Fractal

Το παρελθόν ως τουριστικός προορισμός

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

Βάλεντιν Γκρέμπνερ: “Retroland”, Μετάφραση: Αρετή Βάνα, Εκδόσεις Λέμβος, 2021, σελ. 238

 

Το θέμα του παρόντος βιβλίου με τον τίτλο Retroland είναι ο τουρισμός, πιο συγκεκριμένα ο ιστορικός τουρισμός, για τον οποίο ενδιαφέρονται μεγάλα τμήματα των ταξιδιωτών ανά τον κόσμο. Όπως μαθαίνουμε, αυτός ο τουρισμός εφευρέθηκε από μοναχούς με επιχειρηματικό πνεύμα πριν από πεντακόσια και πλέον χρόνια. Ο Βάλεντιν Γκρέμπνερ, συγγραφέας του βιβλίου (Βιέννη, 1962) καθηγητής Ιστορίας του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, στο πανεπιστήμιο της Λουκέρνης, υποστηρίζει πως η πρώτη ύλη της παγκόσμιας τουριστικές βιομηχανίας δεν είναι μόνο ο πολιτισμός, ο ήλιος και τα τοπία που έλκουν το ενδιαφέρον. Είναι και η Ιστορία, ο παράδεισός μας, η προέλευσή μας, η γνησιότητα του παρελθόντος.

Στην αρχή του βιβλίου παίρνουμε πληροφορίες για την Ανατολή, την περιοχή του κόσμου στα ανατολικά της Ευρώπης που είχε συγκινήσει πλείστους συγγραφείς, από τον Βίκτορα Ουγκό ως τον Φλομπέρ και τον Μαρκ Τουέιν, μα και μουσικούς όπως τον Βάγκνερ. Η Άπω Ανατολή, δηλαδή η περιοχή του Ινδικού και του Ειρηνικού Ωκεανού γοήτευσε τον Άντον Τσέχοφ και τον Χέρμαν Έσε, οι οποίο ταξίδεψαν στις στεριές και στις θάλασσές της. Οι Κεντροευρωπαίοι από παλιά είχαν γοητευτεί από τη Μεσόγειο, μια θάλασσα που αρχίζει από την Ισπανία και τελειώνει στη Συρία, και βρέχει τρις Ηπείρους με διαφορετικούς πολιτισμούς, γλώσσες, Ιστορία και τρόπους ζωής.

Αναφορικά με το παρελθόν, ο συγγραφέας σημειώνει πως στη Μεσόγειο μπορεί κάποιος να διακρίνει τις διαφορές του παρελθόντος με το παρόν, όταν αποκτήσεις τις σχετικές γνώσεις. Στα σημερινά σύνορα, γράφει, της Τουρκίας και Αρμενίας βρίσκεται η πόλη της Άνι, η ελληνική Άρπασος. Βρίσκεται βορείως του Δρόμου του Μεταξιού και την εποχή του Βυζαντίου και στη συνέχεια της δυναστείας των Σελτζούκων είχε περισσότερους από εκατό χιλιάδες κάτοικους. Το 1319 η πόλη καταστράφηκε από σεισμό και άρχισε να συρρικνώνεται. Σήμερα τα ερείπιά της, τα τείχη, τον καθεδρικό ναό και μερικές εκκλησίες,  τα επισκέπτονται λίγοι τουρίστες που έχουν αρμενική καταγωγή.

Αντιθέτως, το ιερό του Ίσε είναι παγκοσμίως γνωστό. Είναι το υψηλότερο ιερό της Ιαπωνίας που ανήκει στους Σιντοϊστές, κοντά στο Κιότο, υπάρχει στη σημερινή του μορφή από τον 7ο αιώνα. Κάθε χρόνο το επισκέπτονται πάνω από έξι εκατομμύρια άνθρωποι ετησίως. Αυτά τα δύο μέρη εικονογραφούν πολύ όμορφα τη σχέση μεταξύ παρελθόντος και παρόντος.  Στην Άνι το παρελθόν τείνει να σβήσει, εξαιτίας της στάσης  του τουρκικού κράτους, το οποίο δεν φροντίζει για να την καταστήσει τουριστικό προορισμό. Αντιθέτως, το Ίσε γίνεται πόκος έλξης τουριστών, οι οποίοι ενδιαφέρονται για την ιστορία του, μα και τη σημερινή του κατάσταση.

 

Valentin Groebner

 

Στη συνέχεια, ο συγγραφέας αναφέρεται στον Παρθενώνα, ένα αρχαίο μνημείο που διατηρεί ακέραια τη φήμη του μέχρι σήμερα. Στην περίπτωσή του, η σχέση μεταξύ του παλιού και του νέου είναι ακόμα πιο περίπλοκη. Και προσθέτει, πως εκεί κοντά είναι το Μουσείο του Παρθενώνα στον τρίτο όροφο του οποίου ο επισκέπτης μπορεί να δει την «καθαρή έκδοση» του μνημείου με τις διαστάσεις του και όλα εκείνα τα μέρη που αφαιρέθηκαν και βρίσκονται στο βρετανικό Μουσείο.

Κλείνοντας το βιβλίο του, ο Γκρέμπνερ κάνει μια μικρή επισήμανση. Τώρα, γράφει, μπορώ «να αποκαλύψω» πως ο Παράδεισος υπάρχει  στ αλήθεια και βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη της Πελοποννήσου, είναι ένα μικρό ορεινό χωριό, το Παραδείσι. Εκεί κοντά είναι άλλο χωριό, η Μεταμόρφωση, όμως δεν τα έχει επισκεφτεί, τα είδε μόνο στο χάρτη. «Ο τέλειος προορισμός διακοπών είναι εκείνα τα μέρη που δεν έχουμε επισκεφτεί ακόμα», διαβάζουμε.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top