Fractal

Τα χίλια πρόσωπα της βίας

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Clare Mackintosh «Σ’ άφησα», Μετάφραση: Βάσια Τζανακάρη, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 464

 

Αποδεικνύοντας πόση βαρύτητα μπορεί να κουβαλά μια απλή φράση «Σ’ άφησα» και πόσο απατούν τα φαινόμενα καμία φορά, η Clare Mackintosh στήνει ένα ψυχολογικό θρίλερ αποδεικνύοντας τα πολλαπλά πρόσωπα της βίας.

Φαινομενικά, όλα ξεκινούν τελεσίδικα: ένα παιδάκι σκοτώνεται μπροστά στα μάτια της μητέρας και ο δράστης εξαφανίζεται αφήνοντάς το αβοήθητο κάπου στο πουθενά.

Στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής όλες οι έρευνες αποβαίνουν άκαρπες. Στο μεταξύ, μια γυναίκα σε κακό χάλι, φτάνει σε μια ερημική περιοχή, γεμάτη ενοχές, βαρίδια από το παρελθόν και μυστικά. Εγκαθίσταται και στήνει μια καινούργια ζωή με τα ελάχιστα, σαν επιζήσασα, ως ναυαγός της ζωής.

Ανακουφίζεται και χαίρεται με το τίποτα, ξαναρχίζει να εργάζεται φωτογραφίζοντας μηνύματα στην άμμο, από τις αφηγήσεις της καταλαβαίνουμε πως έχει αφήσει πίσω της μια επιτυχημένη καριέρα στην γλυπτική. Το τραυματισμένο της χέρι και η άτακτη φυγή δεν επιτρέπουν, όμως, επιστροφή.

Δημιουργεί δειλά και διστακτικά μια τρυφερή σχέση με τον κτηνίατρο της περιοχής. Και επάνω εκεί που ξαφνικά της χαμογελά η ζωή, το παρελθόν επιστρέφει: συλλαμβάνεται ξαφνικά για τον θάνατο εκείνου του αγοριού, το αυτοκίνητό της που βρίσκεται τρακαρισμένο και παρατημένο μοιάζει να μην αφήνει καμία αμφιβολία επ’ αυτού. Και επιστρέφει και η βαριά απειλητική σκιά του άντρα της. Και κάπου εδώ, ανατρέπονται όλα. Ακόμα και οι μυθιστορηματικοί ρυθμοί.

Ενοχές και ενδοοικογενειακή βία, αδιέξοδα και τραυματισμένες ζωές έρχονται στο φως και αποδεικνύουν την άλυτη σχεδόν σχέση θύτη και θύματος.

Η βρετανίδα Clare Mackintosh που εργαζόταν στην αστυνομία για δώδεκα χρόνια, καριέρα που διέκοψε το 2011 για να δουλέψει ως σύμβουλος social media και δημοσιογράφος, ιδρύτρια του λογοτεχνικού φεστιβάλ Chipping Norton και η οποία πλέον έχει αφοσιωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή έχει κάνει, εν τέλει, σπουδαία δουλειά.

Η αστυνομική εμπειρία της επιτρέπει να στήνει ρεαλιστικά την λειτουργία ενός αστυνομικού τμήματος, οργανώνει αριστοτεχνικά τις έρευνες και φτάνει ως την αλήθεια στο παρά πέντε έστω, αλλά παραγκωνίζοντας όλα τα φαινομενικά.

 

Clare Mackintosh

 

Και ευλόγως, το “Σ’ άφησα” (I Let You Go), το πρώτο της βιβλίο, ήταν μπεστ σέλερ στη λίστα ευπώλητων των Sunday Times και των New York Times, και μεταφράστηκε σε περισσότερες από τριάντα χώρες εγκαινιάζοντας ένα καινούργιο είδος αστυνομικής χροιάς. Ο δράστης ή ο δολοφόνος συχνά βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας και είναι δυσδιάκριτα και η βία και τα κρίματά του, τελικά.

Με αφηγηματική ροή που αλλάζει κάπου στο μέσον, η συγγραφέας σκιαγραφεί την τρόπον τινά ήσυχη και δίχως βία ζωή. Μετά το μέσον, ο τρόμος είναι παρών κάθε στιγμή, η ηρωίδα φτάνει στο σημείο να προτιμά ακόμα και τη φυλακή.

Όταν τελειώσει όλο αυτό, τίποτα δεν θα μείνει στη θέση του: ούτε καν η πρώτη ενοχική κραυγή «Σ’ άφησα».

Με ασθματικό, ατμοσφαιρικό ύφος, γλώσσα γρήγορη, πρωτοπρόσωπη ενίοτε, νευρική, η συγγραφέας στήνει αριστοτεχνικά τα εξωτερικά και τα εσωτερικά τοπία του δράματος. Σε ένα ιδιότυπο χορό του Θανάτου που θυμίζει το αντίστοιχο του Στρίνμπεργκ με το ζευγάρι να στροβιλίζεται μέχρι την Κόλαση, μαζί. Όσο για την συνείδηση υπάρχει και η ελαστική με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που υπάρχει και η ενοχική. Και όταν δυο άνθρωποι με αντιθετικές συνειδήσεις συναντηθούν, φόνος, κίνητρο, διαταράσσονται κι ανατρέπονται. Η αλήθεια σε αρρωστημένες σχέσεις είναι ρευστή.

Σκληρό βιβλίο αλλά δύσκολες σχέσεις, αδιέξοδες υπάρχουν και σκληρή είναι κι η ζωή. Εξαιρετική η μετάφραση της Βάσιας Τζανακάρη, διασώζει όλες τις λεπτές παραμέτρους καθώς και την ταραχή μιας ψυχής.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top