Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ποιητική Καινοτομία και Φιλοσοφία
23/03/2021, 8:39 μμ

Ποιητική Καινοτομία και Φιλοσοφία

Γράφει η Δέσποινα Λαλά-Crist // *

 

Αναστασία Ν. Μαργέτη: «Πλάτων. Ψυχή και (π)οίηση. Διαλεκτική των αντιθέτων» (πενήντα επτά επιγράμματα).  Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα: 2020, σελ. 94

 

Η Αναστασία Μαργέτη με το νέο ποιητικό της βιβλίο κάνει στον αναγνώστη ένα σπάνιο δώρο πνευματικής συγκίνησης και σκέψης, που αγγίζει Νου και Καρδιά. Ο τίτλος του: «Πλάτων. Ψυχή και (π)οίηση. Διαλεκτική των αντιθέτων»(πενήντα επτά επιγράμματα). Ένα βιβλίο που θέλω να μοιραστώ μαζί σας για πολλούς λόγους, και δεν ξέρω πώς να το προβάλω, γιατί απλούστατα δεν είναι σαν τ’ άλλα, τα εξίσου υπέροχα ποιήματα τόσων καλών μας ποιητών.

Βέβαια, η Αναστασία μάς έχει πλουτίσει με ακόμα ένα έργο ποίησης, το βιβλίο της «Τρίτοι από της Αληθείας»,  που αγγίζει ύφος και πνεύμα αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων. «Το ανατρεπτικό πνεύμα που εμπεριέχει ταυτοχρόνως λυρικά και φιλοσοφικά στοιχεία σε συνεχή ρυθμό» θαύμασε ο Robert L. Crist και, όπως σημειώθηκε ήδη στον πρόλογο της δίγλωσσης έκδοσης, «η Μαργέτη… λαμβάνει τη θέση της πλάι σε σύγχρονούς της καινοτόμους στην Ελλάδα και αλλού». Γι’ αυτό, εξάλλου, μεταφράσαμε με τόση χαρά το πρώτο βιβλίο της στα αγγλικά.

Το πρόσφατο έργο της, όμως, είναι ριζικά διαφορετικό σε μορφή. Σε τούτο το έργο έκπληξης έχουμε την καινοτομία που πάντα ονειρευόμουν, για την οποία δεν είχα εικόνα να την περιγράψω. Τώρα έχω. Στο βιβλίο της αυτό η Μαργέτη καταθέτει πενήντα επτά σκέψεις σε μορφή επιγραμμάτων, στα οποία, με αφετηρία τη φιλοσοφία, μετατρέπει σε λόγο ποιητικό την εγκεφαλική διέγερση που αισθάνθηκε και τις εντυπώσεις που διαμόρφωσε. Εδώ ο φιλοσοφικός Λόγος προκαλεί συναισθηματική ανταπόκριση, η οποία αρδεύει την ποίηση.  Η λιτή γραφή της μεταδίδει στον αναγνώστη διανοητικές συγκινήσεις εξαίσιες, οι οποίες μεταβάλλονται σε έντονο συναίσθημα.

Σε μια φόρμα που σχηματίζεται από τρεις στίχους δεκαεπτά συλλαβών συνδυάζει το γιαπωνέζικο χαϊκού με το Ελληνικότατο επίγραμμα! Παραθέτω δύο τρίστιχα ως παράδειγμα, ένα από τα πρώτα του έργου και το τελευταίο, και σας προσκαλώ σε μια ανάγνωση αποκλειστικά δική σας.

 

«Στον Λαβύρινθο μέσα σου

τόλμα και δες

τον Μινώταυρο».

 

Και

 

«…αδιαίρετος

τεχνουργός συν-χώρεσης

η της Τριάδος…»

 

Αναστασία Ν. Μαργέτη

 

Η Μαργέτη επιχειρεί, ως προς το περιεχόμενο, μία «… συνομιλία με τον φιλοσοφικό στοχασμό του Πλάτωνα και συγκεκριμένα με τη θεωρία του περί ψυχής», όπως αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής Διαστήματος, κ. Ξενοφώντας Δ. Μουσάς. Η ποιήτρια βυθίστηκε σε αυτήν συνυφαίνοντας δικές της εμπειρίες, βιώματα, αισθήματα και μας έδωσε μια γραφή πρωτοποριακή και υπέροχη, απόλυτα Ελληνική! Διαβάζοντας τους επιμέρους τίτλους κάτω από τους οποίους στεγάζει τα επιγράμματά της χωρισμένα σε έξι ενότητες, παρατηρώ μια άριστη κατάταξη, που εναρμονίζει την τριμερή πλατωνική διάκριση της ψυχής με τη διαλεκτική των αντιθέτων, δημιουργώντας ένα έργο εντελώς πρωτότυπο, μία καθαρά δική της οντολογία:

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΥΛΙΣΜΟΣ – ΕΠΙΘΥΜΗΤΙΚΟΝ -Είναι

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΥΛΙΣΜΟΣ – ΕΠΙΘΥΜΗΤΙΚΟΝ- Μη Είναι

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΨΥΧΙΣΜΟΣ –  ΘΥΜΟΕΙΔΕΣ -Είναι

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΨΥΧΙΣΜΟΣ – ΘΥΜΟΕΙΔΕΣ- Μη Είναι

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ- Είναι

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ- Μη Είναι

Η ποίηση της Αναστασίας Μαργέτη, παρόλο που εκκινεί από τον Πλάτωνα, δεν επιχειρεί να κατασκευάσει τεχνητά ιδεολογήματα, σε μία εποχή που οι ιδεολογίες έχουν καταποντιστεί.  Αντιθέτως, ποιεί κοσμοείδωλο προσανατολισμένο σε μία ενοποιητική θεώρηση των αντιθέτων· επιπλέον δημιουργεί μία ποιητική, στην οποία η λογική δονεί το συναίσθημα και στη συνέχεια εκείνο γεννά στοχασμό.

Ως αναγνώστρια αισθάνομαι ότι η καθεμία κατάθεσή της μου προσφέρει την πολυτέλεια της βαθιάς σκέψης και του διαλογισμού, που με αφορά και με κρατά σε μια πνευματική εγρήγορση προκαλώντας μου ψυχική κατάσταση θαυμασμού και ευδαιμονίας. Ναι, θαυμάζω τους καλλιτέχνες που ανοίγουν καινούργια κανάλια γραφής. Και μάλιστα με στοχασμούς που εμπνέουν. Για μένα, ένα βιβλίο όπως αυτό, είναι προσωπικό δώρο συγκίνησης και ευγνωμοσύνης!

 

 

* Η Δέσποινα Λαλά- Crist είναι συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας. Ζει στο Λένοξ της Μασαχουσέτης.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top