Fractal

Λάφυρο που καθορίζει ζωές

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Μελίνα Τσαμπάνη, «Ο πρώτος αμέθυστος», εκδ. Ωκεανός

 

Όταν σεναριογράφοι επιλέγουν να γράψουν βιβλία, το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι καθηλωτικό! Πραγματικά, λίγα βιβλία που δεν εντάσσονται στον χώρο της αστυνομικής λογοτεχνίας καταφέρνουν να αιχμαλωτίσουν τόσο αποτελεσματικά και να μονοπωλήσουν την προσοχή του αναγνώστη. Η γραφή είναι κινηματογραφική και η πλοκή εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, με αποτέλεσμα το βιβλίο να μπορούσε κάλλιστα να γίνει σειρά στην τηλεόραση ή ταινία.

Η Μελίνα Τσαμπάνη, σεναριογράφος της πολύ επιτυχημένης σειράς “Άγριες Μέλισσες”, στην πρώτη συγγραφική της απόπειρα, γράφει ένα μυθιστόρημα εποχής το οποίο διαδραματίζεται στην Τήνο στις αρχές του 19ου  αιώνα, δηλαδή ακριβώς στα χρόνια πριν από την Ελληνική Επανάσταση, τότε που ο Ελληνισμός αφυπνίζεται σταδιακά για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.

Μέσα από την ιστορία μίας ευρείας οικογένειας καραβοκυραίων, των Σκαρλάτων, η συγγραφέας προσφέρει στον αναγνώστη όψεις της καθημερινής ζωής στα τουρκοκρατούμενα νησιά.

Ο Γιώργης Σκαρλάτος μαζί με τα δύο αδέλφια του, αναπτύσσει εμπορική δραστηριότητα σε όλο το Αιγαίο και την Κωνσταντινούπολη και έχει δύο γιους, οι οποίοι προορίζονται να τον διαδεχτούν στην επιχείρηση: τον Λεωνίδα και τον Μιλτιάδη, δύο πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους χαρακτήρες.

Οι χαρακτήρες της Μ.Τ. έχουν κάτι από παραμύθι. Οι γυναίκες είναι όμορφες και τρυφερές με τους συζύγους τους και οι άντρες είναι ικανοί, γενναίοι και έξυπνοι. Πάνω απ’ όλα όμως, είναι χαρακτήρες πολύ ανθρώπινοι και διαφορετικοί μεταξύ τους. Συχνά κάνουν λάθη και παρουσιάζουν αδυναμίες. Η Μ.Τ. αποδεικνύεται ιδιαίτερα ικανή στη σκιαγράφησή τους.

Από την ευρύτερη οικογένεια κανένα πρόσωπο δεν μοιάζει με το άλλο, αλλά, αντίθετα, όλα παρουσιάζουν τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Έτσι άλλοι είναι πονηροί, άλλοι εμφορούνται από φθόνο, αντιζηλίες και εγωισμό, άλλοι είναι καλοσυνάτοι και άλλοι αθώοι και αφελείς.

 

Μελίνα Τσαμπάνη

 

Ο πρωταγωνιστής Μιλτιάδης, τη ζωή του οποίου περιγράφει η συγγραφέας ήδη από τη γέννησή του, είναι ένα αγόρι το οποίο ξεχωρίζει για την τόλμη και το πείσμα του. Οι συχνά παράτολμες αποφάσεις του είναι αυτές οι οποίες θα ξεδιπλώσουν το νήμα της αφήγησης. Πάνω απ’ όλα όμως, όταν μεγαλώσει, γίνεται ένας φλογερός πατριώτης, μην αντέχοντας να βλέπει τις αδικίες που διαπράττονται στους συντοπίτες και στην οικογένειά του από τους Τούρκους. Δεν θα διστάσει να συμμετάσχει στον Αγώνα για την Ελευθερία ρισκάροντας κυριολεκτικά τα πάντα, ακόμη και το καράβι της οικογενειακής επιχείρησης.

Στο βιβλίο απεικονίζεται πολύ παραστατικά η αντίθεση όλων εκείνων που, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής  Επανάστασης επέλεξαν να ρισκάρουν τα πάντα και να δώσουν και τη ζωή τους στον Αγώνα, και των άλλων εκείνων που από προσήλωση στο ατομικό τους συμφέρον, δείλιασαν και επέλεξαν να μη συνδράμουν τον Αγώνα, ενώ είχαν τα μέσα για να βοηθήσουν. Απεικονίζεται επίσης ευκρινέστατα ο φόβος για τις αυθαιρεσίες των Τούρκων κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η δύσκολη ζωή των ναυτικών, η μύηση στη Φιλική Εταιρεία, καθώς και επιγραμματικά κάποια από τα πρώιμα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης. Από αυτή την άποψη το βιβλίο αυτό μπορεί να συγκαταλεγεί στα μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί για το 1821.

Η συγγραφέας, όμως, ιδιαίτερα προς το τέλος του βιβλίου, επιλέγει να δώσει τη σκυτάλη στη Λογοτεχνία, αντί για την Ιστορία, και να εστιάσει στη μυθιστορηματική πλοκή η οποία αφορά την οικογένεια, μέσω της εύρεσης ενός δαχτυλιδιού μοναδικής ομορφιάς με πέτρα από αμέθυστο. Αυτό το ξεχωριστό κόσμημα θα φτάσει με αιματηρό τρόπο στα χέρια του Μιλτιάδη. Η κατάρα που το στοιχειώνει θα καθορίσει τις τύχες της οικογένειας.

Είναι, όμως, άραγε η κατάρα του δαχτυλιδιού αυτή που θα φέρει τις συμφορές στην οικογένεια; Ή μήπως είναι η ίδια η ζωή και η Μοίρα που είναι πάντοτε τόσο απρόβλεπτες; Μήπως φταίει τελικά η Θεά Τύχη, η οποία αποσύρει συχνά αναίτια την εύνοια της, ή, τέλος, μήπως την ευθύνη έχουν οι -λανθασμένες πολλές φορές- επιλογές μας; Όλα τα δεινά, πάντως, θα αρχίσουν όταν τα δύο αδέλφια θα ερωτευτούν την ίδια γυναίκα, ένα γεγονός με καταιγιστικές συνέπειες.

Η Μ.Τ. προσφέρει μία ανάλαφρη μυθιστορηματική επιλογή που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, χρωματισμένη, όμως, με μία καλή ιστορική πινελιά.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top