Το γράψιμο μπορεί να καταστεί επικίνδυνο
Γράφει η Μαρία Βρέντζου //
«Οι διαθήκες» της Μάργκαρετ Άτγουντ, Καναδάς, Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ, εκδόσεις Ψυχογιός, 2020, σελ. 536
«Οι διαθήκες», το αριστουργηματικό αυτό sequel του βιβλίου «Η ιστορία της θεραπαινίδας», είναι η πολιτική απάντηση της Μάργκαρετ Άτγουντ στην θρησκευτική πουριτανική δεξιά που βρήκε στήριξη στο πρόσωπο του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και τον βοήθησε να εκλεγεί Πρόεδρος. Διόλου τυχαία, το ιδιαίτερο αυτό ανάγνωσμα απέσπασε το βραβείο Booker 2019, υποδηλώνοντας πως κάποιοι διανοούμενοι έχουν φωνή και με όπλο τους τον λόγο αγωνίζονται ενάντια στην οπισθοδρόμηση που συντελείται σήμερα σχεδόν παντού. Γράφοντας λοιπόν κανείς μία δυστοπία, σαν κι αυτήν του απολυταρχικού καθεστώτος της Γαλαάδ, ουσιαστικά θέτει το ερώτημα σε τι κοινωνίες εμείς οι σύγχρονοι άνθρωποι αυτού του κόσμου θέλουμε να ζούμε.
Έτσι, μέσα από την αφήγηση τριών ηρωίδων, ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει ένα μυθιστόρημα μοναδικής πλοκής που καθηλώνει και έχει το χάρισμα να μην θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου μέχρι να φτάσεις στο τέλος. Καταρχήν έχουμε την περσόνα της θείας Λίντια, όπου στο «Ιδιόγραφο του Μεγάρου Άρντουα», συντάσσει στα κρυφά τα απομνημονεύματά της και εξηγεί πως από χειραφετημένη δικαστίνα στην έδρα του Οικογενειακού δικαίου κατέληξε ως ο εγκέφαλος και ενορχηστρωτής της τέλειας καταπάτησης των δικαιωμάτων των γυναικών. Άραγε είχε άλλη εναλλακτική; Έκανε σωστά που ενέδωσε στο ένστικτο της επιβίωσης; Μήπως σήμερα ψάχνει έναν τρόπο εξιλέωσης; Σίγουρα το γράψιμο μπορεί να καταστεί επικίνδυνο. Το ίδιο και οι μηχανορραφίες και η χειραγώγηση καταστάσεων, από έναν πανέξυπνο χαρακτήρα σαν τον δικό της, αληθινά τόσο σκληρό σαν πέτρα.
Από την άλλη η Άγκνες Τζεμινά, μια μαθήτρια της Γαλαάδ, είναι το πετυχημένο προϊόν αυτής της οργανωμένης διακριτής σφαίρας ανάμεσα στις γυναίκες και στους άντρες, όπου οι πρώτες δεν επιτρέπεται να μαθαίνουν να γράφουν και να διαβάζουν, παρά επιδίδονται στο κέντημα και τη διακόσμηση και προορίζονται αποκλειστικά για γάμο από νεαρή ηλικία. Όσο για το σώμα τους πρέπει να είναι καλυμμένο, ως άλλος απαγορευμένος καρπός, μια συμβολική αισθητική του απολυταρχισμού.
Τέλος, η Ντέζι, αντιπροσωπευτικό δείγμα έφηβης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, ζει στον πολιτισμένο Καναδά, όπου οι θετοί γονείς της είναι μέλη του δικτύου του Υπόγειου Σιδηρόδρομου, φυγαδεύοντας πολίτες της Γαλαάδ που διατρέχουν κίνδυνο ή ονειρεύονται μια ελεύθερη ζωή.
Margaret Atwood
Αξίζει να σημειωθεί πως η Γαλαάδ είναι πλέον μία κοινωνία υπό κατάρρευση, που ούτε τα λαϊκά δικαστήρια, η προπαγάνδα και η παραπληροφόρηση, ούτε τα βασανιστήρια και οι εκκαθαρίσεις βοηθούν στο να μην παρακμάσει όχι μόνο εξαιτίας συνηθισμένων φαινομένων όπως η οικονομική κρίση, η ανεργία, η πτωτική πορεία των γεννήσεων αλλά και εξαιτίας ολοένα και περισσότερο κλιμακούμενων οικολογικών καταστροφών όπως η ξηρασία και η λειψυδρία.
Επομένως, η συγγραφέας περιγράφοντας πως πέφτει μία δικτατορία που στο κέντρο του πυρήνα της θέλει να κάνει τον πολίτη να θεωρεί τον εαυτό του ως υπάνθρωπο, εξηγεί ουσιαστικά πως αποτρέπεται από το να σχηματιστεί. Η δημοκρατία, η ψήφος, οι ισχυροί θεσμοί, η συμμετοχή στα κοινά, η αληθινή γνώση είναι σίγουρα κάποιες από τις επιλογές που δίνουν διέξοδο και απάντηση σ’ αυτόν τον ζόφο. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η Άτγουντ και με την ακτιβιστική μυθοπλασία της προσανατολίζει προς αυτήν την κατεύθυνση. Μένει να δούμε αν θα εισακουστεί στις επόμενες εκλογές στις ΗΠΑ.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίημα: “Κόλαση είναι”
Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη // Κόλαση είναι Κόλαση είναι η ζωή μακριά από εσένα. Κόλαση και η ζωή με εσένα. Κόλαση είναι να σε έχω στη ζωή μου. Κόλαση να σε βλέπω ως άγνωστη,
Περισσότερα -
Δωρεάν Διαδικτυακά Σεμινάρια από τον Θανάση Τριαρίδη: “Αναζητώντας την μυστική καρδιά των Ευρωπαϊκών πόλεων”
Μέσα από ιστορίες ανθρώπων, μνημείων, πολέμων και φριχτών καταστροφών, απίστευτων πολιτισμικών επιτευγμάτων και μοναδικών καλλιτεχνικών έργων, ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης αναζητά την μυστική καρδιά των ευρωπαϊκών πόλεων και τον βαθύτερο άξονα που συνέχει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Περισσότερα -
☆ Sapere Aude: Μια πολιτιστική περιήγηση σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μούσσας // Με μια πολιτιστική περιήγηση σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας το Sapere Aude αποχαιρετά το 2021 και υποδέχεται το νέο έτος. Σπουδαίες παραστάσεις, ξεχωριστές εικαστικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, βιβλία και φυσικά μουσική. Ξεκινάμε
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ο καπνισμένος πατέρας”
Της Λένας Κορομηλά // * Όταν ο πατέρας μου ήταν δέκα χρονών, λίγο μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ήξερε πολύ καλά και όχι με κάποιον αόριστο τρόπο, ότι, όπως και ο πατέρας του, θα γινόταν καπνέμπορος. Τον έβλεπε
Περισσότερα -
Διήγημα: “H στύψη”
Γράφει ο Νεοκλής Χρ. Δημόπουλος // Η ΣΤΥΨΗ Φρόντιζε, βέβαια, κι ο ίδιος ν’ αποφεύγει τις κακοτοπιές. Πρώτα έκοψε μαχαίρι τα στέκια όπου άραζαν μαζί κι αραίωσε τις επαφές με τους κοινούς γνωστούς και
Περισσότερα -
Tρία ποιήματα
Γράφει ο Νίκος Ι. Τζώρτζης // * I ΑΛΛΟΣ ΝΟΣΤΟΣ Κρύσταλλο σπασμένο, που η άμμος εντός του σαλεύει και να γυρίσει παλεύει ξανά στη δική της ακτή· διαμάντι κομμένο, που ο άνθρακας μέσα
Περισσότερα -
«Μια λογοτεχνική μπαλάντα για τη Θεσσαλονίκη»
Γράφει η Λέλα Δοϊτσίνη // * Γιώργος Σκαμπαρδώνης «Ήλιος με ξιφολόγχες», εκδ. Πατάκη “Υπάρχει κάποιο ακατανόητο κλίμα με τον εθνικισμό στην Ευρώπη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια εθνική αφύπνιση των λαών, που παίρνει όμως ακραία
Περισσότερα
