Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Με πρώτο πλάνο την ιστορία
15/05/2019, 9:26 πμ

Με πρώτο πλάνο την ιστορία

Γράφει ο Γιάννης Παπαγιάννης //

 

Σοφία Δημοπούλου «Πώς υφαίνεται ο χρόνος» Εκδόσεις Ψυχογιός

 

Πέμπτο μυθιστόρημα για τη Σοφία Δημοπούλου, η οποία αποδεικνύει μια αξιοπρόσεκτη σταθερότητα και στη λογοτεχνική παραγωγή της και στη συνθετική διαδικασία του  ιστορήματος και στην δυνατότητά της να ανανεώνει το κοινωνικό μυθιστόρημα. Με απλή γλώσσα που ίσως θα ήταν καλύτερο αν απέφευγε κάποια επίθετα που δεν προσθέτουν τίποτα στην περιγραφή καταφέρνει να μας αφηγείται ενδιαφέρουσες ιστορίες με υποδόριο συγκινησιακό φορτίο χωρίς σε καμία περίπτωση να εκπίπτει σε έναν ξεπερασμένο μελοδραματισμό.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα έντονο συγγραφικό και αναγνωστικό ενδιαφέρον για την ιστορική περίοδο της χρεοκοπίας του 1893. Γεγονός που εύκολα εξηγείται από τις ομοιότητες της περιόδου εκείνης με την τωρινή. Η Σοφία Δημοπούλου, χωρίς να ακολουθεί τις φόρμες του τυπικού ιστορικού μυθιστορήματος, χρησιμοποιεί, όπως και σε προηγούμενα βιβλία της, τα ιστορικά γεγονότα ως φόντο και ως παράγοντα επηρεασμού των ηρώων της. Αν και πολλές φορές τα ιστορικά γεγονότα ιστορούνται υπό την οπτική γωνία του παντογνώστη αφηγητή, η ατμόσφαιρα αλλά και τα πεδία γνώσης που δημιουργούν είναι καθοριστικά για την ανάγνωση του μυθιστορήματος. Ο βασικός άξονας της αφήγησης είναι η Ανθή Γεραμάκη και ο βασικός συγγραφικός στόχος είναι, όχι οι οικονομικές συνθήκες και τα αίτια της χρεοκοπίας του 1893, αλλά η θέση της γυναίκας στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, μια θέση αδιανόητη για τη σημερινή πραγματικότητα. Η Ανθή λοιπόν, επειδή ερωτεύεται έναν άνδρα με ανώτερη κοινωνική θέση και μένει έγκυος, εκδιώκεται, δηλώνεται ως νεκρή, χάνει το παιδί της και βρίσκεται στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας χωρίς να υποφέρει από ψυχική νόσο. Εκεί την ερωτεύεται ο θεράποντας ιατρός και μετά από μια ολοκληρωτική σύγκρουση με τον διευθυντή του νοσοκομείου, ο οποίος «είναι στο κόλπο», καταφέρνει να την ελευθερώσει αλλά υποχρεωτικά της δίνει διαφορετικό όνομα αφού η Ανθή έχει πεθάνει. Έχοντας χάσει πλήρως την ταυτότητά της, η κοπέλα επαναδιαπραγματεύεται τη θέση της στον κόσμο και πετυχαίνει να επαναπροσδιοριστεί και να πετύχει τους στόχους της. Καθώς η ευγνωμοσύνη δεν είναι επαρκής για να ερωτευτεί, επανέρχεται στην Αθήνα και συναντιέται ξανά με τον μεγάλο της έρωτα. Όμως όπως επιβάλλει η ρομαντική μυθιστορία, το τέλος δεν είναι ευτυχές. Γιατί μετά τη χρεοκοπία του 1893 και τη μη εξυπηρέτηση των δανείων, οι μεγάλες δυνάμεις, με τη συνεπικουρία της περίφημης εθνικής εταιρείας, μιας εθνικιστικής οργάνωσης αντίστοιχης με τη σημερινή χρυσή αυγή, σπρώχνουν την Ελλάδα και την Τουρκία σε έναν πόλεμο που καμία από τις δύο χώρες δεν θέλει και που οδηγεί σε συντριπτική ήττα της Ελλάδας κι εξαναγκασμό σε δανεισμό και νέο χρέος. Ο πόλεμος έχει, όπως όλοι οι πόλεμοι, θύματα. Και η μοίρα των ερωτευμένων δεν είναι καλή.

Η συγγραφέας για μιαν ακόμη φορά καταφέρνει να μας παρουσιάσει ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα με στόχευση και θέση και ιστορικό υπόβαθρο που μπορεί να διαβαστεί από κάθε αναγνώστη χωρίς να εκπίπτει στην κατηγορία του ρομάντζου και χωρίς να οδηγείται σε εύκολες λύσεις και προχειρότητες.

 

Σοφία Δημοπούλου

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top