Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Με ήρωες, ανθρώπους της διπλανής πόρτας
23/08/2022, 6:52 μμ

Με ήρωες, ανθρώπους της διπλανής πόρτας

Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος //

 

Κατερίνα Γεργατσούλη «Ριπές Ανέμου», εκδ. Όστρια

 

Το βιβλίο «Ριπές Ανέμου» της Κατερίνας Γεργατσούλη, από τις εκδόσεις Όστρια, είναι ένα βιβλίο με σύγχρονους ήρωες και θεματική όμοια με τη σημερινή ζωή που ζούμε και βιώνουμε τα γεγονότα της. Οι μεγάλες αστικές πόλεις. Αθήνα Παρίσι. Οι άνθρωποι που κινούνται και βιώνουν όσα κι εμείς στην καθημερινότητα μας, χαρίζουν στην ανάγνωση σκηνές γνωστές από γεγονότα που έχουμε ζήσει ή έχουμε γνωρίσει σε άλλους.

Όλοι οι ήρωες είναι δημιουργημένοι με μιαν αλήθεια γνωστική στο πνεύμα μας σαν να πρόκειται για ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Η συγγραφέας ως ανώτερη δύναμη μέσα στις σελίδες χτίζει έναν κόσμο βγαλμένο από τρεις βασικούς ήρωες. Την Μαντλίν (Μαγδαληνή), τον πατήρ Θεολόγο κατά κόσμον Δημήτριο, τον Νικόλα τον φαρμακοποιό, και βέβαια δεν θα αποκαλύψω τον δεσμό των δύο ανδρών που είναι και το σοβαρό στοιχείο στην υπόθεση καθώς ετούτοι ως το ερωτικό τρίπτυχο είναι οι βασικοί ήρωες του έργου με τις πολλές συγκρούσεις, ανατροπές και αντιθέσεις.

Βέβαια ακολουθούν οι δευτεραγωνιστές σε δεύτερη παράλληλη αφήγηση, η Φανή, η Μισέλ φίλες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του μύθου, ο Αντώνης οδοκαθαριστής, η Κατρίν η μάνα, ο Αντρέ με τον Πικέ ζευγάρι κι όλοι μαζί να αφηγούνται συνδεόμενοι σε έναν παράλληλο βίο γύρω από τους τρεις βασικούς ήρωες.

Γι’ αυτό και το βιβλίο χαρακτηρίζεται ως βιβλίο χαρακτήρων. Αυτά τα είδη βιβλίων που έχουν ως βάση τους ήρωες, να είναι αληθοφανείς, ζωντανοί και να προσδίδουν την επίφαση μιας πραγματικότητας κερδίζουν τον αναγνώστη όσο και τον χρόνο στο μέλλον καθώς στο πέρασμα του μένουν ζωντανοί και ποτέ απαρατήρητοι.

Η Μαντλίν μια όμορφη σύγχρονη γυναίκα, ερωτική και άρα ερωτεύσιμη ζει τη ζωή της μέσα από τον συναισθηματικό κόσμο μέσα στα πλαίσια ηθικής που είναι σηματοδοτημένη η κοινωνία μας. Γεμάτη επιδιώξεις και αναστολές ζει την κάθε στιγμή με όλα όσα μπορούν να φέρουν και να της χαρίσουν οι αισθήσεις.

Ο Πατήρ Θεολόγος, ένας άνθρωπος οριοθετημένος σε μία πίστη, με άψογη κοινωνική συμπεριφορά. Πέραν του ότι υπηρετεί μια θρησκεία, έναν θεό και την ακράδαντη πίστη του ότι υπάρχει θεός δεν παύει να είναι άνθρωπος και να πιστεύει στον άνθρωπο. Ετούτη η φυσιολογική συνθήκη να υπηρετεί το θείο δεν του στερεί τα ανθρώπινα στον κατά κόσμον ανοιχτόμυαλο Δημήτρη, εκείνα τα ουσιώδη συστατικά της ψυχής και της σάρκας που τον οδηγούν σε ένα μεγάλο και δυνατό έρωτα. Τον αναφέρω ανοιχτόμυαλο γιατί στη συνέχεια που δεν θέλω να την αποκαλύψω, αναλαμβάνει με θετικό τρόπο το σημαντικό γεγονός που παρουσιάζεται απρόσμενα στη ζωή του και που φέρει όλα τα εμπόδια και τις ανατροπές στην ιστορία.

Ο Νικόλας ο κλασικός μέσος αστός, σπουδασμένος φαρμακοποιός, με καλό και ζεστό χαρακτήρα. Έμπιστος άνθρωπος να γίνει στήριγμα στον άλλον.

Πολλά ουσιώδη στοιχεία κρύβονται σελίδες του βιβλίου χαρίζοντας του τη δυναμική ενός εξαιρετικού κειμένου. Ειδικά οι κορυφώσεις πλησιάζοντας τον επίλογο είναι τόσο δυνατές και ανατρεπτικές που ως αναγνώστης παρασύρεσαι στις ζωές των ηρώων, δικαιολογώντας ή οικτίροντας πράξεις και πρακτικές. Το θέμα είναι ότι δεν μένεις αμέτοχος ούτε στη μία ούτε στην άλλη περίπτωση -κι αυτό είναι το ουσιαστικό σε ένα καλά οργανωμένο κείμενο. Αναγκάζεσαι να παίρνεις θέση καθώς η ιστορία μπαίνει βαθιά στο μυαλό σου κι αναγκαστικά συμπορεύεσαι με τους χαρακτήρες τους.

Οι συμπτώσεις της ζωής συχνά οδηγούν τους ανθρώπους σε δρόμους δύσβατους, σκοτεινούς και στενάχωρους. Όμως όλα είναι εφικτά καθώς οι ανθρώπινες πράξεις την δημιουργούν. Και όλα έχουν προϋπάρξει στη ζωή για να υπάρχει ως πληροφορία που θα την χρησιμοποιήσει η τέχνη.

Με χωροχρονική σειρά ξετυλίγεται η ιστορία σαν μια ευθεία γραμμή, εντάσσοντας η συγγραφέας μέσα στην πορεία του μύθου κοινωνικά γεγονότα που γράφτηκαν στην ιστορία σηματοδοτώντας την εποχή τους.

Ωστόσο υπάρχει το κυρίαρχο στοιχείο που διέπει τις σελίδες και το πνεύμα των χαρακτήρων. Αυτό το μεγαλειώδες κεφάλαιο του έρωτα με το σύμφυτο του, τον φόβο.

Δύο λέξεις κλειδιά στη συνείδηση της ανθρώπινης ύπαρξης. Η Μαντλίν, ο Νικόλας και ο Δημήτρης βίωσαν ετούτα τα δύο κεφάλαια του έρωτα και του φόβου πέραν από κάθε άλλο προσωπικό μονοπάτι σαν να βάδισαν σε δρόμο άγνωστο χωρίς πινακίδες, αλλά έναν δρόμο που χάραξαν οι ίδιοι με άγνωστο προορισμό.

 

Κατερίνα Γεργατσούλη

 

Ο Νίτσε έλεγε ότι στην αγάπη αυτό που κυρίως μας κάνει να ωριμάζουμε είναι ο τρόμος.

Αυτός που απουσιάζει σε κάθε ερωτικό ονειροπόλημα καθώς φανερώνει την ομορφιά του άλλου, ανάμεσα στην Μαντλίν, τον Νικόλα και τον Δημήτρη. Στη συνέχεια της έντασης, ο τρόμος εμφανίζεται σαν σκαιό σύννεφο και τους βάζει να σκεφτούνε, να ψάξουνε, να μαντέψουνε, να εμβαθύνουν στην πραγματικότητα και να διακρίνουν πίσω από τα φαινόμενα.

Στα πρώτα έντονα στάδια αναγνώρισης ζουν αναγκαστικά ένα είδος πραγματικότητας και οι τρεις. Όλοι και όλα γύρω τους εξαφανίζονται ακόμη και η πραγματικότητα ξεμακραίνει -και το αγαπημένο πρόσωπο γίνεται η μόνη παρουσία που έχει νόημα και τους ενδιαφέρει, έχοντας στην σκέψη τους πως είναι μόνοι τους παρέα με όλα όσα αγαπάνε.

Αυτό μπορεί να αφυπνίζεται ως μία μορφή πάθους. Ένα είδος γυμνής έντασης που απογυμνώνει κάθε ενδοιασμό. Ένας καταναγκασμός της φαντασίας που εστιάζει σε μία και μόνον εικόνα. Κι από τη στιγμή εκείνη, ο κόσμος χάνεται, οι άλλοι παύουν να υπάρχουν και οι κοντινοί τους άνθρωποι και οι υποχρεώσεις και οι στενοί δεσμοί και η γη και ο ουρανός.

Είναι η δύναμη της σαγήνης που μεσολαβεί σε όλα όσα αντιπροσωπεύει καθώς έχει τη δύναμη η παρουσία του καθενός χωριστά να γεννάει όμορφες ιδέες μιας ουσιαστικής επαφής.

Είναι οι στιγμές νηνεμίας πριν ξεσπάσει η καταιγίδα, όταν όλα βρίσκονται σε αρμονία με το συναίσθημα που είναι ο απόηχος μιας βαθιάς εσωτερικής ανάγκης, μιας συνειδητής επιθυμίας να γεύονται μαζί την ομορφιά που εκφράζει ο ένας για τον άλλον.

Η ερωτική κατάσταση που βρέθηκε η Μαντλίν με τον Πατέρα Θεολόγο την έθεσε ανοιχτά σε νέα και ευρύτερη ψυχική πάλη. Πριν καλά καλά συνειδητοποιήσει σπρωγμένη από έρωτα, την τροπή που έπαιρναν οι ζωές τους, να υφίσταται μια απότομη και ανεξέλεγκτη απώλεια ισορροπίας ως ένα πλήγμα που θέτει υπό αμφισβήτηση όλη τη φαινομενική αρμονία στη σχέση της με τον Νικόλα, τινάζοντας στον αέρα την υπαρξιακή οργάνωση και των τριών τους.

Έρωτας: πόσα μπορούν να ειπωθούν για την Λαχτάρα και μαζί την αγωνία που ενυπάρχει εμπειρίας. Και σημαδεύει τα κρίσιμα σταυροδρόμια της ερωτικής περιπέτειας. Υπάρχει ως υπόνοια ότι αυτή κατά βάθος, η αγωνία, να είναι το συστατικό κάθε ζωτικής ανθρώπινης.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top