Fractal

Η Μισθωτή Εργασία

Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος //

 

Σημείωμα για το μυθιστόρημα «Ο κήπος των ονείρων» του Γιάννη Μπούζα από τις εκδόσεις Βακχικόν

 

Νωρίς το πρωί, κοπάδια οι εργαζόμενοι ξεχύνονται μέσα από τους υπόγειους σταθμούς. Στριμώχνονται σε γραμμές λεωφορειακές, ονειρεύονται πως σε λίγο θα συναντήσουν την καλή τους τύχη και πως αυτή η Δευτέρα η αβάσταχτη θα αλλάξει χαρακτήρα και σημασίες. Αν τους προσέξεις θα αντικρίσεις στα πρόσωπα τους την απόγνωση και την ελπίδα, θα τους δεις να γυρεύουν ουρανό, να ταξιδεύουν πολύ μακριά από τις γαλαρίες των σταθμών και τις σταθερές τροχιές. Θα τους δεις να επιστρέφουν νικημένοι κάθε απόγευμα, φορτωμένοι με λογιών πράγματα. Περνούν από τις βιτρίνες, ο παλμός τους έχει πια γεράσει. Επιστρέφουν στα διαμερισματάκια τους αγκαλιά με το όνειρο και την πίκρα. Η ριπή του πόθου για μια αλλιώτικη ζωή έχει πια ξεφτίσει και όλα φαντάζουν γραμμένα και αναπόδραστα. Και όμως αυτά τα κοπάδια των αθώων που τρέφουν την μεγάλη μηχανή της εργασίας θα βρίσκονται και αύριο στην θέση τους, δυο βήματα από την πόρτα του βαγονιού. Θα έχουν χαμηλωμένα τα μάτια τους που τίποτε δεν έχουν δει, τα μάτια που ποτέ δεν κάνανε τον κόσμο να ριγήσει και όμως κάπου κάπου αφήνουν να φανεί η σπίθα του ονείρου. Μιας πιστής φαντασίωσης που τους θέλει ελεύθερους από τα δεσμά της μισθωτής εργασίας, ολότελα αποδεσμευμένους από το μεγάλο βιβλίο της απαράλλαχτης ζωής τους. Η βιογραφία τους έγινε κάποτε αντικείμενο της λαογραφίας των ουρητηρίων, των φορολογικών κανόνων και των διατάξεων. Σήμερα οι διαπιστώσεις του Otto Dix έχουν ξεχαστεί και όμως έρχεται μια ώρα που το όνειρο βαραίνει περισσότερο από την ζωή και το κουράγιο του εργαζόμενου σπάει.

Έναν τέτοιο παράδεισο ιχνογραφεί το καινούριο μυθιστόρημα των εκδόσεων Βακχικόν, μια ισοδύναμη πιθανότητα μελετά επιστρατεύοντας την παλιά καλή τεχνική της απλής αφήγησης. Ο Γιάννης Μπούζας υπογράφει το Ο κήπος των Ονείρων, ένα σεμνό εγχειρίδιο για το πραγματικό καθήκον. Εκείνο που σε θέλει κόντρα στην θυσία, γρανάζι της μεγάλης μηχανής που δουλεύει και δουλεύει, κατασπαράζοντας τις δεκαετίες και τους παλιούς τους ήρωες. Ο συγγραφέας, γνώστης του εταιρικού περιβάλλοντος όπως επιβεβαιώνει το λιτό βιογραφικό στον μέσα κόσμο του βιβλίου, υφαίνει μια πρωτότυπη ιστορία. Ένας εργαζόμενος που γυρεύει αδιάκοπα την μεγάλη ευκαιρία γίνεται μέλος του προσωπικού των εμβληματικών ξενοδοχείων Club Med. Καταλύματα με την προστιθέμενη αξία της μεσογειακής ομορφιάς και των μαγευτικών ακτογραμμών της συστήνονται μόνο και μόνο για να επαναφέρουν το θαύμα της ζωής του ευλογημένου νότου. Ο Μάκης ταξιδεύει ως την Κω. Μια πολυεθνική δύναμη δίνει ρυθμό στην καθημερινή λειτουργία των ξενοδοχείων. Ο συγγραφέας κατορθώνει να μεταδώσει στο μυθιστόρημά του μερικά από τα πιο επίκαιρα στοιχεία της κουλτούρας εργασίας. Πρόσωπα με διαφορετικές καταβολές, άνθρωποι που έχουν εκπαιδευτεί μες στις πολλαπλές ταχύτητες των συνθηκών εργασίας συμβιώνουν, ερωτεύονται, δυσκολεύονται και ονειρεύονται στο νησί του Ιπποκράτη. Κάτω από την μαρκίζα του Club Med Kos καθένας τους βιώνει κάτι από το όνειρο που κρυφοζεί μες στην τρομερή, μισθωτή εργασία. Ο Μάκης,  η Αλίνα, η γκέισα που διαθέτει μια σαγηνευτική πειθαρχία, γυναίκες που ξέρουν να κερδίζουν τα τρόπαια πάνω στα κρεβάτια του έρωτα, όλοι τους κουβαλούν το δικό τους μερίδιο στην φαντασίωση. Οι ονειροπόλοι μεθούν και οι πραγματιστές γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις συνθήκες που καθορίζουν τους όρους του παιχνιδιού. Καθένας διαλέγει εκείνο που επιθυμεί περισσότερο και η ιστορία του Κήπου γράφεται μες στην θερινή ραστώνη της Μεσογείου. Πίσω από το πολύχρωμο, νησιωτικό σκηνικό το προσωπικό δαιμόνιο επιτρέπει στα πρόσωπα του μυθιστορήματος του Γιάννη Μπούζα να κοιτάξουν μέσα από τις ρωγμές, ακραγγίζοντας ένα είδος πολύ προσωπικού οράματος. Ήρωες μοναχικοί, μαθημένοι να υπομένουν το απατηλό της φιλοδοξίας τους αντέχουν το βάρος του κόσμου. Αγαπούν, ζουν και ερωτεύονται παράφορα μες στους κόλπους ενός εργασιακού ολοκληρωτισμού που διαμορφώνεται πια δίχως κανόνες. Το καλοκαίρι που περνά δεν δίνει σημασία στην αδυσώπητη μελαγχολία αυτών των εργαζόμενων που μες στα δωμάτια του Club Med, επαληθεύουν τα επιχειρήματα που οδήγησαν στην ίδρυσή τους. Ένας κόσμος κατακερματισμένος, βυθισμένος στην ανεπάρκεια, εφευρίσκει μες στην απαράμιλλη φύση του νησιού του Ιπποκράτη μερικές από τις πλέον θεμελιώδεις σημασίες της ζωής. Και έτσι ο καιρός που περνά δεν λογαριάζει πια την θλίψη τους μα το όραμα που παραμένει αδιαπραγμάτευτο μες στις ψυχές. Το εισαγωγικό κεφάλαιο επιβεβαιώνει την τεχνική που κατακτά το μυθιστόρημα του Γιάννη Μπούζα, μετατρέποντας σε αφορμή την ιστορική αλήθεια.

 

Γιάννης Μπούζας

 

Ο Κήπος των Ονείρων συνιστά ένα είδος προέκτασης του ονείρου που συντροφεύει όλους εμάς. Αυτό το σπουδαίο, εργατικό δυναμικό που γυρεύει μες στην ψυχανάλυση τις απαντήσεις για την δυστυχία του και ζει καταδικασμένο στην θήρα της ευτυχίας. Αυτές τις αφοπλιστικές απαντήσεις που φωτίζονται στην περίπτωση του Μάκη, του φιλόδοξου νεαρού που από κάποια μοιραία επινόηση ζει και δουλεύει για δυο καλοκαίρια στο Club Med. Ο Γιάννης Μπούζας χαρίζει στους ήρωες του μια ευκαιρία για να ξαναγίνουν όσα ονειρεύτηκαν. Και κάπως έτσι το μυθιστόρημα των εκδόσεων Βακχικόν, προικισμένο με την χάρη ενός θαύματος ιδρύει χώρους αυτόνομους και θεμελιώνει με τρόπο κρυπτικό το ζητούμενο της ανθρώπινης ζωής. Οι άνθρωποι του Κήπου είτε βρίσκουν τα νησιά τους είτε όχι, παραμένουν προσηλωμένοι στην πιο σφοδρή τους επιθυμία. Η Κως και η απλοχεριά του κόσμου της δεν αρκεί. Ο συγγραφέας των εκδόσεων Βακχικόν ανασύρει από την ζωή την μαρτυρία της αλήθειας και την λεπτότατη αίσθηση της ομορφιάς. Ένα αθώο φαινομενικά μυθιστόρημα μεταμορφώνεται σε νεύμα. Και εμείς μες στις σελίδες του, μαζί με τους ήρωες του, παλεύουμε αδιάκοπα με τις αλυσίδες της ζωής που μας κρατούν επίμονα δυστυχισμένους, γυρεύοντας ένα ανάχωμα σε αυτήν την επίμονη απομάγευση του κόσμου που εντείνεται καθώς η συνήθεια της εργασίας, ανυπόφορα μας εξαντλεί.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top