Fractal

Ποίηση για τον ανθρωπισμό της Αριστεράς

Γράφει ο Γιάννης Πλαχούρης // *

 

Τάσος Εγγλέζος «Ωδές Α′», εκδόσεις manuscript

 

Όταν ο Πλάτων στην Πολιτεία του απέκλειε/απαγόρευε τους ποιητές, πίστευε πως έτσι θα προστατεύσει από τους μυθοπλάστες και τους ονειροφόρους το λογικό – φιλοσοφικό οικοδόμημα που έχτιζε. Ευτυχώς η Ποίηση τον διέψευσε. Αλλαγή χωρίς μεθύσι από όνειρα δεν γίνεται. Μάλιστα, όποτε η πολιτική ποίηση γεμίζει από τρυφεράδα, μοιάζει ο κάθε αγώνας να συναντά την ψυχή του.

 

Οι «Ωδές α΄» του Τάσου Εγγλέζου, από τις εκδόσεις manuscript, είναι ποιήματα γραμμένα από έναν απόδημο Έλληνα στη Σουηδία όπου εργά­σθηκε σαν εκπαιδευτικός σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ήταν συνεργάτης σε θέματα Πολιτισμού και Παιδείας της Μελίνας Μερκούρη και του Δήμου Παπαδημητρίου. Έχει γράψει ποίηση, ταξιδιωτικά, μελέτες για κοινωνικοπολιτικά θέματα. Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Τα συγκεκριμένα ποιήματα αποτυπώνουν μια διαδρομή που αφορά συνολικά την ανθρώπινη ύπαρξη χωρίς σύνορα και διακρίσεις. Αυτή η πορεία ξεκινά από τα δικαιώματά μας στη ζωή και, διασχίζοντας συννεφιές που δημιουργούν οι αδιέξοδες σχέσεις, οι άδικες εξουσίες, τα λεηλατημένα αισθήματα, οι αποδοχές και οι αντιστάσεις, καταλήγει στις άπειρες δυνατότητες του πολίτη να διεκδικήσει και να κατακτήσει. Ένα έργο που παράδοξα ελευθερώνεται μέσα στον στέρεο ιδεολογικό του σχηματισμό. Παρόμοια ποίηση είναι πολύ εύκολο ν’ αυτοκτονήσει αν μεταβληθεί σε προπαγάνδα ή διακήρυξη.

Ο Τάσος Εγγλέζος, περνά τον σκόπελο, επειδή τοποθετεί, ειλικρινά κι αβίαστα, την πραγματικότητα μέσα στα ποιήματα, περιγράφοντας συμβάντα στη διάρκεια ενός σκληρού Σκανδιναβικού Χειμώνα προς την Άνοιξη.

Άλλοτε τρυφερά με κυρίαρχες αλληγορίες:

(…) Η αντιφεγγιά στην πανσέληνο/ λαμπαδιάζει την χιονοσκέπαστη γη./ Στοιβαγμένο στη στρώση του απάτητο αφήνω το χιόνι,/ ξανοίγοντας μόνο το δικό μου μονοπάτι(…)

Άλλοτε σκληρά, τσεκουριές σε πάγο:

Τώρα η Ποίηση βγήκε στην παγωνιά (…)αλλά επίσημα η ασθένεια είναι ανύπαρκτη/ και ουδεμία ανθρώπινη επιλογή και λύση/ δεν ισχύει για το ασφαλιστικό σύστημα/ και την αδιαφιλονίκητη αυθεντία του κράτους (…) από την ποίηση το θέμα περνάει αλλού/ κι ούτε πια ξέρω που σκιάζω και πού μερώνω.//

Συνεπώς η συλλογή του έχει θεματική συνοχή και πληρότητα, φρεσκάδα σε εικόνες και συμβολισμούς, πλούσιο ποιητικό διάκοσμο, καθώς το περιβάλλον έξω γίνεται αφορμή να ερευνηθεί τόσο ο δεσμός ανθρώπου – φύσης, όσο και να εξηγηθούν οι ομοιότητες με τον κόσμο μέσα.

 

Τάσος Εγγλέζος

 

Η ομίχλη για παράδειγμα βοηθά στην εξομολόγηση ενός βιασμού, η βιαιότητα της χιονοθύελλας μονιάζει την κοινότητα, το πολικό ψύχος σμιλεύει το δάσος, η καταχνιά ελευθερώνει τον διάλογο, γιατί διαγράφει τα πρόσωπα, ο χορός καίει την χιονισμένη πλατεία, κι ακόμα υπάρχουν ο λύκος που περπατάει μέσα στους στίχους, οι μοναξιές που διαβαίνουν τον κάτασπρο τόπο, οι άγγελοι που γεννούνε παιδιά, το εκεί που λιώνει στο εδώ, ο ήλιος διαλυτής ανασταίνοντας την ενότητα και άλλα και άλλα, τα οποία με ρυθμό – καθαρά νοήματα – κατανοητούς συμβολισμούς και καθημερινές λέξεις μάς οδηγούν να καταλάβουμε τι σημαίνει «ανθρωπισμός» για μια αριστερά που μπορεί ν’ αντιστέκεται και να μην αλλοτριώνεται.

(…) Νιώθω να πιάστηκα πάλι αδιάβαστος/ περπατώντας στο χιόνι σωρός που δεν λιώνει//

Αριστερά που αντέχει την αυτοκριτική,  ξέρει τι σημαίνει μετατροπή, αγώνας κι ευθύνη.

 

 

* Ο Γιάννης Πλαχούρης είναι δημοσιογράφος∙ έχει γράψει ποίηση, μυθιστόρημα, παραμύθια και προσεγγίσεις βιβλίων.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top