Fractal

Η μνήμη είναι πληγή βαθιά που πονά

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Μίνως Ευσταθιάδης «Σχέδια του χάους», εκδ. Ίκαρος, σελ. 312

 

Τη γραμμή του αίματος που κάνει τα αστυνομικά του μυθιστορήματα να θυμίζουν έντονα αρχαία τραγωδία ακολουθεί και στο καινούργιο του μυθιστόρημα ο Μίνως Ευσταθιάδης, το οποίο ωστόσο μοιάζει η αρχή των πάντων.

Στα «Σχέδια του χάους» παρακολουθούμε την παιδική ηλικία του ντετέκτιβ Κρις Πάπας. Την εποχή που ήταν ακόμα Χρήστος Παπαδημητρακόπουλος, ζούσαν μαζί στο Αίγιο ο έλληνας πατέρας του και η γερμανίδα μητέρα, και βίωνε τον πρώτο ανεξιχνίαστο φόνο στη ζωή του. Ο Μεσιέ που τους μάθαινε γαλλικά και ζωγράφιζε όλα εκείνα τα περίεργα δίπλα στη θάλασσα βρισκόταν νεκρός, η Αναστασία, η μητέρα του φίλου του Νέστορα υποτίθεται, σύμφωνα με τις μαρτυρίες της ότι ήταν η δολοφόνος, αλλά ήταν ο μικρός Νέστορας τελικά που θα πλήρωνε με τον τετραετή εγκλεισμό του σε σωφρονιστικό ίδρυμα εκείνο τον παράξενο φόνο. Ο μικρός σοφός Νέστορας που χάζευε με τις ώρες τις παράξενες ζωγραφιές του Χρήστου, για να τις χαρακτηρίσει, τελικά, «σχέδια του χάους».

Στο βιβλίο, ο Χρήστος πριν ακόμα να γίνει Κρις ακολουθεί τον μικρό Νέστορα. Στη φυλακή του αρχικά και κατόπιν στην Βαρκελώνη. Εκών άκων μοιράζεται τη ζωή του, είναι ο πρώτος που μαθαίνει για τη μοίρα της μάνας του, γίνεται ο αγγελιαφόρος του μυστικού της ζωής του, δένεται άρρητα με εκείνον τον πρώτο της ζωής του φόνο. Μαθαίνει για τα καλά ότι «Το μέλλον χτίζεται από μικρές πέτρες που κλωτσάμε αμέριμνοι με τη μύτη των παπουτσιών μας, από ξαφνικές οπισθοχωρήσεις κάποιο μουντό πρωινό, από σχέδια που μένουν ημιτελή, χωρίς ποτέ να παραδεχτούμε ότι η αδυναμία ολοκλήρωσης είναι απλώς η αναβολή του τέλους». Συνειδητοποιεί ότι τα φαινόμενα απατούν ενίοτε και ότι δεν πληρώνει πάντοτε ο δολοφόνος. Η πατροκτονία εισβάλει βίαια στη ζωή του κυριολεκτικά και μεταφορικά, όπως η αναζήτηση της αλήθειας σε εκείνο που και ο ίδιος θα γίνει στο μέλλον.

Ένας περίεργος φόνος, αμαρτίες γονέων που, ως γνωστόν, παιδεύουσι τέκνα, ο ασφυκτικός κόσμος της επαρχίας, μια ιστορία βίαιης ενηλικίωσης και στη συνέχεια η πορεία μιας αναζήτησης: του φίλου, ενός μυστικού, της αλήθειας, του εαυτού, εκείνου που αργότερα θα γίνει ο πυρήνας του κόσμου.

 

Μίνως Ευσταθιάδης

 

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι και το βιβλίο που προηγήθηκε, εφόσον εμπεριέχει όλα όσα θα ακολουθήσουν, τη μοναξιά του ντεντέκτιβ και όλους τους ανεξιχνίαστους φόνους του κόσμου.

Αφηγημένο από ένα παιδί ανοιχτό ακόμα στο ενδεχόμενο, με μια ματιά ώριμη ωστόσο σχεδόν ενήμερη ήδη και για το τέλος.

Η χαρτογράφηση του χάους στη ζωή δυο παιδιών και οι αχαρτογράφητοι κανόνες του. Με τη γνωστή ατμόσφαιρα μυστηρίου του συγγραφέα και όλα τα πυκνά νοήματα που δηλώνονται ή υπονοούνται, εξαιρετικούς χαρακτήρες, με ζωντανό πλαίσιο εποχής, αχλύ πόλεων, Αιγίου και Βαρκελώνης και έντονη υπαρξιακή αγωνία. Την πληρώνουν ακριβά την γραμμή του αίματος και οι δυο.

Εντέλει η μνήμη είναι πληγή βαθιά που πονά και το κρίμα βαραίνει και λαβώνει πάντα τον πιο αθώο. «Ίσως τελικά ο πόνος να είναι κάτι που μεταβιβάζεται από σώμα σε σώμα, από μέρα σε νύχτα, από το παρελθόν στο παρόν και στο μέλλον. Όπως και η ζωή.»

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top