Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / H σκοτεινή πλευρά της Εδέμ
25/08/2021, 9:55 πμ

H σκοτεινή πλευρά της Εδέμ

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

J.G. Ballard «Super Cannes», Μετάφραση: Άρης Σφακιανάκης, Ηρώ Σκάρου, εκδ. Κέδρος, σελ. 512

 

Ο J.G. Ballard έγινε ευρύτερα γνωστός χάρη στο Crash, το βιβλίο του που μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη από τον Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ όμως το λογοτεχνικό έργο του ήταν πολύ μεγαλύτερο και η παρακαταθήκη που άφησε πίσω του ως avant guarde συγγραφέας εξαιρετικά σημαντική. Η πρόσφατη έκδοση του βιβλίου του Super Cannes από τις εκδόσεις Κέδρος είναι μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να γνωρίσουν οι Έλληνες αναγνώστες το πιθανώς καλύτερο δημιούργημα του. Ένα βιβλίο δυνατό, σκληρό και συνάμα προφητικό αφού εκδόθηκε πριν από δύο δεκαετίες και περιέχει μια σειρά από σκέψεις, γεγονότα και καταστάσεις που για όποιον τα διαβάζει με αυτή τη χρονική απόσταση παύουν πλέον να ανήκουν στη σφαίρα της μυθοπλασίας αλλά συνιστούν στοιχεία μιας καθημερινότητας. Η μετεξέλιξη του καπιταλισμού και οι επιπτώσεις στους ανθρώπινους χαρακτήρες, η διαφθορά εσωτερική, αργή και διαβρωτική του χρήματος και της εξουσίας, η σκοτεινή ανθρώπινη πλευρά γίνονται ορατά σε κάθε σελίδα του βιβλίου που φλερτάρει με ένα διαφορετικής λογικής Fight Club. Όπως ακριβώς στο Fight Club οι βαριεστημένοι ‘’γιάπηδες’’ της εποχής τους βρίσκουν διαφυγή σε αιματηρούς αγώνες μποξ έτσι ακριβώς και στο Super Cannes τα πάντα γίνονται στα σπλάχνα μιας πολύ ιδιαίτερης πόλης. Η Εδέμ-Ολυμπία είναι ένα υπερ-μοντέρνο τεχνολογικό πάρκο που κατασκευάστηκε μια ανάσα από τις Κάννες με σκοπό να στεγάσει τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης και τα ακριβοπληρωμένα στελέχη της. Μια Ευρωπαϊκή Silicon valley με άλλα λόγια. Η βιτρίνα του μέρους μοιάζει ιδανική… Τα μεγαλοστελέχη των εταιρειών αφοσιωμένα στην παραγωγή χρήματος και με τεράστιες εξουσίες και προνόμια στα χέρια τους απολαμβάνουν μια φαινομενικά ειδυλλιακή ζωή η οποία όμως θα διαταραχθεί βίαια όταν ένας από τους γιατρούς του πάρκου εκτελεί φαινομενικά εν ψυχρώ δέκα ανθρώπους: Επτά στελέχη εταιρειών και τρεις ομήρους. Η ιστορία του βιβλίου αρχίζει ουσιαστικά όταν η αρκετά απελευθερωμένη με χίπικο στιλ και φιλοσοφία γιατρός Τζέιν αναλαμβάνει τη θέση του. Το περίεργο στοιχείο της σύμπτωσης είναι ότι η Τζέιν είναι παλιά περιστασιακή ερωμένη του δολοφόνου γιατρού και μαζί με τον σύζυγό της Πίτερ μετακομίζουν στη Εδέμ και στη βίλα του γιατρού που μετά τους 10 φόνους και στη μάχη που ακολούθησε με τους φρουρούς του πάρκου έπεσε νεκρός. Ο σύζυγός της που αναρρώνει από ένα ατύχημα με αεροπλάνο με πολύ χρόνο στη διάθεση του και μερικά σπέρματα ζήλειας για την παλιά σχέση της γυναίκας του αρχίζει και ακολουθεί τα χνάρια του μακελάρη γιατρού προσπαθώντας να βρει επαρκείς λόγους που να εξηγούν τα σχεδόν ανεξήγητα κίνητρα που τον οδήγησαν στα εγκλήματα. Βήμα-βήμα θα καταδυθεί στη σκοτεινή πλευρά της ουτοπικής Εδέμ όπου τίποτε δεν είναι με αυτό που φαίνεται στη βιτρίνα. Σεξουαλικά όργια και διαστροφές, επιθέσεις σε μετανάστες της περιοχής, εμπόριο ναρκωτικών, παιδοφιλία σχεδόν τα πάντα συνυπάρχουν με σκοπό όχι το κέρδος αλλά τη δημιουργία ενδιαφερόντων και την έκρηξη αδρεναλίνης των βαριεστημένων στελεχών της πόλης-πάρκου.

 

J.G. Ballard

 

Ο Μπάλαρντ πλέκει μια φανταστική ιστορία που όμως δεν μοιάζει τόσο απίθανη ή απραγματοποίητη στις μέρες και υφαίνει με μαεστρική ακρίβεια ένα υφαντό ανθρωπίνων αδυναμιών, ψυχολογικών διαταραχών και εγκληματικών ενεργειών που μένουν ατιμώρητες γιατί η εξουσία, η δύναμη και το χρήμα είναι ικανές να καλύψουν τα πάντα στην προσπάθεια να διατηρηθεί η τέλεια εξωτερική εικόνα του πάρκου. Το φινάλε που διάλεξε ο Μπάλαρντ αμφίσημο μεν και στην πραγματικότητα ημιτελές είναι πραγματικά αριστουργηματικό. Γενικά, ένα βιβλίο σκληρό, σε ορισμένες περιπτώσεις υπερ-βίαιο, που όμως δεν θα σοκάρει, ούτε θα ενοχλήσει με τις περιγραφές του. Αντίθετα, αποτελεί μια υπέροχη αλληγορία για την κατεύθυνση που θα έπαιρνε ο μοντέρνος δυτικός καπιταλιστικός κόσμος. Γιατί σε κάθε παράδεισο εκτός από τον Αδάμ και την Εύα υπήρχε και θα υπάρχει και το μήλο….

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top