Fractal

Παραδοσιακές και Σύγχρονες Συνταγές

Γράφει ο Χρήστος Δούκας //

 

 

Food Concept Friends at a dinner table with different food

 

 

Παραδοσιακές και Σύγχρονες Συνταγές

 

Είναι καιρός πιά να σταματήσουν οι μεμψιμοιρίες, οι ενδοιασμοί και οι υπεκφυγές για το θέμα αυτό, εφόσον δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι ένα πιάτο γεμιστά είναι πάντα ένα πιάτο γεμιστά, αυτό δεν αλλάζει, έτσι δεν είναι; Το πράγμα αρχίζει να μπερδεύεται όταν ορισμένοι, από μια αχαλίνωτη πρωτοποριακή διάθεση, ανακατεύουν δυσανάλογα υλικά και γεύσεις, σε βαθμό ώστε στο τέλος αμφιβάλεις αν ένα πιάτο γεμιστά είναι όντως ένα πιάτο γεμιστά. Στην περίπτωση αυτή συνιστούμε ανεπιφύλακτα μια δήλωση υπεκφυγής, κάτι σαν: «Καλή γεύση, αν και δεν θυμίζει γεμιστά», ώστε αφενός κρατάτε αποστάσεις ασφαλείας, αφετέρου δείχνετε την πρέπουσα μεγαλοψυχία στο ατύχημα που συντελέστηκε.

Ερχόμαστε τώρα στην ουσία: Μια άποψη επιμένει σε μια παραδοσιακή μαγειρική, «τα γεμιστά της μαμάς», «της γιαγιάς» ή «της θείας», σαν αξεπέραστο ορόσημο στην ιστορία της γαστρονομίας. Μια άλλη άποψη επιζητά την επιβεβαίωση με συνταγές νέου τύπου που ξεπερνούν κατά πολύ τα καθιερωμένα.

Δεν ξέρουμε τί από τα δύο είναι πιο σωστό, ποια είναι η δική σας προτίμηση, σίγουρα είναι η ποιότητα, αλλά πάντως και οι δύο σχολές οριοθετούνται σε σχέση με το παρελθόν. Αυτή η συνταγή ανακαλεί γευστικές μνήμες και σχέσεις του παρελθόντος, εκείνη η συνταγή τις απωθεί. Έτσι εμφανίζονται τα γνώριμα δίπολα «παλαιό-νέο», «παραδοσιακό-σύγχρονο», ή «αναρχοσοσιαλιστικό-συντηρητικό» των παραδόσεων όπως το είδε ο Μπένγιαμιν, όπως εκδηλώνεται σε πολλές όψεις της ζωής. Τότε μαζί με τη γεύση ή εξαιτίας της, φέρνεις στην επιφάνεια μνήμες που θέλεις να θυμάσαι ή να ξεχνάς…

…Πετούσαμε τη σχολική τσάντα: «Πάλι γεμιστά; Όλο γεμιστά». «Έχουν περάσει πολλές μέρες. Σοκολατάκια και καραμέλες; Πάλι εξαφανίστηκαν..». «Εσείς δεν γνωρίσατε κατοχή, τότε που αντί για φαγητό…», άρχισε πάλι ο παππούς. Παγωμένα βλέμματα αποδοκιμασίας για παρόμοιες συγκρίσεις. Ιεροτελεστία του σπιτικού τραπεζιού. Εικόνες τόπων-χρόνων και ανθρώπων, αυτές που ανακαλούνταν πολύ αργότερα από μια γεύση, όπως στο μυθιστόρημα του Προυστ.

Και με τί χαρά αναπολούμε τότε παλιές γνώριμες καταστάσεις, εδώ ένα πεύκο φορτωμένο με τόσες συζητήσεις της πλατείας, εκείνη η επίμονη συκιά στη διασταύρωση, πουρνάρια και βάτα στο δρόμο του βουνού, η εχέμυθη μουριά των απόκρυφων ραντεβού και τα βουκολικά τοπία…

Αλλά με τί οδύνη, μέχρι δακρύων, ανακαλύπτουμε ότι είναι πλέον ένας κόσμος που χάνεται αμετάκλητα, ανάλγητοι κρατικοί μηχανισμοί ισοπεδώνουν με «μπουλντόζες της ανάπτυξης» για κάποια δημοτικά έργα, αυτά τα μικρά, καθημερινά εγκλήματα που ακρωτηριάζουν το συναισθηματικό μας κόσμο, τη ζωή μας όλη, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται, ενώ καραδοκούν και πάλι «μπουλντόζες των επενδύσεων» αυτή τη φορά στις παράκτιες ζώνες..από τις ανοικτές παραλίες, στις πολυδιαφημισμένες ριβιέρες των νέων εγκλεισμών, στο όνομα της αύξησης των δεικτών εθνικού προιόντος, επενδύσεων και δημοσίων έργων, χωρίς να λογαριάζονται άλλοι δείκτες ανθρώπινης ευζωίας και ψυχικής ευεξίας..

…Ας μην υπερβάλλουμε, ας μην παρασυρόμαστε από συναισθήματα, αλλά τί να κάνουμε όταν όσα λέμε, όσα βλέπουμε και διαβάζουμε στις μέρες μας, είναι προσανατολισμένα σε ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, απέναντι στη σημερινή κατάσταση καραντίνας, από κρίση σε κρίση πάμε. Ακόμα και η ακραία φτώχεια της περασμένης ζωής, τώρα μετατρέπεται σε φολκλόρ για να τονισθεί η απλότητα και γνησιότητα των ανθρώπινων σχέσεων τότε, σύμφωνα με μια δοξασία ότι ο ενάρετος βίος είναι συνάρτηση του βιοτικού επιπέδου, όσο πιο κάτω τόσο πιο ενάρετοι, τόσο πιο διάπλατα ανοίγεται ο δρόμος προς τον μετασχηματισμό της κοινωνίας συνολικά, σύμφωνα και με δηλώσεις κυβερνητικής αξιωματούχου.

Τελοσπάντων, τελοσπάντων, να μην παγιδευτούμε στη γλυκιά νοσταλγία. Γιατί τί νομίζετε ότι θα έγραφαν σήμερα ένας Παπαδιαμάντης, ένας Βιζυηνός, ένας Ροίδης, ένας Κάφκα ή ένας Τζόυς, ώστε να αφήσουν ανεξίτηλο έργο;. Να δούμε λοιπόν και την άλλη όψη, το παρελθόν αλλά με το βλέμμα στο μέλλον, όλες εκείνες τις προσπάθειες να ανοίξουν καινούργιοι δρόμοι και προοπτικές, σήραγγες και γεφύρια παντού, επεκτάσεις μετρό και εθνικών λεωφόρων, τεχνολογίες διαδικτύου και υπολογιστικού νέφους για υποθέσεις γραφειοκρατίας και όλα αυτά.

Και ας αποδώσουμε κάποτε τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους τολμηρούς εκείνους που δεν δίστασαν να πρωτοπορήσουν ανακατεύοντας υλικά, γεύσεις, ονόματα, γνώσεις, μνήμες από το παρελθόν και το μέλλον, για να αντιμετωπίσουν πολλές φορές εκείνη τη παραλυτική καχυποψία: «Περιμέναμε κάτι διαφορετικό..θα ήταν καλύτερο αν..»,..Αν οι αναλογίες ήταν άλλες, αν είναι περισσότερο ή λιγότερο λαδερά, αν τα λαχανικά είναι βιολογικά και ντόπια, αν το ψήσιμο.. αν το ρίζι, αν, αν… Ποιές εικόνες, ποιες μνήμες ανακαλούν, ποιες ταυτότητες του εαυτού μας και των άλλων..

 

 

Και τί ακριβώς ζητάμε: Να αλλάζουμε κρατώντας την ύπαρξή μας σταθερή ή να μένουμε σταθεροί αλλάζοντας ύπαρξη; Ίσως είναι ένα ταξίδι αναζήτησης προς μια πληρέστερη συνταγή, προς ένα καλύτερο μέλλον που να ανακαλεί ένα χαμένο παρελθόν.

Ξέρουμε ένα μοναστήρι στα βάθη του νησιού, όπου λέγεται ότι κρύβεται το μυστικό των αιώνιων γεμιστών. Λέγεται ότι το μυστικό το κατέχει ο ηγούμενος της μονής, καταχωνιασμένο σε κάποια σελίδα ενός ιερατικού κειμένου. Πλήθη κόσμου κάθε κατηγορίας και ηθικής υπόστασης συνέρρεαν στη μονή για να μάθουν το μυστικό, στο οποίο μάλιστα απέδιδαν μυθικές διατροφικές-υγειονομικές ιδιότητες, ελιξίρια νεότητας και μακροζωίας. Όλα αυτά δεν επιβεβαιώθηκαν, δεν βρέθηκε η συνταγή. Το μοναστήρι έκλεισε και το πλήρωμα εξαφανίστηκε προς άγνωστη κατεύθυνση, παίρνοντας μαζί του το μυστικό. Ίσως, όπως λέγεται, το μυστικό να έχει υποκλαπεί ή παραχωρηθεί σε γνωστούς μεγιστάνες πολυεθνικών, κυκλοφορεί ήδη στην αγορά, διαφημίζεται από πολλούς διεκδικητές της πατρότητας, αλλά πώς να ξεχωρίσεις την αλήθεια από το ψέμα αυτούς τους καιρούς. Δύσκολο πλέον να πεις τί είναι πραγματικό και τί φανταστικό.

Εξάλλου υπάρχει μια μόνο αυθεντική συνταγή και σε ένα μόνο τόπο; Γιατί να μη υπάρχει σε πολλά μοναστήρια, σε πολλά σπίτια, εστιατόρια, μαγειρεία, μεταφερόμενη και εξελισσόμενη συνταγή από γενιά σε γενιά, αλλά τότε θα χρειαστεί μια τεχνολογία συγκέντρωσης όλων των δεδομένων από παντού και μετασχηματισμού τους σε μια ταξινόμηση που θα δώσει έναν αλγόριθμο για μια «συνταγή των συνταγών» που θα περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες και θα δώσει μια οριστική λύση στο πρόβλημα της παγκόσμιας διατροφής.

Θα πείτε: Πάλι αδιέξοδες αναζητήσεις. Μα τί είναι αυτή η ιστορία να βρούμε μια τυποποιημένη υπερ-συνταγή ομοιομορφίας που θα αποκαλύψει δήθεν όλα τα μυστικά, θα είναι το τέλος της γαστρονομίας, το τέλος της εξέλιξης-μια υπόσχεση αιωνιότητας! Ένας άλλος σύνθετος δρόμος, αν θέλετε να ξέρετε, κατευθύνεται αντίθετα, προς την πολυμορφία-ενότητα, την εναλλακτική δυνατότητα, σαν συνδυασμός εμπειριών-δεδομένων-πληροφοριών-αναγνωσμάτων-αυτό δεν είναι ο καθένας από μας, αυτό δεν είναι ζωή;

Τώρα πλέον -λένε- όλα θα αναδιατάσσονται συνεχώς με συνδυασμούς νέου τύπου, από «μεγάλα δεδομένα», «τεχνητή νοημοσύνη», «ίντερνετ των πραγμάτων» και δεν ξέρουμε τί άλλο. Πολλά ερωτήματα, πολλά διλήμματα ανακύπτουν. Μια μέρα μπορεί και να βρεθούν απαντήσεις.

Μέχρι τότε, ας περιοριστούμε να απολαμβάνουμε ήσυχα-ήσυχα, χωρίς προκαταλήψεις και αποκλεισμούς, κάθε κατασκευή γεμιστών παραδοσιακής ή νεωτερικής μορφής, αυτή που μας ταιριάζει βέβαια. Ίσως με κάποια ίχνη παρελθόντος και κάποια ενατένιση μέλλοντος.

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top