορίες, γεγονότα, που δίνει στο βιβλίο έναν γάργαρο ρυθμό και μια νότα παιχνιδιάρικη ή μελαγχολική κατά περίσταση.

 

Έλενα Μαρούτσου

 

Οι “Θηριόμορφοι” είναι ένα βιβλίο που κλείνει διαρκώς το μάτι στον αναγνώστη, είτε με το ύφος του είτε με τα γεγονότα που καταγράφει είτε με τη δομή του. Το πρώτο μέρος αποτελείται από την αφήγηση, σε α’ πρόσωπο, του κεντρικού ήρωα, ενώ στο δεύτερο μέρος την σκυτάλη παίρνει η ηρωίδα μας, όχι μόνο για να πει τη δική της ιστορία, αλλά και να μας αποκαλύψει όλα τα στοιχεία που αγνοεί ο ήρωας στο πρώτο μέρος! Στο τρίτο και τελευταίο μέρος τον λόγο πλέον παίρνει ο αφηγητής/η αφηγήτρια, που δίνει κάποιο τέλος στην ιστορία, παίζοντας περισσότερο με τον αναγνώστη παρά καλύπτοντας όλα τα κενά.

Το βιβλίο της Έλενας Μαρούτσου συνδυάζει την ωραία πλοκή με τους ενδιαφέροντες ήρωες, το ήρεμο ύφος με το παιχνιδιάρικο αφηγηματικό στιλ, την ονειρική ατμόσφαιρα με τις σουρεαλιστικές φωτογραφίες και κάπως έτσι έχουμε ένα απολαυστικό μυθιστόρημα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top