Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Ακόμα κι οι ανεμόμυλοι/ έγιναν μεταπράτες»
25/08/2021, 9:54 πμ

«Ακόμα κι οι ανεμόμυλοι/ έγιναν μεταπράτες»

Γράφει η Άννα Λαμπαρδάκη // *

 

Ειρηναίος Μαράκης «Όλα είναι όπλα», εκδ. Ατέχνως

 

Τα ποιήματα της συλλογής Όλα είναι όπλα του Ειρηναίου Μαράκη, εκδ. Ατέχνως (2021) θεματικά κινούνται σε τρία επίπεδα: στο πολιτικό, στο επίπεδο της καθημερινής ζωής και στο προσωπικό.

Στο πρώτο επίπεδο είναι εμφανές το ιδεολογικό αποτύπωμα και η στράτευση στο χώρο της αριστεράς, η ανάδειξη του ιστορικού της ρόλου και των αγώνων της, αλλά και η αναφορά σε ιδεολογικά κινήματα της εποχής μας. Πρόκειται για ποιήματα που διαπνέονται από υψηλούς τόνους, εκφράζουν δυναμισμό, καταγγελτική και αγωνιστική διάθεση για τη δημιουργία ενός καλύτερου αξιακά κόσμου.

Στα ποιήματα που αναφέρονται στο επίπεδο της καθημερινής ζωής αναδεικνύονται οι σχέσεις εκμετάλλευσης, η φτώχεια, η εμπορευματοποίηση των πάντων. Ο ανόθευτος λαϊκός εαυτός βρίσκει έκφραση σε καλλιτεχνικές μορφές του παρελθόντος όπως το λαϊκό τραγούδι ή το ρεμπέτικο  μα όχι στο παρόν όπου όλα έχουν σχεδόν ανεπιστρεπτί παραδοθεί στην επίφαση των σχέσεων και στη φτήνια της εμπορευματοποίησης. Εδώ οι τόνοι είναι πιο χαμηλοί, αν και σε κάποιες περιπτώσεις έντονα σαρκαστικοί, με ένα αίσθημα απογοήτευσης, μελαγχολίας ή και ματαίωσης.

Στα ποιήματα με υπαρξιακό χαρακτήρα στο επίκεντρο βρίσκονται ο έρωτας, ο θάνατος, ο φόβος, η ανάγκη νοηματοδότησης των σχέσεων, του κόσμου, της ζωής. Υπάρχει ένα αίσθημα εσωτερικής έντασης αλλά και συστολής και μελαγχολίας, διάχυτη τρυφερότητα αλλά και παράπονο, ενοχή αλλά και κατανόηση που παλεύει με την απογοήτευση και τη ματαιότητα.

Μορφολογικά στο σύνολό τους πρόκειται για ποιήματα ελεύθερου στίχου με έντονο ρυθμικό αποτύπωμα. Σε κάποια από αυτά ο ρυθμός μέσω της διαδοχής και αλληλουχίας των λέξεων, των στίχων, των παύσεων αποδίδει μια ανάλογη σωματική κίνηση άλλοτε δυναμική άλλοτε  υποτονική και ενίοτε χορευτική.

Οι εικόνες οπτικές και ακουστικές αναδεικνύονται σε κυρίαρχα εκφραστικά μέσα στα περισσότερα ποιήματα. Οι εικόνες συνθέτουν ένα σκηνικό αστικών κυρίως χώρων εξωτερικών (δρόμοι, πλατείες, δημόσια πάρκα) ή εσωτερικών (νοσοκομεία, διαμερίσματα) που προβάλλεται άλλοτε με μορφή φωτογραφικών στιγμιότυπων  κι άλλοτε με μορφή κινηματογραφικών λήψεων. Οι ήχοι αποκτούν εκφραστική δύναμη με πολλούς τρόπους κατά περίπτωσιν: μέσω της φωνής και του λόγου των αγωνιστών και των κατατρεγμένων, μέσω της μουσικής, της ποίησης και του τραγουδιού αλλά και μέσω της βροχής, των ψιθύρων ακόμη και της σιωπής.

Τέλος τόσο σε επίπεδο θεματικό όσο και υφολογικό άμεσα ή έμμεσα είναι φανερή η επίδραση του έργου σπουδαίων ξένων και ελλήνων ποιητών όπως ο Μπρεχτ, ο Μαγιακόφσκι , ο Θερβάντες, η Κασσιανή, η Ανν Σέξτον, ο Κοέν, ο Ρίτσος, ο Αναγνωστάκης, ο Βάρναλης, ο Καβάφης, ο Καρούζος, ο Καββαδίας, με μορφή αφιερώσεων ή σαφών αναφορών σε αυτούς. Αντίστοιχα φανερή είναι και η συσχέτιση με άλλες τέχνες, ιδιαίτερα τη μουσική, τον χορό, τον κινηματογράφο.

 

 

Ο ιππότης της ελεεινής μορφής

στον Κώστα Βάρναλη

 

Χωρίς το Ροσινάντε μου γυρνώ

σε μια πόλη που δε μοιάζει με καμία

ιππότης με ένα πρόσωπο στεγνό

που στην ελεεινή σκιά του

χορεύει η απελπισία,

μόνος μου στους δρόμους περπατώ

και με το Σάντσο Πάντσα

σε κάποια άλλη εξορία

ψάχνω, γυρεύω για να βρω

μια δεσποσύνη που τη λένε Δουλτσινέα.

 

Ξέρω, σ’ αυτή την περιπλάνηση

δεν έχω πια ελπίδα

ακόμα κι οι ανεμόμυλοι

έγιναν μεταπράτες

και έκαναν συνεταιρισμό

με το μάγο Φρεστόνα,

τα όπλα μου αδύναμα

χαμένο το κοντάρι

η πλάτη και η μέση μου

πονούν από το ξύλο

δεν ξέρω πλέον τι να πω

δεν έχω πού να γύρω.

 

Τέλειωνε και ’συ βρε ποιητή

που έκλεψες τον Θερβάντες

άσε με τώρα ήσυχο

να φύγω από τον κόσμο

σαν άνθρωπος πια να κοιμηθώ,

κι εσείς οι άλλοι συγγραφείς

πείτε μου τι ζητάτε

για πόσους χρόνους και καιρούς

με έμπνευση από το βίο μου

θα γράφετε ιστορίες;

 

Αφού όλα έχουν ειπωθεί

εδώ και τόσα χρόνια

ότι στον κόσμο αυτό των λογικών

ένας ιππότης δεν αρκεί

χρειάζονται χιλιάδες!

 

Ειρηναίος Μαράκης

 

 

Προϊόν

 

Όμορφη θα σε απεικονίσω

μέσα στα μάτια

να κοιτάς το θεατή

απλόχερα να προσφέρεις

το κορμί σου

στις ορέξεις του.

Όχι, δεν είμαι ο εραστής

αλλά ο διαφημιστής σου

κι εσύ είσαι ένα προϊόν

σε προσφορά και ζήτηση.

 

 

 

* Η Άννα Λαμπαρδάκη είναι φιλόλογος

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top