Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ερωτική ποίηση
08/05/2019, 9:12 πμ

Ερωτική ποίηση

Γράφει η Αλεξάνδρα Μπακονίκα //

 

Έλλη Φρεγγίδου «Παύση τετάρτου», Εκδ. Κέδρος, σελ. 39

 

Η τρίτη ποιητική συλλογή της Έλλης Φρεγγίδου «Παύση τετάρτου» είναι καθαρά
ερωτική και ιχνηλατεί με γνήσια εξομολογητική διάθεση την πορεία της στα ηφαιστιογενή τοπία του έρωτα. Παρουσιάζεται μια πορεία με πολλές και διάφορες διακυμάνσεις, καθώς το πεδίο του έρωτα είναι πάντα απρόβλεπτο, γεμάτο από
απρόσμενες εκπλήξεις. Όμως παρά τις διακυμάνσεις ό,τι βαθύτερα αποκομίζουμε
είναι ότι το ποιητικό υποκείμενο, αφού έχει υποστεί πολλά δεινά, κατορθώνει να φτάσει στο φως στην άκρη του τούνελ. Η ποιητική συλλογή  μάς αγγίζει
με την αισθητική αρτιότητά της, αλλά παράλληλα γιατί υποδόρια στέλνει το μήνυμα ότι τα βάσανα κάποτε μπαίνουν στην άκρη και η χαρά της ευδαιμονίας εντέλει έρχεται να μας αγκαλιάσει.

Ήδη από την αρχή της συλλογής η ποιήτρια δηλώνει ότι έκανε αγόγγυστα «δεμάτια υπομονής» που συναισθηματικά την αφυδάτωσαν, μέρες που δεν πρόσφεραν τίποτα άλλο παρά τη «διακεκομμένη ανάσα της επιβίωσης». Οι παλάμες της ήταν παγωμένες από  αναστολές της ερωτικής επιθυμίας, από τα «σιδερένια μη/ και τα στάσου τα ληστρικά». Έζησε ατροφικά, το σώμα της φυλακισμένο σαν σε επίκτητη αναπηρία,
η φωνή της διστακτική, διασπώμενη σε συλλαβές. Μόνο στην ποίηση συνέθετε όσα στη ζωή δεν ολοκλήρωνε, μόνο στους στίχους της οι λέξεις ήταν ακέραιες χωρίς ίχνος διάσπασης και θραύσης.

Ωστόσο  στις ζείδωρες πηγές του έρωτα είναι στραμμένη αδιάκοπα η προσδοκία της ποιήτριας. Τα αστραφτερά πάθη είναι το εσωτερικό της αλήθειας της. Μέσα από τη φλόγα  του πάθους μπορεί να κάνει το άλμα, να πετάξει σε πρωτοφανέρωτους ορίζοντες, να σμιλέψει τον χρόνο με τα πιο μεθυστικά άνθη κι αρώματα. Ακόμη κι όταν ο έρωτας τελειώνει, η ζωντανή ανάμνησή του είναι δύναμη ομορφιάς και ποιητικής δημιουργίας ( σελ 10):
[……]
Καλώ παρακλητικά την ανάμνηση.

Προς χάριν του ποιήματος
γονατίζω μπροστά σου.

Γίνε η σκουριασμένη φτερούγα
για την άδεια σελίδα μου.

Ασφαλώς πολλές φορές η απώλεια του έρωτα είναι οδυνηρή, φανερώνει το συναισθηματικό κενό που ράβει πληγές και υφαίνει τον πόνο. Η έλλειψη ερωτικής ανταπόκρισης για το ποιητικό υποκείμενο έχει αφήσει βαθιά σημάδια και  στην τρυφερή εποχή της εφηβείας. Τα βράδια της Παρασκευή όταν η πόλη πλημμύριζε από νιάτα, η ψυχή γέμιζε από επιθυμίες που σαν μαχαίρι η πραγματικότητα ακύρωνε. Το δηλώνουν οι στίχοι στη σελ.13: «Εμένα με πάει η ψυχή μου/ κι ο νους με επιστρέφει ./ Κάτσε να με δεις./Τα μάτια έχω ξεχάσει/πώς γίνονται όταν με συναντάνε». Όμως η ποιήτρια δεν παραιτείται, γυρεύει και να ζήσει έντονα και να διεκδικήσει τον έρωτα. Παίρνει το θάρρος να δρασκελίσει το μέγιστο και ας κατορθώσει το ελάχιστο. Πλησιάζει να κατακτήσει το πρόσωπο της λατρείας της «χωρίς περιττές συλλαβές», χωρίς τρεμάμενη φωνή, αλλά με το αλφάβητο του δένδρου και της άνοιξης. Σαν ζάχαρη αισθάνεται στα χείλη της την περιρρέουσα ηδονή. Το σώμα του λατρεμένου προσώπου «κρατά το μάνταλο του ουρανού/και της αλήθειας που αστράφτει», έχει τη δύναμη να αφήνει φωσφορικά πατήματα μέσα στο χρόνο. Το ερωτικό πλησίασμα σε άλλα ποιήματα παρουσιάζεται ανάμεσα και από τους δύο  εραστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ποίημα ΔΟΞΑΖΩ ΤΗΝ ΠΑΛΗ ΜΑΣ. Όλη η διαδικασία προς την ερωτική ένωση για την ποιήτρια είναι μια έντονη πάλη την οποία απερίφραστα δοξάζει, γιατί ο τελικός στόχος είναι η αγάπη που θa ανθίσει στην ολοκλήρωση, έτσι ώστε οι μέρες να στεφανωθούν με την αιωνιότητα.

 

Έλλη Φρεγγίδου

 

Η Φρεγγίδου καταθέτει μια ποίηση έντονης αισθησιακής χροιάς, που δεν διστάζει να εστιάσει στη σωματική διάσταση του έρωτα. Το αποδεικνύουν οι στίχοι στη σελ16 «Η γύμνια μου/καθρεφτίζεται/στην ελευθεριότητα του χρόνου»,σελ.25 « Ποτέ άλλοτε η αγάπη/δεν αναπαύθηκε αρτιότερα/σε σώμα», σελ.37 «Θέλω να σε φυλάξω,/να μη σε ανεμίσει το φύσημα,/να μη σε ζηλέψουν ανάσες κοφτερές». Η κορυφή της κλιμάκωσης στα ποιήματα επιτυγχάνεται με την  η αισθησιακή περιγραφή του αντικειμένου του πόθου της, καθώς και με την  ευδαιμονία στην εκπλήρωση των επιθυμιών. Το αντικείμενο του πόθου διαθέτει ακαταμάχητη λάμψη  και είναι εξαιρετική η περιγραφή του στο ποίημα ΑΝΗΚΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ: είναι από τα ομορφότερα της συλλογής:

Ανήκεις στον έρωτα
τα σύννεφα
μαρτυρούν στα μαλλιά σου
τις επιθυμίες

Κοιτώ το σώμα σου
ανέγγιχτο
από την απουσία του πόθου

Το φιλί
ζητά τ’ αχείλι σου.

Βάσανο απέραντο
η ιδέα.
της αφής σου.

Η ποιήτρια έχει γευτεί την αγάπη που οδηγεί άπληστα σε φλογερούς πόθους, κι αυτό σημαίνει ότι αυτή η υπέρτατη αγάπη «προσκυνά την αγιοσύνη», χαρίζει απλόχερα στην καρδιά την αρμονία.

Μέσα από την ολοκλήρωση των επιθυμιών της, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ότι όλα στον έρωτα μπορούν πάντα να είναι βολικά κι εύκολα, η ποιήτρια βρίσκει τον βαθύτερο εαυτό της. Οδηγείται σε μια απελευθέρωση, σπάει δεσμά από πρόσωπα και καταστάσεις που την κρατούσαν εγκλωβισμένη, σίγησαν τη φωνή της, παγίδευσαν τις πιο σπουδαίες αρετές και τα όνειρά της. Απελευθερωμένη μπορεί με παρρησία να δηλώσει ότι στα δικά της τα χώματα δεν θα βραδιάσει ποτέ. Και μόνο γι’ αυτό το αίσθημα της απελευθέρωσης τα ποιήματα της συλλογής κερδίζουν την προσοχή και το ενδιαφέρον μας.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top