Με την κακοποίηση στο επίκεντρο
Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //
Έρικα Αθανασίου «Θαμμένα Λόγια», εκδ. Bell
Η Έρικα Αθανασίου, γνωστή για το συγγραφικό της έργο στο αναγνωστικό κοινό της αστυνομικής λογοτεχνίας (είναι άλλωστε μέλος της ΕΛΣΑΛ), αλλά και στον χώρο του εφηβικού μυθιστορήματος, επιθυμεί να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί σε ένα νέο είδος, αυτό του κοινωνικού μυθιστορήματος. Το βρίσκω εξαιρετικά σημαντικό ο/η συγγραφέας να μπορεί να κινείται σε διαφορετικά είδη, να πειραματίζεται, αλλά κυρίως να αναμετράται με τις δυνάμεις του/της. Να έρχεται αντιμέτωπος/η με τις προκλήσεις. Να πράττει ―εν τέλει― κατά τον δαίμονα εαυτού.
Το κοινωνικό μυθιστόρημα Θαμμένα Λόγια που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell είναι ένα καλοδεχούμενο λογοτεχνικό ξάφνιασμα. Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, όπως διαβάζουμε στο καλαίσθητο εξώφυλλο ―ο σχεδιασμός ανήκει στην Άννα Σταθοπούλου― και στο ευχαριστήριο σημείωμα της συγγραφέως.
Γραμμένο σε απλή ―επουδενί απλοϊκή― γλώσσα, δίνει την απαραίτητη ένταση και δραματικότητα στο κείμενο. Είναι τέτοια η ιστορία, το θέμα της, που θα ήταν περιττά ―ίσως και να αποδυνάμωναν το τελικό αποτέλεσμα― τα λογοτεχνικά στολίδια. Μεταφορές και παρομοιώσεις είναι μετρημένες, κατά πως πρέπει.
Σωστά η Έρικα Αθανασίου είχε επιλέξει να αφηγηθεί το δράμα ―γιατί περί δράματος πρόκειται― σε πρώτο πρόσωπο. Δεν επιδιώκει την αποστασιοποίηση, την αντικειμενικότητα, αλλά τη μετωπική σύγκρουση μέσα από τα συναισθήματα, τα λόγια, τις σκέψεις και τις πράξεις της κεντρικής ηρωίδας, της οποίας, αν δεν απατώμαι, δεν μαθαίνουμε ποτέ το αληθινό όνομα. Στις πρώτες σελίδες μόνο αναφέρεται ένα κάτι σαν ψευδώνυμο, ένα άλλο επιθυμητό ―σύμφωνα με την πρωταγωνίστρια―, το υποκοριστικό Λίζα.
Το βιβλίο, ο θεματολογικός του καμβάς δηλαδή, είναι γροθιά στο στομάχι. Αναφέρεται στην κακοποίηση, σωματική και ψυχολογική, στα ματαιωμένα όνειρα, αυτά που δεν έχεις καλά καλά προλάβει να τα πλάσεις στο τραπέζι και να τα φουρνίσεις μέσα στη φαντασία σου, αναφέρεται στην αποξένωση, στην αδυναμία επικοινωνίας, στις ουδέτερες, σχεδόν ψυχρές, οικογενειακές σχέσεις. Τόσο στη δική της οικογένεια, στο τετράγωνο πατέρας-μητέρα-παιδί-σύζυγος, όσο και στις περισσότερο μονοδιάστατες ―σίγουρα επιφανειακές―, κυρίως στο σόι του μισητού συζύγου.
Έρικα Αθανασίου
Κινούμενη αφηγηματικά σε δύο χρόνους, στο παρελθόν και στο παρόν, δίνει τις απαραίτητες αναγνωστικές ανάσες πετυχαίνοντας ένα διττό απτό αποτέλεσμα: από τη μια μαθαίνουμε, αντιλαμβανόμαστε, αφουγκραζόμαστε τη λύπη και την οδύνη και την απελπισία της πρωταγωνίστριας −τότε και τώρα− και από την άλλη βουτάμε χωρίς ανάσα στα βαθιά, αβυσσώδη, στρώματα της ψυχοσύνθεσής της∙ ομοίως στο τότε και στο τώρα.
Η συγκεκριμένη ιστόρηση δεν θα μπορούσε να έχει παρά μόνο έναν ήρωα. Την ανώνυμη κακοποιημένη γυναίκα, από την τρυφερή ηλικία των παιδικών χρόνων μέχρι εκείνη των γηρατειών. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες μοιάζουν και είναι ετερόφωτοι, λουσμένοι από το φως της τραγικής πρωταγωνίστριας. Η κακοποίηση δεν είναι ένα επίκαιρο «πιασάρικο» θέμα. Έχει αποκτήσει ―δυστυχώς― μια διαχρονικότητα, για όλους τους λάθος λόγους. Σοφά πράττει η Έρικα Αθανασίου και αποτυπώνει στο χαρτί την ιστορία. Απαντώντας με τον τρόπο της σε ένα από τα λογοτεχνικά ερωτήματα κάθε συγγραφέα: Γράφω κάτι επίκαιρο ή διαχρονικό. Εν ολίγοις, με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Η ανθρωπινότητα του κακού
Γράφει ο Χάρης Ναξάκης // * Εντγκάρ Μορέν «Η Μέθοδος, 6. Ηθική» Μετάφραση: Γιάννης Καυκιάς, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2013, σελ. 301 Ο Εντγκάρ Μορέν γεννήθηκε στο Παρίσι από γονείς εβραίους της διασποράς, που έζησαν χρόνια στη Θεσσαλονίκη.
Περισσότερα -
Πατρίκ Μοντιανό, Νόμπελ λογοτεχνίας 2014, μια διπλή ανάγνωση
Άνθρωποι μονάχοι Γράφει ο Librofilo // «Άνθρωποι μονάχοι» είναι οι πρωταγωνιστές των δύο χαμηλότονων, εξαιρετικών βιβλίων με τα οποία θα ασχοληθώ σήμερα. Την αισθαντική νουβέλα του κορυφαίου Γάλλου συγγραφέα Patrick Modiano «Στο cafe της χαμένης νιότης», ( Εκδ.
Περισσότερα -
Πώς επιδρά το σχολείο στους εκπαιδευτικούς;
Του Νίκου Τσούλια // Η επαγγελματική δραστηριότητα ως συστηματική και μάλλον μακροχρόνια λειτουργία δεν μπορεί παρά να επηρεάζει κάθε πολίτη, αφού η καθημερινότητά του και η κύρια εργασιακή του δραστηριότητα είναι διαποτισμένες από τα ανάλογα επιστημονικά, κοινωνικά και
Περισσότερα -
✩ 73o τεύχος Fractal // Περιεχόμενα
ΒΙΒΛΙΟ IN MEMORIAM: Κάρλος Ρουίθ Θαφόν: «Δεν γίνεται να πεθάνω τώρα γιατρέ. Όχι ακόμη. Έχω πολλά πράγματα να κάνω» Γράφει η Ελένη Γκίκα IN MEMORIAM: Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος θα γυρίζει ταινίες και θα γράφει ποίηση πια στους ουρανούς Γράφει
Περισσότερα -
Δοκίμιο: “Η καρδιά δε βολεύεται”
Γράφει η Χριστίνα Γεωργαλλή // * Φωτογραφία πάλι. Μια φωτογραφία βλέπω και καταιγισμός από σκέψεις. Γραμμένα πάνω τα λόγια του Καζαντζάκη: «Ο νους βολεύεται, έχει υπομονή, του αρέσει να παίζει· μα η καρδιά αγριεύει, δεν καταδέχεται αυτή
Περισσότερα -
Οκτώ ποιήματα
Του Άγγελου Ερατεινού // * Δυο “Πρίγκιπες” Τοιχογραφεί το νου Έφηβος με τα κρίνα, Μινωίτης και την καρδιά, εκείνος ο Μικρός που το τριαντάφυλλό του αγάπησε Διάθεση Ενεργώ Πάσχω (φωνή των ρημάτων
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Της Λίνας Τόιτου // * Η πιο βαθιά πληγή… Ποτέ δεν κοιμούνται οι μητέρες των νεκρών παιδιών Άλλωστε αν και ξυπνητές, τις κυκλώνουν οι εφιάλτες κι όλη τη νύχτα ξαγρυπνούν δίπλα στο καντήλι αγκαλιά με
Περισσότερα
