Fractal

Ο Σομόθα γράφει το prequel του Σέρλοκ Χολμς

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Χοσέ Κάρλος Σομόθα «Σπουδή στο μαύρο», Μετάφραση: Χριστίνα Θεοδωροπούλου, εκδ. Πατάκη, σελ. 512

 

Τι θα συνέβαινε αν ο σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ δεν είχε ποτέ την έμπνευση να δημιουργήσει ένα διαχρονικό ήρωα με τις ιδιαιτερότητες του Σέρλοκ Χολμς; Προφανώς θα περιμέναμε μέχρι σήμερα για να συμβεί αυτό και να…. ανακαλύψει τον ιδιόρρυθμο και συνάμα ιδιοφυή ντεντέκτιβ ο Χοσέ Κάρλος Σομόθα. Ο γεννημένος στην Κούβα Ισπανός ουσιαστικά συγγραφέας επιστρέφει πολύ δυναμικά με το βιβλίο «σπουδή στο μαύρο» (εκδόσεις Πατάκη) και παράλληλα ξαναβρίσκει τη δημιουργική του φόρμα που τον έκανε εξαιρετικά αγαπητό και στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Ο Σομόθα που μας έχει δείξει στα προηγούμενα βιβλία του που μεταφράστηκαν στα Ελληνικά μια ξεχωριστή ικανότητα στη δημιουργία πρωτότυπων συμπάντων όπου διαδραματίζεται η πλοκή των ιστοριών του αυτή τη φορά χρησιμοποιεί ένα….. δανεικό σύμπαν το οποίο όμως φροντίζει με συγγραφική ιδιοφυία να παρουσιάσει ως κάτι πρωτότυπο. Κάπως έτσι μας δίνει ένα υπέροχο what if, από τα καλύτερα των τελευταίων ετών και μια ξεκάθαρη δική του εκδοχή για το πώς εμπνεύστηκε ο σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ τον ‘’μυθικό’’ ήρωα του! Η πρώτη δουλειά του Ντόιλ με την οποία είχε παρουσιάσει τον Χολμς μετατρέπεται από ‘’σπουδή στο κόκκινο’’ σε σπουδή στο μαύρο με φόντο τα παραλιακό Πόρτσμουθ. Ο δημιουργός του Χολμς είναι φυσικά κεντρικό πρωταγωνιστικό πρόσωπο του βιβλίου αφού είναι γιατρός (όπως διατέλεσε ο Ντόιλ για ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής του) με ‘’πελάτη’’ τον μυστηριώδη κύριο Χ, ένα τρόφιμο σε ψυχιατρική κλινική της περιοχής. Ο Ντόιλ, ο κύριος Χ που βαφτίζεται κάποια στιγμή Σέρλοκ Χολμς και μια γεροντοκόρη νοσηλεύτρια που έχει ‘’δραπετεύσει’’ στο Πόρτσμουθ για να ξεφύγει από ένα αποτυχημένο ερωτικό δεσμό με ένα μπρουτάλ ναυτικό εμπλέκονται σε μια σειρά παράξενων φόνων. Μια σειρά από αλήτες και ζητιάνους της περιοχής βρίσκονται δολοφονημένοι στην παραλία της πόλης και ο κύριος Χ προσπαθεί να λύσει το μυστήριο χωρίς καν να βγει από το δωμάτιο της ψυχιατρικής κλινικής όπου νοσηλεύεται. Τιμώντας άριστα το πνεύμα των πρωτότυπων δημιουργιών του Ντόιλ ο Σομόθα βάζει τα προσωπικά συγγραφικά στοιχεία σε ένα μείγμα που διαβάζεται περίπου απνευστί και κτίζει μια απίθανη ιστορία συνεχών ανατροπών. Η εμπλοκή των θεάτρων της περιοχής και ειδικότερα των ημι-απαγορευμένων underground θεάτρων που ήταν εξαιρετικά δημοφιλή εκείνη την εποχή είναι το φόντο και παράλληλα από την αρχή γίνεται αντιληπτό ότι κάπου εκεί υπάρχει η λύση και το κλειδί του μυστηρίου. Όντως αυτό συμβαίνει μέσα όμως από συνεχόμενες ανατροπές δεδομένων μέχρι την τελική που είναι απολύτως ανατρεπτική αλλά και εξωφρενικά πειστική. Τιμώντας το έργο του Ντόιλ ο Σομόθα γράφει μια τυπική ιστορία ‘’Σέρλοκ Χολμς’’ που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει εμπνευστεί ο ίδιος ο Ντοιλ αν ήθελε κάποια στιγμή να γράψει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έφτασε στη ‘’’δημιουργία’΄ του ήρωα του. Υπέροχη δομή, γρήγορη πλοκή και ένας Σέρλοκ Χολμς εντελώς διαφορετικός από ότι μάθαμε για αυτόν (νάνος, ψυχασθενής αλλά το ίδιο ευφυής και κάτι ακόμη που μαθαίνουμε μόλις στις τελευταίες αράδες του βιβλίου) που όμως λύνει την υπόθεση με την ίδια μεθοδικότητα και εμμονή στις μικρές ασήμαντες και αόρατες λεπτομέρειες. Η αλήθεια είναι ότι προσωπικά ο Σομόθα με είχε μάλλον απογοητεύσει με την τελευταία του δουλειά (Η δουλειά με το νούμερο 13) και μετά από μια σειρά υπέροχων βιβλίων έμοιαζε λίγο…. κουρασμένος και χωρίς τη συνηθισμένη έμπνευση. Η επιστροφή του όμως με το «Σπουδή στο μαύρο» τον ξαναφέρνει στα γνώριμα συγγραφικά του επίπεδα παρότι για πρώτη φορά υπογράφει ένα βιβλίο ξεκάθαρα ταγμένο και ενταγμένο σε ένα είδος: Το Σπουδή στο μαύρο είναι ένα κλασικό αστυνομικό νουάρ, ένα ψυχολογικό θρίλερ σε αντίθεση με πολλά από τα προηγούμενα βιβλία του Ισπανού που θύμιζαν υβρίδια πολλών διαφορετικών λογοτεχνικών κατηγοριών. Απλά υπέροχο και ευφυές βιβλίο, ακόμη και αν δεν έχετε διαβάσει ποτέ Σομόθα ή δεν σας αρέσει ο Σέρλοκ Χολμς είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για μια πρώτη γνωριμία και με τους δύο!

 

Χοσέ Κάρλος Σομόθα

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top