Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μνήμη – Φυλακτό
11/02/2020, 10:31 μμ

Μνήμη – Φυλακτό

Γράφει η Μαρία Λιάκου //

 

«Τα άτιτλα» της Μαργαρίτας Αλεξανδράκη, εκδ. Κέδρος, 2019

 

«Με τον λογοτεχνικό όρο Ωδή χαρακτηρίζεται το είδος της λυρικής ποίησης που φέρεται να πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα κυρίως με εγκωμιαστικό χαρακτήρα.

Οι ωδές αποτελούσαν στην ουσία τραγούδια που ψάλλονταν από χορευτές εγκωμιάζοντας θεούς, άρχοντες, ήρωες ή πολιτικές καταστάσεις. Χαρακτηριστικές τέτοιες ωδές ήταν εκείνες του Πίνδαρου που εγκωμίαζε τους νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων», αναφέρει η ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Όλοι οι άνθρωποι έχουμε βιώσει κάποια απώλεια στη ζωή μας. Η έννοια της απώλειας συνδέεται πάντα με το πένθος. Το πένθος βέβαια εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους στον καθένα.  Αναφέρεται συχνά και σε μέρη του εαυτού μας. Έτσι, όταν για παράδειγμα χάσουμε ένα δικό μας άνθρωπο, δεν πενθούμε μόνο εκείνον, αλλά και την απώλεια της κοινής μας ζωής και των συναισθημάτων μας. Χάνουμε δηλ. και κάτι καθαρά δικό μας.

Οι απώλειες νοηματοδοτούν την συνθήκη της νέας μας ζωής. Ο άνθρωπος μπαίνει στην διαδικασία να αποχαιρετίσει αυτό που έχασε μετά την περίοδο του «πένθους» και να συνδεθεί εκ νέου σε νέα δεδομένα.

Με αυτή την ποιητική συλλογή της η Μαργαρίτα Αλεξανδράκη έρχεται στο σήμερα να καταθέσει το δικό της αποτύπωμα στις μικρές καθημερινές απώλειες και στην Ποίηση με ωδές.

Με δουλεμένο λόγο και ύφος απλό χωρίς κανένα κομπασμό μας δίδει θλιβερές διαπιστώσεις ποιητικής πύκνωσης και ακρίβειας. Η απώλεια χωρίς χλευασμό μετουσιώνεται σε μνήμη – φυλακτό για να θερμάνει την βαρυχειμωνιά της ψυχής.

Εκείνο που ξεχωρίζω σε όλα τα ποιήματα της είναι «η επωδός». Με μια γλώσσα σύγχρονη που δονεί το συναίσθημα και την ερμηνεία των λέξεων. Άτιτλα από επιλογή τα ποιήματα της που αφήνει στον αναγνώστη την ευχέρεια «τίτλων».

Σας παραθέτω ένα απόσπασμα.

 

2

 

Επιστρέφω κι επιτρέπω

Γλυκιά δρασκελιά

Και μια σκελίδα δάκρυ

Ικέτευσα το γυρισμό

ΓΝΩΡΙΣΕ ΜΕ

 

Φεγγάρι μισό και ξαπλωμένο

Αντίκρυ στο λυσσασμένο

Μαύρο Ωκεανό

ΓΕΝΝΗΣΕ ΜΕ

 

Κύλησαν οι ήχοι στις καμπάνες

Σκοπός δυνατός, συνεχής και γιορτινός

Η άμμος κυματίζεται στον άπατο βυθό

ΑΓΝΑΝΤΕΨΕ ΜΕ

 

Έγειρε η σάρκα βαριά

Ο αετός σταμάτησε το πέταγμά του

Ανεμοστρόβιλοι χτύπησαν τα στάχυα ελαφριά

Στοχάστηκα το όνομά σου

ΝΟΙΩΣΕ ΜΕ.

 

Μαργαρίτα Αλεξανδράκη

 

Και ένα άλλο δείγμα:

 

ΦΛΟΓΕΡΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΟΥ ΚΡΑΤΑΣ

Φλογέρα στα χέρια σου κρατάς
Κάθεσαι στου κοχυλιού την άκρη
Αέρας χτενίζει τα μαλλιά κι άνθη σε στολίζουν
Βλέμμα κόρης τρυφερής περνά τα σωθικά σου

Ελιές, κάμπους, θάλασσες και ουρανούς γυρεύεις
Δεν είχες την απάντηση να δώσεις στη γοργόνα
Καρδιάς κάνεις ονείρεμα
Και φουρτουνιάζει η σκοτεινή ανάσα

Ένα τίποτα είναι η αρχή, Ένα τίποτα το τέλος
Άσε το μαχαίρι, Έλα
Γέμισαν ταυτόχρονα των δυο μας τα φεγγάρια
Τώρα είναι η στιγμή
Φεύγει η ομίχλη, σκορπά και η πιρόγα φέγγει

Αυτά τα κάγκελα ψυχή αεράκι ελαφρό γίνονται
Παίρνουν τα σαλεμένα τα μυαλά
Δίνουν φτερά στα πόδια, τα γόνατα πια δεν λυγίζουν
Πλατείες ολόκληρες κρύβονται μες στον καπνό
Μάνα προσευχήσου αίμα μη φτάσει στην αυλή

 

Με ένα λόγο εσωτερικής ήττας αναζητά την ανόρθωση:

18

Δώσ’ μου νερό ν’ αναστηθώ και δώσε μου όρκου χέρι

(σελ.44)

Συνομιλεί με τον σύντροφο οδοδείκτη της ζωής και της ψυχής. Ο έρωτας παρόν  στο παιχνίδι των αλληλουχιών. Τοπία εσωτερικά που ζωγραφίζουν την ποίησή της. Τσακισμένες ζωές και   συναισθήματα εμφανή στην ποίησή της. Αφήνει πολλούς στην εξώθυρα που δεν  θέλουν να μπουν στον κόσμο της εσωτερικής αναζήτησης.

Ο αναγνώστης κάθε ποίημα θα το διαβάσει και θα αναρωτηθεί, άραγε «χρειάζονται τίτλοι τα συναισθήματα;

 

Η Μαργαρίτα Αλεξανδράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Το πρώτο της βιβλίο, «Κάντα πόρτες», αφήγημα, εκδόθηκε στην Αθήνα το 1998. Έχει γράψει τα σενάρια δύο ταινιών μικρού μήκους και δύο θεατρικά έργα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top