Fractal

Μεσογειακά περάσματα και αστυνομικά παραλειπόμενα

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

 

 

Αντρέα Καμιλλέρι, «Ο μάγειρας του “Αλκυόνη”». Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού, Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα, 2021

 

Είναι αρκετά ευχάριστο και αρκούντως παρήγορο για τους πολυπληθείς, και στη χώρα μας, αναγνώστες του Σικελού συγγραφέα Αντρέα Καμιλλέρι (1925-2019), το γεγονός ότι ο εκδοτικός οίκος ‘Πατάκη’ συνεχίζει και εκδίδει κάποια από τα τελευταία κείμενά του. Σε τούτο που επιγράφεται ‘Ο μάγειρας του «Αλκυόνη»’, σε μετάφραση πάλι της Φωτεινής Ζερβού, ο ποικιλοτρόπως καταπονημένος επιθεωρητής του Καμιλλέρι έρχεται αντιμέτωπος με παράνομα κυκλώματα που δραστηριοποιούνται στα νερά της Μεσογειακής θάλασσας. Δεν είναι τυχαίο πως σε μια στιγμή μοναξιάς και περισυλλογής ο Μονταλμπάνο φέρνει στο νου του το βιβλίο «Τα μεγάλα νεκροταφεία κάτω από το φεγγάρι», του Γάλλου συγγραφέα Ζωρζ Μπερνανός που είχε διαβάσει τελευταία  μέσα στο οποίο καταδικάζονται έντονα οι φρικαλεότητες που πραγματοποιήθηκαν στη Μαγιόρκα από τους εθνικιστές στην Ισπανία κατά την έναρξη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου.

Η συγκεκριμένη ιστορία στο βιβλίο ‘Ο μάγειρας του «Αλκυόνη»’,  εισβάλλει απότομα με την αυτοκτονία ενός απελπισμένου πενηντάρη απολυμένου εργάτη, οικογενειάρχη με μια άρρωστη γυναίκα στο σπίτι και τρία παιδιά, που τον βρήκαν κρεμασμένο μέσα στην αποθήκη ενός ναυπηγείου. Το ‘Τρινκανάτο’, ήταν μέχρι πρότινος κερδοφόρα επιχείρηση που απασχολούσε κάπου διακόσιους υπαλλήλους και εργάτες, αλλά με το θάνατο του παλιού ιδιοκτήτη του, πέρασε στα χέρια του αδιάφορου εν πολλοίς για τη λειτουργία της, γιού του, Τζοβάνι, και από τότε άρχισαν να δημιουργούνται και να ξεδιπλώνονται τα δραματικά προβλήματα. Ο Μονταλμπάνο γρήγορα μαθαίνει πως λίγες μέρες πριν, είχαν δρομολογηθεί απολύσεις εργατών και πολλοί από αυτούς είχαν ήδη μπει, αναγκαστικά,  στο ταμείο ανεργίας.

Για όλα αυτά έφταιγε η περιρρέουσα οικονομική κρίση, αλλά αναμφίβολα ευθυνόταν κατά μεγάλο ποσοστό ο νέος ιδιοκτήτης και η καθόλου συνετή διαχείριση των προβλημάτων της εν λόγω επιχείρησης. Μπροστά σε όλα αυτά δεν παραλείπεται η περιγραφή επεισοδίων μεταξύ απεργών και ιδιωτικών αστυνομικών της εταιρείας. Ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο αναγκαστικά πρέπει να πάρει θέση, αλλά κρατώντας την αστυνομική του δύναμη μακρυά από τα τεκταινόμενα, εμπλέκεται εμμέσως και μάλιστα βρίσκεται έκθετος άθελά του στα μάτια των προϊσταμένων του. Σε  όλα αυτά αίφνης προστίθεται η παρουσία ενός πλοίου-φαντάσματος με το όνομα ‘Αλκυόνη’ το οποίο κάνει την εμφάνισή του στα νερά της περιοχής όπου διαδραματίζονται τα γεγονότα και εξαφανίζεται πάλι αφού παραμείνει ελάχιστο χρονικό διάστημα  στα νερά του λιμανιού. Ο Μονταλμπάνο κάποια στιγμή αναγκάζεται να πάρει άδεια μεγάλης διάρκειας λόγω της πολυετούς προϋπηρεσίας του, αλλά στην ουσία τίθεται σε διαθεσιμότητα, άγνωστης επί του παρόντος διάρκειας, ενώ ο αστυνομικός σχηματισμός του οποίου έως τώρα προΐστατο, δείχνει να διαλύεται σταδιακά λόγω μεταθέσεων και αποσπάσεων των υφισταμένων του σε άλλες υπηρεσίες. Μπροστά σε αυτά, κουρασμένος και απογοητευμένος κατευθύνεται προς το μέρος της ερωμένης του στην οποία κάποια στιγμή ανοίγεται παρουσιάζοντάς της το περίπλοκο πρόβλημα που τον απασχολεί τις τελευταίες ημέρες.

 

Andrea Camilleri

 

Τα γεγονότα όμως κάτω στη Βιγκάτα αρχίζουν να γίνονται ολοένα και πολυπλοκότερα με την παρουσία γυναικείων θελκτικών υπάρξεων οι οποίες φαίνεται να έχουν κάποιου είδους σχέση με τον Τζοβάνι, ή Τζοτζό, όπως τον αποκαλούσαν οι περισσότεροι και κατά πάσα πιθανότητα με το ύποπτο πλεούμενο στην περιοχή τους. Όταν όμως εισέρχεται στο κάδρο των εξελίξεων το Αμερικανικό FBI με τους ανθρώπους του και ξετυλίγεται το σενάριο, κι’ όταν ο Τζοτζό βρεθεί νεκρός στο σπίτι του, πολλά πράγματα και υποψίες αρχίζουν να έρχονται στη θέση τους, ή πιο σωστά στην επιφάνεια. Όλα έχουν να κάνουν με τον έλεγχο των περασμάτων της λεκάνης της Μεσογείου από τους ανθρώπους που κρύβονται πίσω απ’ όλα αυτά. Η ανάμιξη του Σικελού επιθεωρητή με τους αμερικανούς συναδέλφους του ίσως είναι πρωτόγνωρη, αλλά εντυπωσιακή και ενδιαφέρουσα γι’ αυτόν, παρά το προκεχωρημένο της ηλικίας του, όπως τουλάχιστον απεικονίζεται από τον Καμιλλέρι στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου.

Ένα από τα ενδιαφέροντα του μυθιστορήματος αυτού, είναι οι πολλαπλές πολιτικές αιχμές του συγγραφέα πάνω σε κοινωνικά γεγονότα και πολιτικές καταστάσεις της εποχής του, ή σωστότερα της εποχής μας.  «Τι νομίζουν αυτοί οι Αμερικανοί; Ότι ήταν τα αφεντικά του κόσμου; Ότι μπορούσαν να κάνουν ότι ήθελαν στη χώρα του;», αναρωτιέται σε δεδομένη χρονική στιγμή ο Μονταλμπάνο. Κι αλλού, η αέναη και μανιώδης προσπάθεια του μεγάλου κεφαλαίου προς ίδιο όφελος αδιαφορώντας στην ουσία για τους εργαζόμενους, οι απολύσεις που αποσκοπούν στην εξοικονόμηση πόρων, η διαφαινόμενη στον ορίζοντα ιδιωτικοποίηση του νερού από τις κυβερνήσεις των χωρών, οι συμπτύξεις δημόσιων υπηρεσιών λόγω των κυβερνητικών περικοπών, η πολυποίκιλη εκμετάλλευση του γυναικείου φύλου από τα γνωστά κυκλώματα, οι μετανάστες που διακινούνται στα νερά της Μεσογείου με κατεύθυνση τις χώρες της νότιας Ευρώπης, οι εκβιασμοί, οι δωροδοκίες, η λειτουργία των καζίνων στα οποία συχνάζουν αποκλειστικά εκατομμυριούχοι, και όλα αυτά που γνωρίζουμε και συναντάμε κατά κόρον στα δελτία των  ειδήσεων επί καθημερινής βάσεως. Κατά τα λεγόμενα του συγγραφέα, το βιβλίο αρχικά προοριζόταν ως θέμα για ιταλοαμερικανική κινηματογραφική ταινία, αλλά όταν ναυάγησε η ιδέα, το σενάριο με κάποιες αλλαγές ενδιαμέσως πήρε τη μορφή ετούτου του μυθιστορήματος. Ενός εκ των τελευταίων του μεγάλου Σικελού συγγραφέα Αντρέα Καμιλλέρι.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top