Επιστροφή στις ρίζες μας, στον εαυτό μας και στη γραφή
Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //
Ζυράννα Ζατέλη, «Ορατή σαν αόρατη», εκδ. Καστανιώτη
Υπάρχουν ορισμένοι λογοτέχνες των οποίων την πορεία ακολουθούμε ανελλιπώς όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσα βιβλία κι αν μας χαρίσουν. Μία τέτοια “κλασική” πλέον συγγραφέας στη χώρας μας είναι η Ζυράννα Ζατέλη.
Το νέο της βιβλίο “Ορατή σαν αόρατη“, που χωρίζεται σε πέντε μεγάλα κεφάλαια- ιστορίες, ολοκληρώνει την τριλογία “Με το παράξενο όνομα Ραδαμάνθις Ερέβους“, διαβάζεται όμως ανεξάρτητα από τα άλλα δύο. Εδώ ξανασυναντάμε τη γνωστή πρωταγωνίστρια Λεύκα. Η Λεύκα εδώ συνυπάρχει σε αγαστή συνύπαρξη με τη… γλαύκα του εξωφύλλου, την κουκουβάγια της Νυφόπετρας και των παιδικών της χρόνων, που είναι πάντοτε “ορατή σαν αόρατη και αόρατη όπως ορατή”.
Κουκουβάγιες, γάτες, σκύλοι, πουλιά, άλογα και γενικότερα τα ζώα παίζουν σπουδαίο ρόλο στο βιβλίο. Φαίνεται πως η Λεύκα, αλλά και η ίδια η συγγραφέας έχει μία ιδιαίτερη σχέση με τα ζωντανά, αλλά και τον χώρο που την -και τα -περιβάλλει, με όλα τα έμψυχα και, ενίοτε, και τα άψυχα όντα. Εξάλλου η γάτα είναι η καλύτερη παρέα ενός συγγραφέα-ένα αυτονόητο συμπέρασμα στο οποίο έχουν καταλήξει όλοι οι συγγραφείς που έχουν την ευτυχία να συγκατοικούν με ένα τέτοιο συμπαθητικό τετράποδο.
Η κουκουβάγια είναι, όμως, εκείνη που θα σημαδέψει τα παιδικά χρόνια της Λεύκας, καθώς και τις σελίδες της πρώτης ιστορίας του βιβλίου-η γάτα της τελευταίας:
“Η τόσο ακριβοθώρητη, η οιονεί αόρατη, είχε το βλέμμα της σοφίας όσο να ‘ναι, της μυστικής ζωής, όμως τι θλίψη ήταν αυτή. Μέλανα χολή την πότιζαν τα όσα κοίταζε, τα όσα ίσως συλλογιζόταν;…”
Διότι η Λεύκα είναι συγγραφέας, δεν το αναφέραμε, όπως και η Ζυράννα και μάλιστα όταν τελικά θα εκδώσει κάτι αυτό θα έχει τον τίτλο “Με το παράξενο όνομα Ραδαμάνθις Ερέβους“, όπως ακριβώς δηλαδή και το όνομα της τριλογίας που κρατάμε αυτή τη στιγμή στα χέρια μας.
Το “Ορατή σαν αόρατη” είναι ένα βιβλίο για τη γραφή, τα βιβλία, τους συγγραφείς, αλλά και την ίδια αυτή καθεαυτή τη διαδικασία της συγγραφής και της αναπόφευκτης “αυτοενδοσκόπησης” του συγγραφέα. Εύλογα, επομένως, ο αναγνώστης θα αναρωτηθεί κατά πόσον και σε ποιον βαθμό το βιβλίο είναι αυτοβιογραφικό και πόσες ομοιότητες έχει άραγε η συγγραφέας Λεύκα με τη συγγραφέα Ζυράννα. Το ερώτημα μένει, φυσικά, αναπάντητο και το γεγονός αυτό αποτελεί μέρος και της γοητεία του βιβλίου.
Εκτός από μυθιστόρημα για τα βιβλία, το “Ορατή σαν αόρατη” είναι καθαρά ένα μυθιστόρημα ανθρώπινων χαρακτήρων, επικεντρωμένο στον άνθρωπο, τις σκέψεις, τις πράξεις του και τα συναισθήματά του. Τον πρώτο ρόλο έχει φυσικά η πρωταγωνίστρια Λεύκα, αλλά δίνεται χώρος και στον παππού Ντάφκο, τη Σισίνα, τον Αναστάση, την Εζμίρα με τις άριές της, την Αρμένισσα, τη Φρίκα, την Οφία, τον στραβό γείτονα Σάββα και τους τόσους άλλους ιδιαίτερους χαρακτήρες που υφαίνει με μαεστρία η πένα της συγγραφέως. Κάπου κάπου οι χαρακτήρες δύναται να μας θυμίσουν ελληνική ταινία, τόσο γοητευτικά δίνει η συγγραφέας την καρικατούρα τους.
Ο χώρος, ο χρόνος και η Ιστορία απουσιάζουν επιδεικτικά σε αυτό το ανθρωποκεντρικό μυθιστόρημα και δίνουν το παρόν μόνο όπου είναι απολύτως απαραίτητο.
Ζυράννα Ζατέλη
Η τριτοπρόσωπη αφήγηση είναι ευθύγραμμη και εκείνη του εξωτερικού παρατηρητή. Τίποτε δεν διαφεύγει από το άγρυπνο μάτι της συγγραφέως. Η γλώσσα είναι αυθόρμητη, έντονα περιγραφική και ο λόγος μακροπερίοδος με πολλά κόμματα και επίθετα. Αυτός ο πηγαίος και αυθόρμητος χαρακτήρας της γραφής της Ζατέλη όμως, είναι αναντίρρητα εκείνος που της χαρίζει όλη τη δροσιά και τη φρεσκάδα της.
“Ζούμε πάντα δύο φορές, μία για μας και μία γι’ αυτά που γράφουμε“, μας παραδίδει ο Αλμπέρ Καμύ σε μία διάσημη ρήση του, προκαλώντας μας να αναρωτηθούμε: γιατί γράφουμε, και κυρίως, για ποια πράγματα τελικά γράφουμε; Η συγγραφέας μας λέει ότι “τα καλύτερα είναι αυτά που δεν γράφονται και το πιο σημαντικό ποτέ δεν το λέμε“.
Γιατί γράφει, λοιπόν, η Λεύκα-Ζυράννα;”Έγραφε για να διαβάσει τι έχει ζήσει; Διηγόταν τον εαυτό της να διηγείται ιστορίες; Μήπως γνώριζε απ’ την κοιλιά της μάνας της πως, όπως χρειάζεται να έχεις “υπάρξει” καιρό πολύ πριν γεννηθείς, έτσι χρειάζεται να γράψει κανείς πολύ μέχρι να ξεκινήσει να γράφει;…”
Επιστροφή λοιπόν στις ρίζες μας, στον εαυτό μας και στη γραφή, τόσο για τη Λεύκα και τη Ζυράννα, όσο και για τους αναγνώστες, με άφθονη φαντασία και λογοτεχνική απόλαυση από μία μεγάλη πένα της ελληνικής λογοτεχνίας. Αυτό είναι το “Ορατή σαν αόρατη“.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Αλάνικη ωριμότητα
Γράφει ο Ιωσήφ Μανίκης // Θωμάς Κοροβίνης «Μπέμπης», εκδ. Άγρα Στο νέο βιβλίο του, ο Θωμάς Κοροβίνης μας συστήνει έναν νέο λογοτεχνικό ήρωα, τον εξαιρετικά επιδέξιο σολίστ και θρύλο του μπουζουκιού, Δημήτρη Στεργίου, ευρύτερα γνωστό και ως Μπέμπη
Περισσότερα -
Ποίηση: “Κύκνειο άσμα”
Του Δημητρίου Καρπέτη // Κύκνειο άσμα Οι μέρες και οι νύχτες έρχονται και φεύγουν. Περπατώ γυμνός, στο νου μου έχει χαραχθεί το πρόσωπό της, η μορφή της δεν ξεθώριασε ποτέ. Πολλοί τρέμουν τη δύναμη που μπορεί
Περισσότερα -
✔ Πάνος Μαυρομμάτης: «Ο καθένας μας βιώνει την ίδια πραγματικότητα διαφορετικά»
Συνέντευξη στον Ιωσήφ Αρνέ // Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν η νέα ποιητική συλλογή του Πάνου Μαυρομμάτη «Τα λαχνίσματα». Ας τον ακούσουμε. -Πώς αντιμετωπίζετε την ποίηση: ως μια ταυτότητα ή ως μια ετερότητα
Περισσότερα -
Όταν στον πόλεμο, η ζωή όπως κι ο θάνατος σε χωρίζουνε δίχως καν να προλάβεις να το σκεφτείς και η «Φωτιά» του Ανρί Μπαρμπίς
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // «Η φωτιά» του Ανρί Μπαρμπίς. Μετάφραση: Κοσμάς Πολίτης. Εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος. 2014. Η ‘Φωτιά’ (Le feu, 1916) του Ανρί Μπαρμπίς (Henri Barbusse, 1873-1935) ανήκει δικαιωματικά στα κλασσικά μυθιστορήματα και ειδικότερα στη λογοτεχνία
Περισσότερα -
Οι μαθητές των Εσπερινών Λυκείων αξίζουν τη φροντίδα της Πολιτείας
Του Νίκου Τσούλια // Αν μιλάμε για γνωσιοκεντρικές εποχές, τις οποίες οφείλουμε να υπηρετούμε… Αν έχει νόημα και αξία ο αγώνας των νέων να κερδίζουν τη ζωή τους με όλες τους τις δυνάμεις… Αν η
Περισσότερα -
Σκέψεις: “Πολιτική δια του λαού, χάριν των πολιτικών;”
Της Άννας Δεληγιάννη // * Εδώ και κάποια χρόνια οι μεταρρυθμίσεις διαδέχονται η μία την άλλη, χωρίς κανένα όφελος! Απεναντίας, ο λαός με πολιτικά τερτίπια και ημίμετρα, εξουθενώθηκε τόσο, που άφησε τούς πολιτικούς να κάνουν τη
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Του Κώστα Καράμπελα // * Στις σκιές των κτηρίων Ξεχασμένες γλάστρες στα μπαλκόνια παλιών αρχοντικών. Χώμα παλιό π’ ακόμη γεννοβολλά μες στο χρόνο κλεισμένο κι αν είναι. Τοίχοι σαθροί, ξεφτισμένοι καιρό, με αφίσες, grafitti γιομάτοι.
Περισσότερα
