Fractal

Ένας γοητευτικός λογοτεχνικός γρίφος

Από την Εύα Στάμου //

 

Ελένη Στασινού, “Ο οδηγός που άφησε το τρένο στη μέση του πουθενά”, Γκοβόστης, 2022

 

Ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος της Ελένης Στασινού αποτελεί έναν γρίφο για τον αναγνώστη: ποιος είναι ο οδηγός και γιατί εγκαταλείπει το τρένο του; Άραγε οφείλεται η πράξη του σε κάποια εμμονική διαταραχή ή μήπως σε καθαρή απελπισία, σε δειλία ή σε ηρωισμό; Στον γρίφο αυτό δεν θα δοθεί απάντηση παρά στην τελευταία σελίδα του βιβλίου και αφού οι ήρωες των ιστοριών που εκτυλίσσονται παράλληλα βρουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο λύτρωση από τα πάθη που τους ταλανίζουν και από τα δράματα που βιώνουν.

Το βιβλίο ενέχει πολλά από τα χαρακτηριστικά του μαγικού ρεαλισμού. Το φανταστικό και το ονειρικό στοιχείο αναμειγνύονται με το αληθινό και το καθημερινό, το παράλογο με το συνηθισμένο, το παραμύθι με την πραγματικότητα. Οι πληροφορίες που μας δίνονται για τον τόπο και τον χρόνο εξέλιξης του αφηγήματος είναι σκόπιμα περιορισμένες ώστε να επιτείνεται αυτή η ονειρική διάσταση. Έτσι υπάρχουν στιγμές που ο αναγνώστης δεν είναι σίγουρος αν η ιστορία μας διαδραματίζεται στο παρόν ή σε ένα παρελθόν τόσο μακρινό που ο η ύπαρξη του χρόνου μοιάζει να ακυρώνεται, λες και οι χαρακτήρες με τα βιβλικά ονόματα έρχονται κατευθείαν στο φως από τα βάθη των μύθων, πριν ακόμα ξεκινήσει να κυλά ο ιστορικός χρόνος.

Ο έρωτας και ο θάνατος διατρέχουν ως κύριο θέμα κάθε επιμέρους ιστορία και, όπως συμβαίνει και στη ζωή, καθορίζουν το μέλλον των πρωταγωνιστών. Οι ήρωες είναι γοητευτικοί και ταυτόχρονα άγριοι, δίχως το λούστρο της κοινωνικοποίησης, τρωτοί, γεμάτοι αδυναμίες και πάθη: ερωτεύονται παράφορα με την πρώτη ματιά, υποκύπτουν εύκολα στις επιθυμίες τους και παραμένουν σκλάβοι του πόθου τους για χρόνια ή και δεκαετίες ολόκληρες. Χαρακτήρες πολύχρωμοι, κάποιοι ακραία ανήθικοι, κάποιοι άλλοι αμετανόητα αθώοι και αφελείς, αγωνίζονται να επιβιώσουν σε έναν κόσμο που μοιάζει να μην υπακούει στο Νόμο. Η υπόθεση ισορροπεί ανάμεσα στις συνοικίες με τους σκληρά εργαζόμενους βιοπαλαιστές και το φασαριόζικο τσίρκο που βρίσκεται στην άκρη της πόλης προσπαθώντας να προσελκύσει πελάτες, πουλώντας σαγηνευτικά θεάματα σε όσους έχουν ανάγκη τη διαφυγή από την πραγματικότητα.

Η Ελίσα, ο Ζακχάρια, ο Ζοχάρ, η Ταβιθά, ο Μόζε, εγκλωβισμένοι σε ονόματα που τους καθορίζουν, ονόματα που σφραγίζουν εξαρχής τη μοίρα τους και δίνουν μορφή στον χαρακτήρα τους. Η Ελένη Στασινού κρατά γερά στα χέρια της τα νήματα που κινούν τα πρόσωπα της ιστορίας. Η ματιά της αλλάζει – άλλοτε τρυφερή και γεμάτη κατανόηση και άλλοτε οργισμένη και σκληρή, δεν διστάζει να περιγράψει την αγριότητα που κρύβει η ανθρώπινη φύση και έτσι οι σκηνές οικογενειακής ή προσωπικής ευτυχίας και ηρεμίας εναλλάσσονται με σκηνές ωμής βίας που προηγείται της απαραίτητης κάθαρσης.

 

Ελένη Στασινού

 

Ένα μυθιστόρημα με έντονο στοχασμό για το νόημα της ζωής και τη βαρύτητα της επιλογής. Ένα γοητευτικό παραμύθι που ολοκληρώνεται με την ιστορία του οδηγού που εγκατέλειψε το τρένο του στη μέση της ερήμου, γιατί όπως θα κατανοήσει ο έμπειρος αναγνώστης κάποιες φορές προκειμένου να βγεις από το σκοτάδι στο φως, από την απόλυτη ψυχική ερημιά στη γαλήνη, χρειάζεται να απαλλαγείς από το παρελθόν που σε κρατάει δέσμιο. Και άλλη λύση δεν υπάρχει από το να ξεριζώσεις από μέσα σου τον σπόρο του κακού και να στερηθείς τον ρόλο που κάποτε με χαρά και ευθύνη επωμίστηκες.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top