Fractal

Η μοίρα του «τουρίστα»

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Olen Steinhauer «Ο τουρίστας», Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη, εκδ. Πόλις, σελ. 574

 

Ο Olen Steinhauer κατάφερε να με φέρει σε επαφή με ένα είδος μυθιστορήματος, με το οποίο δεν είμαι απόλυτα εξοικειωμένος: Το κατασκοπικό μυθιστόρημα. Ασφαλώς δεν έχω αρνηθεί την ανάγνωση ενός Le Carré ή ενός Greene. Θα ήμουν αναγνωστικά ανισόρροπος.

Επανέρχομαι στα του μυθιστορήματος: Μετά και το διάβασμα της 557ης σελίδας, έμεινα ενεός. Αρκετά λεπτά της ώρας, προσπαθούσα να αφήσω πίσω μου τον σκληρό, μυστικό, μυστηριώδη, μυστηριακό, αγχώδη, ψεύτικο και ταυτόχρονα τόσο αληθινό κόσμο του Μάιλο Γουίβερ ή Τσαρλς Αλεξάντερ ή Μιχαήλ Γεβγκένοβιτς Βλαστόφ ή αλλιώς «Τουρίστα». Ήταν εν πολλοίς αναμενόμενο, μιας κι ο μεγάλος Stephen King είχε δηλώσει: «Είναι το καλύτερο κατασκοπικό μυθιστόρημα που διάβασα ποτέ, το οποίο δεν ήταν γραμμένο από τον John Le Carré».

Ο συγγραφέας, με τον Τουρίστα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις (μετάφραση Άλκηστις Τριμπέρη), ανεβάζει σε άλλο επίπεδο το κατασκοπευτικό μυθιστόρημα, έχοντας σαφέστατες αναφορές στην αστυνομική λογοτεχνία, επιτυγχάνοντας να δώσει βάθος στην ιστορία, έχοντας ως βάση το αέναο ερώτημα της ανθρώπινης ύπαρξης. Υποψιάζομαι πως αυτό ήταν μέρος του προσωπικού συγγραφικού στοιχήματος, ώστε να παρουσιάσει ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα, όπου απαιτείται διπλή ανάγνωση, μη επιτρέποντας εντυπωσιασμούς, ευκολίες και λογοτεχνικές εκπτώσεις.

Σχετικά με τον μύθο: Ο πρωταγωνιστής αποτελούσε μέλος μυστικής υπηρεσίας της CIA, ακροβολισμένος στις πέντε ηπείρους και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, κάνοντας τη «βρόμικη» δουλειά, ώστε να προστατεύσει κι εκείνος με το λιθαράκι του την ευημερία, ευμάρεια και συνέχιση της αυτοκρατορίας των Η.Π.Α. ως υπερδύναμης του πλανήτη. «Τουρίστας», με τα πλαστά διαβατήρια και μια βαλίτσα να περιστρέφεται στους χώρους παραλάβης αποσκευών ανά τα αεροδρόμια του κόσμου, και έναν στόχο που πρέπει να κυνηγήσει και ―συνήθως― να εξοντώσει.

 

Olen Steinhauer

 

Μετά την τελευταία ―εν μέρει αποτυχημένη― αποστολή του, γνωρίζει τον έρωτα της ζωής του, την εγκυμονούσα Τίνα, και αποσύρεται από τον κλάδο του «τουρισμού». Όμως, το παρελθόν έρχεται, επανέρχεται, με ορμή φουρτουνιασμένης θάλασσας, θέλοντας να παρασύρει ό,τι περισσότερο μπορεί. Κάθε του προσπάθεια να απαγκιστρωθεί από το παρελθόν, οδηγεί σε σίγουρη αποτυχία. Είναι η μοίρα του «τουρίστα»,  η οποία κινεί τα νήματα.

Μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές, που άλλοτε οδηγούν σε μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α., άλλοτε στην Αφρική, μέχρι την Κίνα και τη Ρωσία, παρακολουθούμε την πορεία του πρωταγωνιστή, αλλά και των δευτεραγωνιστών. Δεν θα αποκαλύψω πλοκή, είναι προτιμότερο οι αναγνώστες να την κατασκοπεύσουν, μπαίνοντας στο πνεύμα του μύθου.

Χτίζοντας βήμα βήμα την ιστορία του, ο Olen Steinhauer δημιουργεί ένα στιβαρό μυθοπλαστικό κείμενο ―κλείνοντας φορές φορές το μάτι σε γεγονότα που πιστεύεις πως πράγματι συμβαίνουν ή έχουν συμβεί― που μέσα από πολλαπλές ανατροπές μάς χαρίζει την ατόφια αναγνωστική απόλαυση.

Τέλος, η μετάφραση της Άλκηστης Τριμπέρη αφήνει το κείμενο να αναπνεύσει, μεταχειριζόμενη το ύφος κατά πως πρέπει και δίνοντας στο κείμενο τη δωρικότητα που του αρμόζει, ώστε απερίσπαστοι να αφεθούμε στη μαγεία του.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top