Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η απώλεια και η ματαίωση με επίγευση υπερφυσικού και μεταφυσικού
18/04/2023, 11:39 μμ

Η απώλεια και η ματαίωση με επίγευση υπερφυσικού και μεταφυσικού

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Δημήτρης Τερζής «Ο παππούς στο τζάκι και άλλες ιστορίες», εκδόσεις Πόλις

 

Ο παππούς στο τζάκι και άλλες ιστορίες (εκδόσεις Πόλις) είναι ο τίτλος της νέας συλλογής διηγημάτων του Δημήτρη Τερζή, ο οποίος επανέρχεται στη μικρή φόρμα μετά την έκδοση του μυθιστορήματος Η καρδιά του ελέφαντα (εκδόσεις Ιωλκός, 2019). Έχουν προηγηθεί δύο άλλες συλλογές: Το τέλος μιας τέλειας μέρας (εκδόσεις Ιβίσκος, 2013) και Θερισμός (εκδόσεις Ιωλκός, 2017).

Στα δέκα διηγήματα που απαρτίζουν τη νέα συλλογή, ο Δημήτρης Τερζής πραγματεύεται το ζήτημα της απώλειας και του χειρισμού της, τη ματαίωση των προσδοκιών, την αντίδραση αλλά και τη δράση απέναντι σ’ αυτό που είναι ή που φαντάζει διαφορετικό. Την αντιμετώπιση του φυσικού τέλους (του θανάτου), της θλίψης και της παραίτησης. Τη μικρή απόσταση που χωρίζει την ευτυχία από την απόλυτη τραγωδία, τη φιλία και την απογοήτευση. Με λόγο μεστό, απλό, βαθιά συναισθηματικό δίνει πνοή, σάρκα και οστά σε ανθρώπους της καθημερινότητας, δίνοντας περισσότερο βάθος στη μεσαία και εργατική τάξη.

Ο χώρος όπου απλώνει τον λογοτεχνικό του καμβά διασπάται σε δύο υπο-χώρους. Στο μεταφυσικό (όπως στο διήγημα Ο παππούς στο τζάκι) και στην ελληνική περιφέρεια (αφήνοντας εκτός τον αστικό ιστό), με μία εξαίρεση στην ιστορία: Κυψέλη.

Ο αφηγηματικός χρόνος είναι το παρόν και ένα αόριστο μέλλον, αναντίρρητα κοντινό. Ο αναγνώστης θα διαπιστώσει μετά το τέλος της ανάγνωσης πως σε όλες τις ιστορίες υπάρχει μια επίγευση μεταφυσικού ή υπερφυσικού, θυμίζοντας κάτι από το μπορχικό σύμπαν και τον μαγικό ρεαλισμό των συγγραφέων της Λατινικής Αμερικής.  Σε κάποια διηγήματα της συλλογής, ο συγγραφέας πειραματίζεται με το δυστοπικό περιβάλλον, πετυχαίνοντας τον σκοπό του: Να τονίσει μέσω του συμβολισμού το ευεπίφορο της ανθρώπινης ύπαρξης, να δώσει μια νέα συναισθηματική διάσταση σε ήρωες των οποίων οι ψυχές θρυμματίζονται υπό το βάρος των εξελίξεων και των καταστάσεων.

Συνολικά, οι μικρές ιστορίες του Δημήτρη Τερζή αποτελούν ένα ακόμη δικό του προσωπικό στοίχημα στον στίβο της λογοτεχνίας και στον χώρο του διηγήματος. Μια ακόμη αξιόλογη προσπάθεια, που με κάνει να  αναμένω το επόμενο συγγραφικό του βήμα.

 

Δημήτρης Τερζής

 

 

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

«Και μη σας κάνει εντύπωση που, αν και νεκρός, μιλάω σαν να ‘μουν ζωντανός». Ο παππούς επιστρέφει στο σπίτι μέσα σε μια όμορφη υδρία που τοποθετείται στο γείσο του τζακιού. Από κει μπορεί να βλέπει ολόκληρη την οικογένεια που έχει συγκεντρωθεί να τον τιμήσει. Και η ιστορία αρχίζει.
Κάπου στα σύνορα του Έβρου, ένας φαντάρος αδημονεί για την πολυπόθητη μετάθεσή του στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια μιας περιπόλου στο ποτάμι, πέφτει πάνω σε μια οικογένεια προσφύγων. Ένα όπλο μπλοκάρει και η ιστορία αρχίζει. Στο δωμάτιο ενός νοσοκομείου ένας ασθενής περιμένει το μοιραίο, χωρίς να έχει υπολογίσει τις διαθέσεις ενός μηχανισμού υψηλής τεχνολογίας που είναι προγραμματισμένος να τον κρατήσει στη ζωή, επειδή «ο θάνατος είναι ένα λάθος, μια παρέκκλιση, ο θάνατος δεν είναι αποδεκτός». Και η ιστορία αρχίζει. Κάπου στη Σικελία, ο θάνατος και η ζωή συναντιούνται στη στροφή ενός επαρχιακού δρόμου την ώρα που ο τόπος ολόγυρα φλέγεται σαν την κόλαση του Δάντη, και, σ’ ένα ξενοδοχείο της εθνικής οδού, δύο άνθρωποι αποφασίζουν να περάσουν μαζί την τελευταία νύχτα του κόσμου.
Πάντα θα υπάρχει μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί. Ειπωμένη κάποιο βράδυ στην Κυψέλη, για ένα τέλος που περιμένουμε όλοι, στο πλευρό μιας Μηχανής που ρυθμίζει τα όνειρά μας, την ώρα που κάποιος έχει ήδη απαντήσει στο γνωστό ερώτημα: «Για ποιον χτυπά η καμπάνα;», με τη γνωστή απάντηση: «Χτυπά για σένα»…

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top