Fractal

Απέναντι σε μια απουσία

Γράφει η Λίνα Φυτιλή //

 

Δημήτρης Αγγελής «Πάντα βρέχει στο κεφάλι του σκύλου», εκδόσεις Πόλις

 

Το όγδοο ποιητικό βιβλίο του Δημήτρη Αγγελή, με τον τίτλο «Πάντα βρέχει στο κεφάλι του σκύλου», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πόλις, περιλαμβάνει είκοσι εννέα ποιήματα, τα οποία είναι κατανεμημένα ανάλογα με το περιεχόμενό τους, σε τέσσερις ενότητες. Από την πρώτη κιόλας ανάγνωση, είναι φανερό πως η ποιητική σύνθεση λειτουργεί σαν ένα ερωτικό γράμμα, σαν μια επιστολή γεμάτη εικόνες, αναδεικνύοντας την απουσία του αγαπημένου προσώπου. Ο ποιητής, ώριμος ποιητικά, με έναν λόγο μεστό κι υγρό, εκφράζει έναν κόσμο που βρέχεται από τη μοναξιά που τον σκεπάζει.

«…Δεν ήμουν ποτέ, δεν θα γίνω η νύχτα σου/ ένα υπέρλαμπρο ναυάγιο είμαι μες στην ομίχλη/ ο μετανάστης που ξεβράστηκε το ξημέρωμα σε μιαν/ άγνωστη χώρα».

Ο Αγγελής επιστρέφει σε γεγονότα που τον καθόρισαν, ενώ ο χρόνος γίνεται ένα ντουλάπι με αναμνηστικά. Με τους στίχους του ζωντανεύει, δυναμώνει και παράλληλα καταστρέφει τα ψέματα, που ζουν μέσα του. Ό, τι κι αν συμβαίνει όμως, ο έρωτας κι ο θάνατος συνορεύουν. «Ευτυχώς χθες δεν πέθανα, χθες αγαπούσα» γράφει.

Ο ποιητής ψάχνει εναγωνίως την αγάπη, στα πιο απρόσμενα σημεία. Την έκσταση που ο έρωτας γεννάει πριν τον κορεσμό, αφήνοντας στο τέλος, μόνο σημαδεμένα τραπουλόχαρτα, σκόρπια στον άνεμο. Χρησιμοποιώντας έντονες εικόνες, πίνακες ζωγραφικής, όπως του Μποτερό, τον Αδάμ και την Εύα- δυο αρχετυπικές μορφές του Παράδεισου- τα άλογα του Τασκόφσκι, τη μουσική του Μπαχ, ολοένα εντείνει την ερωτική μελαγχολία κι εστιάζει σε όσα διαλύονται μέσα στην στυγνή καθημερινότητα.

Αντιπαραβάλλει τη στεγνότητα της εποχής με υπερρεαλιστικές σκηνές που τονίζουν την ερωτική του μοναξιά. «Στον δρόμο συνομιλώ με την Αγία Αικατερίνη. Εσύ αυτοπυρπολείσαι πάνω στο μπρούτζινο άλογο κάθε απόγευμα στις επτά κι εγώ σε νοσταλγώ σαν ξεχασμένη πατρίδα».

Με γλωσσική άνεση και ευελιξία, ο Αγγελής γράφει στίχους που διαβάζονται σαν σελίδες ημερολογίου, σαν μοναχικές επιστολές ή σαν εξομολογητικές ασκήσεις πάνω στην ερωτική απουσία. «Αγάπη» αναφέρει στο ποίημα Αντιμπουκόφσκι, «είναι αυτός ο σκύλος που δραπέτευσε απ΄ τον παράδεισο και παραμένει μονίμως ατάιστος».

 

Δημήτρης Αγγελής

 

Σε άλλο σημείο αναρωτιέται αν ο ίδιος είναι πλασμένος για την αγάπη- ένας προβληματισμός προσωπικός, που όμως, ο καθένας έχει σκεφτεί κατά τη διάρκεια της ζωής του. Έτσι το προσωπικό στοιχείο αγγίζει το καθολικό, αν ισχύει η ρήση του Μπένγιαμιν ότι «η εμπειρία είναι βιωμένες ομοιότητες». Γιατί ο ποιητής μέσα από τη δική του μοναξιά μιλάει για τη μοναξιά όλων, για τη δυσκολία των ανθρώπινων σχέσεων, για μία χώρα του ποτέ, όπου όλα είναι πιθανά, αλλά κι αμφίβολα.

«Όλα τα βράδια με το φεγγάρι του Αμύνταιου κρεμασμένο μες στο/ δωμάτιο κι εγώ να κοιτάζω ανυπόμονα προς την πόρτα, μετρώντας /πέντε κύκνους, δύο αιώνες και δεκατέσσερα Χριστούγεννα πριν τ΄ όνομά σου/ Μην έρθεις σήμερα, απεργούν οι πυροσβεστικές κι έχω ένα στήθος/ στρωμένο πευκοβελόνες, σε απόσταση δυο λεπτών απ΄ το παλιό βενζινάδικο/ γι΄ αυτό/ ακριβώς/ σε περιμένω».

Αν λοιπόν, η απουσία είναι ένα υπόλοιπο νύχτας, ένα τηλέφωνο που δεν χτυπάει, φορτηγά που περνούν έξω από ένα δάσος- η επίπεδη υπόσταση του χρόνου μεταμορφώνεται, χάρη σε μερικά ποιήματα- επαναφέροντας στιγμές ηδονής και οδύνης ταυτόχρονα. Στιγμές που φωτίζουν τα ανθρώπινα πάθη, τα αδιέξοδα, αλλά και την βαθιά ανάγκη του ανθρώπου να υπερβεί τον εαυτό του, να αγαπήσει και να αγαπηθεί.

Προφανώς το ποίημα είναι ένας τρόπος για να βιώνει καθένας τον χρόνο, τον έρωτα, την απουσία, μια ατέρμονη διαδρομή και μία αναμέτρηση με τον εαυτό, μας λέει ο ποιητής, αφού κάθε πιθανή συνάντηση που εμφυσά ζωή, ουσιαστικά αρθρώνει το διάστημα, όπου καθετί ανθρώπινο συναντά το υπερφυσικό, στην προσπάθεια να ανακαλύψει τη δική του υπόσταση.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top