Fractal

Ισορροπώντας στο τεντωμένο σκοινί της ιστορίας

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Thomas Cantaloube «Ρέκβιεμ για μια δημοκρατία», Μετάφραση: Δημήτρης Δημακόπουλος, εκδ. Πόλις

 

Μα τι βιβλίο! Το Ρέκβιεμ για μια δημοκρατία, είναι το απόλυτο μυθιστόρημα για το καλοκαίρι. Κι αν αυτό φαντάζει υπερβολικό, θα συμβιβαστώ τονίζοντας πως θα είναι ένα από τα καλύτερα noire μυθιστορήματα για το 2021. Από τα λίγα ―τα ελάχιστα― που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ιστορικά με αστυνομικά στοιχεία, ή ως αστυνομικά με ιστορικά στοιχεία, αν προτιμάτε.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις σε προσεγμένη και προσεκτική μετάφραση του Δημήτρη Δημακόπουλου. Οι σημειώσεις στο τέλος του βιβλίου είναι άρτιες και φανερώνουν βαθιά γνώση. Ο μεταφραστής μάς διδάσκει ―και πράττει σοφά― γαλλική ιστορία εκείνης της ταραγμένης γαλλικής περιόδου που τελειώνει, εκρήγνυται, σπάζει ως πυώδες αγγείο τον ταραγμένο Μάη του ’68. Οι εκδόσεις Πόλις μάς έχουν συνηθίσει σε εξαιρετικές επιλογές μεταφρασμένων τίτλων, κυρίως προερχόμενων από τη γαλλική λογοτεχνία.

Ο Thomas Cantaloube στήνει μια υπέροχη αστυνομική ιστορία, έχοντας στα σίγουρα πραγματοποιήσει ιστορική έρευνα, και έχοντας χτίσει την αφηγηματική ροή ακολουθώντας, συμπλέοντας, συμβαδίζοντας με γεγονότα τα οποία πράγματι συνέβησαν.

Αυτό που σαν αναγνώστης παρατηρώ είναι η σχεδόν εμμονική θεματολογία των Γάλλων συγγραφέων σε σχέση με τη δεκαετία του Πενήντα και του Εξήντα και την αποκαθήλωση της Γαλλίας από αποικιοκρατική δύναμη. Η Αλγερία, ο αγώνας ανεξαρτησίας της, τα χρόνια λίγο πριν ή τα χρόνια λίγο μετά, είναι στοχαστικό σημείο αναφοράς. Κάτι αντίστοιχο με μια χαίνουσα αιμάζουσα πληγή. Κάτι σαν το Βιετνάμ των Αμερικάνων ή αντίστοιχο ―για να υπεισέλθω στα καθ’ ημάς κακώς κείμενα― του Εμφυλίου.

Το μυθιστόρημα Ρέκβιεμ για μια δημοκρατία ―τι ταιριαστός τίτλος, αλήθεια― κινείται σε πολλά αφηγηματικά επίπεδα. Μέσα από την εναλλαγή των αφηγηματικών φωνών η ιστορία εξελίσσεται γραμμικά, ύφος που θεωρώ ότι αφομοιώνει την ουσία της noire αστυνομικής διήγησης ξεκινώντας από το ξεκλήρισμα μια μικτής οικογένειας ―Αλγερινός μπαμπάς, Γαλλίδα μαμά― στο Παρίσι για να καταλήξει σε ένα κατευόδιο στο λιμάνι της Μασσαλίας.

Κύριοι πρωταγωνιστές ο εντός και εκτός νόμου μονόχειρας Σείριος Βολκστρόμ ―αδίστακτος, αιμοσταγής, παρανοϊκός και ταυτόχρονα στιγμές στιγμές ευαίσθητος και συναισθηματικός και αυτοκαταστροφικός―, ο νέος στην υπηρεσία αστυνομικός επιθεωρητής Λυκ Μπλανσάρ ―διστακτικός, άγουρος, έντιμος, ιδεολόγος και ταυτόχρονα σκληρός και αποφασιστικός―, ο Κορσικανός παράνομος Αντουάν Καρεγκά ―καιροσκόπος, τυχοδιώκτης, κυνικός, αδιάφορος, αλλά και φιλικός, δοτικός, έμπιστος― οι οποίοι υφαίνουν το νήμα της ιστορίας.

 

Thomas Cantaloube

 

Η δολοφονία της οικογένειας λειτουργεί ως το σπυροειδές εργαλείο ώστε να εξελιχθεί ο μύθος. Διατρέχουμε παρέα με τους πρωταγωνιστές εκείνους τους υγρούς σκοτεινούς δρομίσκους όπου η παρανομία κυριαρχεί, ταξιδεύουμε μέχρι την άκρη της νύχτας εντός των συνόρων της γαλλικής επικράτειας, μεθάμε με κρασί και παστίς σε καταγώγια, σε καταστήματα-βιτρίνες εμπορίας ηρωΐνης, κρατάμε την ανάσα μας στα δακρυγόνα δίπλα στον Σηκουάνα και προσπαθούμε να δούμε καθαρά μέσα από την αχλή των γεγονότων.

Με κύριο φόντο τον αγώνα της ανεξαρτησίας της Αλγερίας και έχοντας χρησιμοποιήσει με ευφυία και σύνεση ιστορικά πρόσωπα, ο Cantaloube μάς προσφέρει μια υπέροχη αξέχαστη ιστορία. Οι δεύτεροι και τρίτοι ρόλοι προσφέρουν τα μέγιστα στη ροή της ιστορίας όπου οι αντίρροπες δυνάμεις ―πολιτικές, συναισθηματικές, ερωτικές― ισορροπούν με άνεση στο τεντωμένο σκοινί της ιστορίας.

Με συνεχόμενες ανατροπές, ο συγγραφέας οδηγείται στη λύση και τη λύτρωση με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, έχοντας μας χαρίσει ένα ακόμη μαγικό ταξίδι του νου μέσα από τις σελίδες του Ρέκβιεμ για μια δημοκρατία.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top