Fractal
Home / ΣΙΝΕΜΑ / «Οι στάχτες μιας αγάπης» του κινέζου σκηνοθέτη Ζία Ζανγκέ
13/11/2018, 10:56 μμ

«Οι στάχτες μιας αγάπης» του κινέζου σκηνοθέτη Ζία Ζανγκέ

Γράφει ο Θόδωρος Σούμας //

 

 

“Οι στάχτες μιας αγάπης” του σπουδαίου, του καλύτερου και πιο φορμαρισμένου σήμερα Κινέζου σκηνοθέτη Ζία Ζανγκέ συνδυάζει αποτελεσματικά μια ερωτική ιστορία, ήτοι τα ολοκληρωμένα πορτρέτα δύο αξιοπρόσεχτων σημερινών χαρακτήρων, με το στέρεα ζωγραφισμένο, σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό φόντο, την εικόνα της σύγχρονης Κίνας (που αποτελεί συμπίλημα αυταρχικού μονοκομματικού καθεστώτος και ελεύθερης καπιταλιστικής αγοράς, με όλες τις αντιφάσεις).

 

O Ζία Ζανγκέ, στην αρχή της σκηνοθετικής καριέρας του, νέος, δυσκολεύτηκε να κάνει τις ταινίες του εξαιτίας του αυστηρού, κινέζικου συστήματος παραγωγής. Με τη βοήθεια διακρίσεων σε ξένα φεστιβάλ κατόρθωσε σταδιακά να ξεχωρίσει για τις δημιουργίες του, που περιγράφουν με εμβριθή κι ουσιώδη τρόπο την κατάσταση και την κουλτούρα της κινέζικης κοινωνίας. Μέχρι σήμερα έχει γυρίσει καμιά δεκαριά μεγάλου μήκους. Έχει σκηνοθετήσει υπέροχες ρεαλιστικές ταινίες, σημαντικές κοινωνικές τοιχογραφίες, όπως τα “Ακίνητες ζωές”,2006, “Αίσθηση αμαρτίας”, 2013 και “Πέρα από τα βουνά”, 2015, που έχουν διανεμηθεί από την AMA flims των αδελφών Στεργιάκη.

Η ταινία “Οι στάχτες μιας αγάπης” διασχίζει 18 χρόνια της σύγχρονης Κίνας του 21ου αιώνα. Εξιστορεί τον μοιραίο έρωτα ενός γκάνγκστερ της επαρχίας και της δυναμικής ερωμένης του. Το πορτρέτο της γυναίας -που την υποδύεται εκπληκτικά η σύζυγος και μούσα του σκηνοθέτη, Ζάο Τάο- είναι ελκυστικό, έχει βάθος και αλήθεια, μας σαγηνεύει με τη χάρη του και την ενέργειά του. Αρχικά η ηρωίδα είναι πιο παθητική, μια κούκλα που συνοδεύει τον αρχηγό της τοπικής συμμορίας, μιας εγκληματικής αδελφότητας. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης μιας ομάδας νεαρών κακοποιών στον εραστή της, η γυναίκα παρεμβαίνει αποφασιστικά, τον σώζει και παίρνει επάνω της την κατοχή και χρήση του όπλου (που απαγορεύεται από τον κινέζικο νόμο), ενώ στην πραγματικότητα ανήκει στον γκάνγκστερ φίλο της. Η συνέπεια είναι να κλειστεί στη φυλακή για 5 χρόνια για χάρη του… Η θυματοποίηση της γυναίκας η οποία διατηρεί έναν παραδοσιακό ρόλο στην κοινωνία είναι εμφανής.

Όταν βγαίνει από τη φυλακή και γυρνά στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, όλα έχουν αλλάξει (προς το χειρότερο). Ο εραστής της, εντελώς αχάριστος, την έχει αντικαταστήσει, απροειδοποίητα, με μία άλλη, πλούσια, και προσπαθεί να γίνει επιχειρηματίας, στα όρια της νομιμότητας και της παραβίασης του νόμου, ακολουθώντας το ρεύμα της εποχής. Όμως η ηρωίδα παίρνει ενεργητικά την υπόθεσή της στα χέρια της, με πονηριά, δύναμη, γοητεία, μαχητικότητα, σθένος κι εξυπνάδα, ώστε να κερδίσει τη ρεβάνς, τον χαμένο της έρωτα. Αγωνίζεται να κατανικήσει τις κοινωνικές προκαταλήψεις για το ρόλο της γυναίκας και την ίδια της τη μοναξιά. Πρόκειται, λοιπόν, για χαρακτήρες εγκλωβισμένους στις κοινωνικές συνθήκες και τις προσωπικές επιλογές τους…

Η μυθοπλασία έχει δομή ρεαλιστικού μυθιστορήματος. Τα δρώμενα, τα αφηγηματικά συμβάντα διασχίζουν τον κινέζικο κοινωνικό χώρο, τις ιδιαιτερότητές του, τις κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις, που άλλοτε βρίσκονται στο φόντο της κοινωνικής τοιχογραφίας του Ζία Ζανγκέ και άλλοτε στο προσκήνιο της δράσης. Φτιάχνει έτσι ένα ευαίσθητο και άρτιο κοινωνιολογικό ψηφιδωτό.

 

 

 

Ο Ζία Ζανγκέ περιγράφει στις ταινίες του την Κίνα σε ταχύτατη, βιαστική εξέλιξη, τη γρήγορη εισαγωγή της ελεύθερης αγοράς και τις παρενέργειές της, τη γέννεση οικολογικών προβλημάτων ή και καταστροφών (το χτίσιμο ενός μεγάλου υδροηλεκτρικού φράγματος βυθίζει στο νερό τα Τρία Φαράγγια και μια τεράστια κατοικημένη περιοχή), την ταχεία εκβιομηχάνιση και αστυφιλία, τη συνεπαγόμενη υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας των εργατών (που τις προτιμούν από τη φτωχότερη αγροτική ζωή), την εισαγωγή στοιχείων και συμπεριφορών του δυτικού τρόπου ζωής (π.χ. μουσική ποπ). Ο Ζία στέκει κριτικός απέναντι σ’ αυτή την απότομη, ραγδαία εξέλιξη, της οποίας βεβαίως δεσπόζει η παρουσία και καθοδήγηση -αν και συχνά άτσαλη- του κινέζικου κομμουνιστικού κόμματος. Μερικές φορές παρακολουθούμε να συνυπάρχουν με το ΚΚΚ κλεισίματα εργοστασίων ή βίαιες μεταφορές τους σε άλλα μέρη ή και απεργίες ενάντια στη διεφθαρμένη διοίκηση και τους διεφθαρμένους νέους προύχοντες, την κρατική ή κομματική νομενκλατούρα και γραφειοκρατία. Ο Ζία νοιώθει μια αδιόρατη νοσταλγία για το αγνότερο παρελθόν της χώρας. Δεν διακρίνεται μόνο για τη διεισδυτική κοινωνικοπολιτική ματιά του και τη μυθιστορηματική αφηγηματική στιβαρότητά του, αλλά και για τα συναισθήματα, στις ταινίες του. Εδώ είναι ρομαντικός, πικραμένος, οξύς, νοσταλγικός και λατρευτικός, έναντι της ακατάβλητης ηρωίδας του.

Ο Ζία Ζανγκέ πραγματεύεται με μεγάλη επάρκεια και δεξιοτεχνία τα τρία μεγάλα κινηματογραφικά θέματα του σινεμά του, το πέρασμα του χρόνου, τον αχανή κινέζικο χώρο και την κοινωνία. Τη σύγκρουση της παράδοσης με τον βιαστικό εκμοντερνισμό (ακόμη και στα ήθη των γκάγκστερς). Κατασκευάζει μια ερωτική ελεγεία που εξελίσσεται τρόπον τινά σε τραγωδία, στις παρυφές του εγκλήματος και των νεοκαπιταλιστικών κοινωνικών μεταλλαγών.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top