Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Στα άδυτα της Στάζι, μέρος 3ο
27/04/2021, 9:10 μμ

Στα άδυτα της Στάζι, μέρος 3ο

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Ντέιβιντ Γιανγκ «Σκοτεινό κράτος», Μετάφραση: Φίλιππος Χρυσόπουλος, εκδ. Κέδρος

 

Δύσκολα μπορούσε να επιλεγεί καλύτερος τίτλος για το φινάλε της τριλογίας του Ντέιβιντ Γιανγκ. Οι λέξεις ‘’Σκοτεινό κράτος’’ αποτυπώνουν γλαφυρά την ατμόσφαιρα αλλά και τη λογική του βιβλίου με το οποίο κλείνει τον κύκλο της η ενδιαφέρουσα σειρά αστυνομικών βιβλίων εποχής που εκδόθηκαν από τον Κέδρο. Το τρίτο επεισόδιο της τριλογίας διατηρεί τη λογική των δύο προηγουμένων: Ο αναγνώστης μπορεί να το διαβάσει αυτόνομα και ο Γιανγκ καταφέρνει να το συνδέσει με τα δύο προηγούμενα χωρίς μεγάλη δυσκολία. Η Κάριν Μίλερ ηρωίδα του και στα δύο προηγούμενα ξεκινάει το βιβλίο από μια μάλλον ασυνήθιστη θέση: Επιστρέφοντας από την άδεια μητρότητας που κράτησε έξι μήνες ανακαλύπτει ότι έχει πάρει προαγωγή και μαζί την παλιά της θέση και τα καθήκοντα που της είχαν αφαιρεθεί στο τέλος του πρώτου βιβλίου. Μόνο που βρισκόμαστε στο 1976 και μια τέτοια προαγωγή μόνο…. ευχάριστη δεν είναι από τη στιγμή που η Στάζι συνεχίζει να ελέγχει και τις…. ανάσες των κατοίκων της Ανατολικής Γερμανίας.

Τα πράγματα θα χειροτερέψουν όταν η Μίλερ θα κληθεί να εξιχνιάσει μια δύσκολη υπόθεση δολοφονίας στα σύνορα με την Πολωνία. Σε μια περιοχή που θυμίζει περισσότερο βιβλίο του Τζορτζ Όργουελ η Μίλερ πρέπει για μια ακόμη φορά όχι μόνο να φτάσει στην ανακάλυψη των ενόχων αλλά και να δοκιμαστεί η πίστη της στο καθεστώς και στις προσωπικές της αξίας αφού σε κάθε βήμα της η έρευνα μοιάζει να βαλτώνει από τις διακριτικές ή λιγότερο διακριτικές παρεμβάσεις της Στάζι. Το βιβλίο, όπως και τα δύο προηγούμενα της σειράς, λειτουργεί σε διπλό επίπεδο. Υπάρχει το ‘’αστυνομικό’’ στοιχείο που συνδέεται με την έρευνα της Μίλερ και της μικρής ομάδας της. Η Μίλερ προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει τον ένοχο του στραγγαλισμού ενός έφηβου και η Στάζι παρεμβαίνει. Τα πράγματα θα χειροτερέψουν ακόμη περισσότερο όταν στη διαδρομή εξαφανίζεται και ένα δεύτερο αγόρι που τυχαίνει να είναι γιός μιας καλής φίλης της Μίλερ. Η Στάζι, πιο σκληρός και ανελέητος οργανισμός σε σχέση με τα πρώτα ‘’επεισόδια’’- βάζει ανυπέρβλητα εμπόδια στη διπλή –ουσιαστικά- έρευνα. Ακριβώς αυτό το στοιχείο είναι που μας μεταφέρει στο δεύτερο επίπεδο του βιβλίου. Ο Ντέιβιντ Γιανγκ από το ξεκίνημα της τριλογίας έδειξε ότι έχει κάνει εξαιρετική ερευνητική δουλειά και αυτό τον βοηθάει να μεταφέρει το κλίμα μιας σκοτεινής εποχής και ενός ακόμη πιο σκοτεινού έθνους. Ακόμη και τα μέλη μιας οικογένειας μπορούν να καταδίδουν συγγενείς τους, ενώ είναι παραπάνω από βέβαιο ότι οι γείτονες κατασκοπεύουν τους διπλανούς τους.

 

Ντέιβιντ Γιουνγκ

 

Η καταπάτηση ακόμη και στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ‘’καθεστώς’’ και καθημερινή υπόθεση. Η ιδεοληψία, η μυστικότητα και η γραφειοκρατία κυριαρχούν σε μια ατμόσφαιρα που θυμίζει έντονα Οργουελικό ‘’Μεγάλο αδελφό’’. Από το φορτηγάκι που ‘’ακούει’’ τα πάντα στο σπίτι της Μίλερ χάρη σε κρυμμένα μικρόφωνα μέχρι τη ‘’μυρωδιά’’ έντονης διαφθοράς η Ανατολική Γερμανία του ψυχρού πολέμου αποδίδεται τέλεια από τον Γιανγκ. Ενδεχόμενα αλλά αυτό επαφίεται στην κρίση του αναγνώστη το βιβλίο έχει μεγαλύτερη αξία για τα ιστορικά-κοινωνικά δεδομένα που μεταφέρει παρά για την αστυνομική του δράση. Δεν παύει όμως να είναι μια καλοδουλεμένη ιστορία μυστηρίου σε ένα κράτος που κυριαρχεί ο φόβος. Στην ατμόσφαιρα του βιβλίου βοηθάει ο παγωμένος καιρός και το τρομερό κρύο αλλά και η εξαιρετικά δυναμική περσόνα της Κάριν Μίλερ που συνδυασμένα με τη δυναμική γραφή του Γιάνγκ αποτυπώνουν τέλεια τη φρίκη και τον φόβο μιας εποχής που ανήκει σε ένα μακρινό –πλέον- παρελθόν. Τα βιβλία του Γιανγκ πάντως μας έδωσαν μια καλή ευκαιρία να μάθουμε κάτι περισσότερο για τη συγκεκριμένη εποχή και τα δεδομένα που επικρατούσαν σε ένα ‘’κλειστό’’ –ουσιαστικά- κράτος όπως η πρώην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top