Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Με έντονο το αποτύπωμα της Ιστορίας
28/12/2022, 12:25 μμ

Με έντονο το αποτύπωμα της Ιστορίας

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Ελένη Σαραντίτη, «Ο Κάβος του Αγίου Αγγέλου», εκδ. Πατάκη

 

Το βιβλίο της βραβευμένης συγγραφέως Ελένη Σαραντίτη  “Ο κάβος του Αγίου Αγγέλου”, το οποίο πρωτοεκδόθηκε το 1999, επανεκδίδεται φέτος από τις εκδόσεις Πατάκη. Πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο δίνει την πρωτοκαθεδρία στην Ιστορία, έναντι του παρόντος, στις ιστορίες της θάλασσας, αντί γι’ αυτές της στεριάς και στις γυναίκες ηρωΐδες, αντί για τις αντρικές φιγούρες.

Στην ουσία πρόκειται για μία μυθιστορηματική συλλογή από μνήμες ιστορίες μέσα από το ξετύλιγμα του νήματος της ζωής τεσσάρων γυναικών, της Ευγενίας, της Ρουθ, της Αγγελικής και της Πελαγίας. Τα σημεία σύνδεσης μεταξύ τους είναι πέντε: το φυσικό περιβάλλον, δηλαδή η άγονη και απόκρημνη γη της Μάνης με τους μικρούς οικισμούς της, η θάλασσα και η ναυτική ζωή γύρω από τον Καβομαλιά- τον οποίο οι Βενετοί κατακτητές αποκαλούσαν Κάβο του Αγίου Αγγέλου, τα ήθη και τα έθιμα της περιοχής, η οικογένεια και, τέλος, ένα πολύτιμο περιδέραιο από ελεφαντόδοντο. Μέσα από την αφήγηση των ζωών των τεσσάρων γυναικών η συγγραφέας ανατρέχει αιώνες Ιστορίας.

Στην ουσία, επομένως, δεν πρόκειται για μία ιστορία αλλά για πολλές. Πρόκειται για ιστορίες που αφηγούνται έργα του πολέμου, όπως μάχες, ναυμαχίες, επαναστάσεις και εποποιία των κουρσάρων, αλλά και γεγονότα της ειρήνης, όπως γάμους, έρωτες, αποχωρισμούς, απώλειες, φιλίες και σχέσεις μεταξύ συγγενών.

Η Ιστορία αφήνει έντονο το αποτύπωμά της στο μυθιστόρημα, αφού η συγγραφέας δημιουργεί ένα μωσαϊκό από πολλές ιστορίες αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, από τα Ορλωφικά και από την τουρκοκρατία. Που και που εμφιλοχωρούν σκόρπιες μνήμες και από άλλες ιστορικές εποχές. Την ίδια ποικιλία παρουσιάζουν και οι ανθρώπινες φυλές: Ρωμιοί, Τούρκοι, Μπαρμπαρέζοι, Ιππότες, Φράγκοι, Αρβανίτες και Βενετσάνοι.

Το στοιχείο της υπαίθρου και της θάλασσας υπερτερεί σαφώς έναντι του αστικού στο βιβλίο, αφού οι δράσεις που η συγγραφέας περιγράφει διαδραματίζονται, ως επί τω πλείστον, στη θάλασσα ή σε μικρούς οικισμούς.

Η Σαραντίτη ακολουθεί την πρωτότυπη μέθοδο της αφήγησης ανάποδα στον χρόνο. Ξεκινά, δηλαδή, το 1902 και αντί να συνεχίσει την ιστορία των πρωταγωνιστών στον εικοστό αιώνα, εντούτοις προτιμά να μας αφηγηθεί το παρελθόν των πρωταγωνιστών, μέσα από την ιστορία των προγόνων τους, κινούμενη αντίθετα στον χρόνο.

 

Ελένη Σαραντίτη

 

Ο λόγος είναι μακροπερίοδος και αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει είναι τα πολλά επίθετα και οι προσεκτικά διαλεγμένες λέξεις στις πανέμορφες περιγραφές της φύσης από τη Σαραντίτη:

“Είχε χάσει το γαλανό του ο ουρανός. Είχε ντυθεί το χρώμα της πορφύρας. Εκείνο το έκπαγλο βαθυκόκκινο χρώμα που οι αρχαίοι κάτοικοι των παράλιων περιοχών γύρω από τον Κάβο Μαλιά αφαιρούσαν από τριών ειδών όστρακα, πορφύρες κι αυτά ονομαζόμενα. Παλαιότερα, και λιγότερο συχνά, και από τα φύκια”.

“Ολόκληρος ο μήνας Μάης ήταν βουτηγμένος στη βροχή. Βροχή απαλότατη. Σαν χάδι και σαν φιλί μωρού παιδιού. Που δεν εμπόδισε ωστόσο τη βλάστηση να οργιάσει και το Πασάκι να πνιγεί, κυριολεκτικά, στα άνθη“.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι στις σελίδες του βιβλίου περιέχονται και πολλά αποσπάσματα έμμετρου λόγου της περιοχής που τονίζουν τη σχέση του βιβλίου με τη λαϊκή μας παράδοση και την απεικόνιση της καθημερινής ζωής. Το ίδιο συμβαίνει και με τις λέξεις που επιλέγει η συγγραφέας να χρησιμοποιήσει στους διαλόγους της.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top