Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μεταπλάθοντας μνήμη και αναμνήσεις σε Τέχνη
18/10/2017, 12:07 μμ

Μεταπλάθοντας μνήμη και αναμνήσεις σε Τέχνη

Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //

 

Άλκη Ζέη, «Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;» Εκδόσεις Μεταίχμιο

 

Το δέκατο έβδομο βιβλίο της Άλκης Ζέης με τον ερωτηματικό τίτλο «Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;» είναι πλέον γεγονός και κοσμεί τα ράφια των βιβλιοπωλείων. Και είναι ένα βιβλίο που διαφέρει από τα προηγούμενα, όχι μόνο ως προς τον  ιδιότυπο τίτλο που φέρει και που, όπως η ίδια αναφέρει, είναι  δανεισμένο από μια ερώτηση της εγγονής της σε μικρότερη ηλικία, αλλά επειδή συγκεντρώνει πάμπολλα αυτοβιογραφικά στοιχεία και εμπειρίες ζωής που ‘φωτίζουν’ την προσωπικότητά της. Έτσι, ο αναγνώστης στο βιβλίο αυτό έχει την ευκαιρία να ανιχνεύσει άγνωστες πτυχές της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας και μακρόχρονης πορείας της που θα τον συναρπάσουν και αναμφίβολα θα τον συγκινήσουν. Στην πρώτη ενότητα, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου και που εύλογα τιτλοφορείται «ιστορίες από τη ζωή μου» η συγγραφέας αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα ζωής, σε ‘επεισόδια’ και κυρίως πρόσωπα που είναι φανερό ότι επέδρασαν καταλυτικά σε αυτή. Σημαντικά γεγονότα που νιώθει την ανάγκη να τα αφηγηθεί για τους νεότερους, διευρύνοντας τους ορίζοντες και ανοίγοντας τα μάτια μας σε άγνωστες όψεις της πρόσφατης Ιστορίας μας. Ιστορίες εξαγμένες από τη δική της προσωπική και επαγγελματική ζωή, αλλά και τη ζωή των οικείων της, μεταπλάθοντας τη μνήμη και τις θύμισες σε τέχνη. Με τη γνωστή αφηγηματική της δεινότητα, το χιούμορ αλλά και αυτοσαρκασμό, νοσταλγική διάθεση και ευαισθησία η συγγραφέας μικρών και μεγάλων κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν, επιστρέφει σε τόπους εμβληματικούς για την ίδια, αναβιώνει σημαντικά περιστατικά του βίου της και κυρίως πρόσωπα που συνάντησε, θαύμασε κι αγάπησε και που προφανώς επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό τις προσωπικές και λογοτεχνικές της επιλογές, τις συγγραφικές αναζητήσεις της: Καββαδίας, Τσέχωφ, Βάρναλης Εντουάρντο ντε Φιλίππο και άλλοι σημαντικοί λογοτέχνες παρελαύνουν εδώ, ως κύριοι ήρωες ή πρωταγωνιστές των ιστοριών της, όπως επίσης πρόσωπα από το πολιτικό προσκήνιο μιας παλαιότερης εποχής. Έτσι στην ενότητα αυτή ο αναγνώστης θα γίνει κοινωνός των εμπειριών της, συνοδοιπορώντας, θα περιδιαβεί τους δρόμους που περπάτησε, θα διαβάσει ιστορίες για την κατοχή, τον εμφύλιο, άγνωστα στιγμιότυπα από τη ζωή της στη Μυτιλήνη, την εξορία της στη Χίο, περιστατικά από τα ταξίδια της στη Πάτρα , Κωνσταντινούπολη, κι αλλού απ όπου πέρασε, και βέβαια ανθρώπων απλών, οικείων και αγαπημένων, δίνοντας σε όλα αυτά μια διάσταση μαγική, άκρως γοητευτική, σχεδόν εξωπραγματική, άλλωστε αυτός δεν είναι ο ρόλος της λογοτεχνίας; Η λογοτεχνία υπερβαίνει την ίδια τη ζωή, παρότι πάντα στηρίζεται σε αυτήν. Εξάλλου τα βιβλία της Άλκη Ζέη, ποτέ δεν αποτελούσαν μια απλή καταγραφή ιστορικών γεγονότων, αλλά ήταν πάντα συνυφασμένα με τα αυτοβιογραφικά βιώματα των ηρώων της.

 

Άλκη Ζέη

 

Η δεύτερη ενότητα που τιτλοφορείται «ιστορίες που έγραψα» η Άλκη Ζέη μας αφηγείται με απίστευτη αμεσότητα ενδιαφέρουσες, ανατρεπτικές ιστορίες γεμάτες χιούμορ και ζωντάνια. Ιστορίες απλές, μιας φαινομενικά ‘άδολης’ καθημερινότητας, που όμως εγείρουν πολλά ερωτηματικά και υπογραμμίζουν τους συλλογισμούς και τους βαθύτερους προβληματισμούς της για τον παράγοντα Χρόνο στις ζωές μας, για την ανθρώπινη φύση, για την ανάγκη του ανθρώπου να αγαπήσει και να αγαπηθεί, για τη δύναμη της προσμονή, της ελπίδας, του έρωτα που δυστυχώς φθίνει με τα χρόνια κα. Στην συγκεκριμένη ενότητα εμπεριέχονται και μικρές ιστορίες για παιδιά  που είχε γράψει κατά το παρελθόν και που συνδέονται εύστοχα με το σήμερα. Πρόκειται λοιπόν για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αυτοαναφορικό βιβλίο, αφού οι ιστορίες που διαβάζουμε στην πλειοψηφία τους είναι βιωματικές, διανθισμένες πάντα με τη δική της ιδιαίτερη γραφή, τον προσωπικό της στοχασμό και το χιούμορ δημιουργώντας ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό, που απεικονίζει με ευκρίνεια και καθαρότητα όχι μόνο μια ολόκληρη εποχή, αλλά και την ‘προσωπογραφία’ μιας από τις σπουδαιότερες, πολυγραφότατες και πλέον αγαπημένες συγγραφείς της πατρίδας μας.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top