✩ Νέες εκδόσεις: 13 καινούργια βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

Ελληνική πεζογραφία:

Ρουμπίνα Γκουγιουμτζιάν «Ο άνθρωπος που δεν είχε δει ποτέ τη βροχή», εκδ. ΑΩ

Ο χρόνος είναι μια αυτόνομη ύπαρξη, φίλος και εχθρός, εμπόδιο αλλά και θεραπευτής. Η παρουσία του είναι διττή στον δρόμο της αυτοπραγμάτωσης του Ανθρώπου, και η σχέση μας μαζί του αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό είναι μια πάλη ανάμεσα σε ατέρμονες διεκδικήσεις και στιγμιαίους θριάμβους. Κάθε μικρή ιστορία του βιβλίου φωτίζει και μια άλλη πλευρά αυτής της πάλης, μεταμορφώνοντας τη μεταφυσική αγωνία σε μεταφυσική ηρεμία. Άλλωστε, ο απώτερος στόχος του Ανθρώπου είναι η αποδοχή της απώλειας και της φθοράς, η κατανόηση της θέσης του μέσα σε έναν κόσμο που ανακυκλώνεται.

Γιάννης Αγγελάκας «Ο μεγάλος μαθητής και ο μικρός δάσκαλος», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 224

ΜΜ Δάσκαλε, μου ζήτησε ο δημιουργός μας να γράψουμε κάτι για το οπισθόφυλλο του βιβλίου. Έτσι γίνεται, λέει, με όλα τα βιβλία, το απαιτούν οι εκδότες.
ΜΔ Ωραία, εσύ, που έχεις το ψώνιο του συγγραφέα, σκάρωσε κάτι, και το συζητάμε.
ΜΜ Εγώ, δάσκαλε, θα έλεγα τα εξής:
Κυρίες και κύριοι, ο Μαθητής και ο Δάσκαλος κου-
ΜΔ Ο δάσκαλος και ο μαθητής.
ΜΜ Οκέι…
Ο Δάσκαλος και ο Μαθητής κουβεντιάζουν. Κι όσο κουβεντιάζουν, λύνονται ένας ένας οι γρίφοι, και αποκαλύπτονται τα μυστήρια του άπειρου σύμπαντος, της αιώνιας δημιουργικής ψυχής και της ανθρώπινης βλακείας.
Πρόκειται για ένα φωτεινό ανάγνωσμα.
Για ένα βιβλίο που δεν χρειάζεται να ανάβετε λαμπατέρ τα βράδια, όταν το διαβάζετε.
Είναι εύχρηστο, οικονομικό, εύληπτο, και έχει και ζωγραφιές για να ξεκουράζεται το μυαλό.
Σας αξίζει!
Αυτά.
ΜΔ Καλή κοτσάνα μού ακούγεται, πρότεινέ την κι ό,τι γίνει. Α! Δεν μου ’πες πώς θα λέγεται το βιβλίο.
ΜΜ Εεε… Ο Μεγάλος Δάσκαλος και ο Μικρός Μαθητής.
ΜΔ Σίγουρα;
ΜΜ Αλίμονο, δάσκαλε, σου ’χω πει ποτέ ψέματα;

Άγγελος Χαριάτης «Ισορροπώντας σε μια μεθυσμένη αλφαβήτα», εκδ. Άρωμα, σελ. 120

Τα 24 διηγήματα της συλλογής “ισορροπώντας σε μια μεθυσμένη αλφαβήτα” αναφέρονται στη σχέση του ήρωα με το ποτό. Το ποτό ως όχημα ώστε να ξετυλιχθούν οι αναμνήσεις της νιότης. 24 γράμματα, όσα και της αλφαβήτας, 24 ποτά ή κοκτέιλ, 24 στιγμιότυπα, 24 εμπειρίες ζωής.
Με το “Αψέντι” ο μεγαλύτερος έρωτας ξεπερνιέται με τη βοήθεια του χρόνου, της συνειδητοποίησης και ασφαλώς του ποτού
Στο “Βερμούτ” τα εφηβικά πάρτι των αγοριών, οι πλάκες και η ανέμελη ζωή συνοδεύουν γλυκόπικρα την ενηλικίωση.
Ο κύριος “Webley” δίνει μαθήματα ποδοσφαίρου, ζωής και παρακμής στο νεαρό θαμώνα της “Ρέμβης”
Στο “Δαμάσκηνο” η κυρία Ακριβή μοιράζει συμβουλές προς πάσα κατεύθυνση καπνίζοντας “Sante”.
Η “Erdinger” συντροφεύει την αρχή, τη μέση και το τέλος μιας ερωτικής σχέσης.
Στο “Ζύθος” η μνήμη ανακαλεί παιδικές αναμνήσεις και ξεχασμένους αντιήρωες.
Στο “Ημίγλυκο Κρασί” ο Χάρης ανακαλύπτει τη μαγεία της συγγραφής.
Στο “Θάντερκλαπ” ο Λάκης εξομολογείται και εν τέλει ομολογεί την αποτυχία του να ζήσει αληθινά.
Στο “Irish Coffee” ο καφές βρίσκεται υπό διωγμό σ’ ένα παραδοσιακό καφενείο. Ο ιδιοκτήτης έχει κι αφορμή κι αιτία.
Στο “Κονιάκ” ο νεοπλουτισμός ποντάρει στο κλασσικό με φόντο την παρανομία και έπαθλο μια εξασφαλισμένη θέση στη φυλακή.
Στο “Λικέρ Ροδάκινο” η πρώτη φορά συνδυάζεται με μια παρτίδα πόκερ.
Στο “Μαρτίνι” η μουσική κάνει παρέα με τη συγγραφή. Ένας φτασμένος τραγουδιστής αναλύει στον νεόκοπο συγγραφέα τον τρόπο να ανακαλύπτεις και να ζεις τα όνειρά σου.
Το “Ντραμπούι” βοηθά τον γραφιά να δώσει νόημα στις λέξεις.
Στο “Xeres” η επιτηδευμένη αριστοκρατικότητα προσπαθεί να νικήσει την αυθεντικότητα της λαϊκής βάσης.
Στο “Ουίσκι” λαμβάνουν χώρα μαθητικές αναδρομές με φόντο τον ακάλυπτο χώρο της πολυκατοικίας.
Το “Pastis” βοηθά στο να γίνει πράξη το σύνθημα “Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία”.
Στο “Ρακή” δυο φίλοι από τα παλιά αφήνονται να παρασυρθούν από τα απόνερα του κοινού τους παρελθόντος.
Η “Σούμα” βοηθάει στο να περάσει πιο εύκολα το ταξίδι.
Το “Τσίπουρο” νικάει τον θάνατο. Κι αν όχι τον θάνατο, τουλάχιστον τον φόβο. Σύμφωνα με τη θεωρία του Βαγγέλα.
Μαζί με το “Υποβρύχιο” καταδύεται η ξεχασμένη πια φοιτητική ζωή κι αναδύεται η ζοφερή πραγματικότητα.
Στο “Φραντζέλικο” η τρέλα συναντάει τη γραφή μέσα σ’ ένα ονειρικό νεφέλωμα.
Στο “Heart’s Desire” η λογική αφήνει χώρο στο καρδιά, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει.
Στο “Ψυχόφιλο” ανταλλάσσονται απόψεις περί ετερόφυλων και ομοφυλόφιλων σε μια εργατική καφενειακή γιάφκα του Πειραιά.
Στο “Ω, Χένρυ” η δημιουργική γραφή συναντά το ωραίο φύλο, με τον Μπουκόβσκι να παρακολουθεί.

 

Ξένη πεζογραφία:

Franz Kafka «Γράμμα στον πατέρα», Μετάφραση: Βασίλης Τσαλής, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 112

“Ένα γράμμα που δεν έφτασε ποτέ στον παραλήπτη του”.
Τον Νοέμβριο του 1919 ο Φραντς Κάφκα νοίκιασε ένα δωμάτιο σε μια πανσιόν, πενήντα χιλιόμετρα βόρεια της Πράγας. Τις επόμενες εννέα ημέρες έγραψε μια επιστολή 103 σελίδων, η οποία αρχίζει με την προσφώνηση “Πολυαγαπημένε πατέρα” και τελειώνει με την υπογραφή “Φραντς”. Ο Κάφκα είναι τριάντα έξι χρόνων όταν γράφει αυτήν την επιστολή και ο πατέρας του εξήντα επτά, όμως τα λόγια του Φραντς παραπέμπουν σε ένα ανασφαλές, φοβισμένο παιδί, το οποίο στέκει αμήχανο μπροστά στην τρομερή πατρική φιγούρα. Μπορεί τα ημερολόγια και οι πολυάριθμες επιστολές να ρίχνουν ένα φως στην ψυχοσύνθεση του συντάκτη τους, όμως ποτέ δεν θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε το μέγεθος της επίδρασης του πατέρα στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του -και όχι μόνο- αν δεν υπήρχε αυτό το μοναδικό ντοκουμέντο, ο συντάκτης του οποίου καταδύεται άσπλαχνα και με οδυνηρή ακρίβεια στα βάθη του εαυτού του για να ανασύρει τεκμήρια μίσους και εχθρότητας. Ο λόγος που το γράμμα αυτό δεν έφτασε ποτέ στον παραλήπτη του δεν έχει γίνει γνωστός. Μεταπείστηκε από κάποιους ή τελικά θεώρησε, μέσα από την ίδια την πράξη της γραφής, ότι το γράμμα είχε μεγαλύτερη χρησιμότητα ως κείμενο αυτοκατανόησης, ενώ από την άλλη δεν θα συνέβαλε καθόλου στην εξομάλυνση των σχέσεων με τον πατέρα του; Ό,τι κι αν συνέβη, το ευτύχημα είναι ότι το Γράμμα στον πατέρα, το οποίο θεωρείται ένα από τα θεμελιώδη κείμενα του λογοτεχνικού μοντερνισμού, βρήκε τον δρόμο του προς το αναγνωστικό κοινό και τη θέση που του αρμόζει σε ό,τι αφορά την κατανόηση και ερμηνεία του καφκικού λογοτεχνικού σύμπαντος.

Valeria Luiselli «Το αρχείο των χαμένων παιδιών», Μετάφραση: Βασιλική Κνήτου, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 504

Συναίσθημα που δονεί τον αναγνώστη και φαντασία που συνεπαίρνει είναι τα χαρακτηριστικά του μυθιστορήματος της βραβευμένης Valeria Luiselli στο οποίο πρωταγωνιστούν τα μέλη μιας οικογένειας που διασχίζοντας την Αμερική με το αυτοκίνητο ως το νοτιότερο σύνορό της έρχονται αντιμέτωπα με τη μεταναστευτική κρίση. Ένα ταξίδι που μένει χαραγμένο στη μνήμη γεμάτο συγκλονιστικές εικόνες, απέριττο λυρισμό και ουσιαστική ανθρωπιά.

Andre Aciman «Έλα να με βρεις», Μετάφραση: Νίκος Α. Μάντης, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 312

Μετρ στην απόδοση των πιο µύχιων στιγµιότυπων και των πιο λεπτών συναισθηµατικών αποχρώσεων που συνιστούν την ουσία του πάθους, ο Aciman µας ξανασυστήνει τους ήρωές του, τους οποίους βρίσκουµε χρόνια µετά την πρώτη τους γνωριµία σε διαφορετικές φάσεις της ζωής τους.
Ο πατέρας του Έλιο, ο Σάµιουελ, ταξιδεύει από τη Φλωρεντία στη Ρώµη για να επισκεφθεί τον Έλιο, ο οποίος σταδιοδροµεί ως προικισµένος κλασικός πιανίστας. Μια τυχαία συνάντηση στο τρένο µε µια όµορφη νεαρή γυναίκα θα ανατρέψει τα σχέδια του Σάµι και θα αλλάξει τη ζωή του για πάντα.
Ο Έλιο µετά από λίγο καιρό µετακοµίζει στο Παρίσι, όπου θα αποκτήσει µια σηµαντική σχέση, ενώ ο Όλιβερ, οικογενειάρχης και καθηγητής πλέον στη Νέα Αγγλία, σκέφτεται σοβαρά να ξαναδιασχίσει τον Ατλαντικό για ένα ταξίδι επιστροφής στην Ευρώπη.

 

Ποίηση:

«Ο Μανώλης Αναγνωστάκης ανθολογεί» Ένα πανόραμα της νεωτερικής μας ποίησης και ένα ηχητικό ντοκουμέντο. Ανθολόγηση: Μανόλης Αναγνωστάκης, επιμέλεια: Γιώργος Ζεβελάκης, κείμενα: Τάκης Παπατσώνης, Θεόδωρος Ντόρρος, Αναστάσιος Δρίβας, Γιώργος Θέμελης, Γιώργος Σεφέρης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Ζωή Καρέλλη, Γεώργιος Θ. Βαφόπουλος, Δημήτριος Ι. Αντωνίου, Αλέξανδρος Μπάρας, Νίκος Εγγονόπουλος, Νικήτας Ράντος, Γιώργος Σαραντάρης, Ζήσης Οικονόμου, Γιάννης Ρίτσος, Νίκος Γκάτσος, Οδυσσέας Ελύτης, Αλέξανδρος Μάτσας, Νικηφόρος Βρεττάκος, Μηνάς Δημάκης, Τάκης Βαρβιτσιώτης, Άρης Δικταίος, εκδ.  Μεταίχμιο, σελ. 336

Ο μεγάλος ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης διάλεξε έργα 22 συνολικά ποιητών (μεταξύ των οποίων και οι: Νικηφόρος Βρεττάκος, Νίκος Γκάτσος, Άρης Δικταίος, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Τάκης Παπατσώνης, Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σαραντάρης, Γιώργος Σεφέρης) από τη μοντέρνα σύγχρονή του ποιητική παραγωγή και τα ηχογράφησε προκειμένου να αναμεταδοθούν από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Ηρακλείου Κρήτης σε 20 εκπομπές.
Η πολύτιμη αυτή ανθολόγηση εκδίδεται για πρώτη φορά σε μορφή βιβλίου συνοδευμένη από τη συνέντευξη που έδωσε ο Μανόλης Αναγνωστάκης στον Γιώργο Ζεβελάκη, στον οποίο οφείλουμε και τη συγκέντρωση του υλικού αυτής της ανθολογίας και το ηχητικό αρχείο το οποίο θα συνοδεύει την έκδοση.

Γιώργος Ρούσκας «Ως άλλος Τάλως», εκδ. Κοράλλι, σελ. 54

Δείγμα γραφής:

ΠΛΗΜΜΥΡΙΔΑ

πλημμυρίδα χρωμάτων στη σιωπή
πολύχρωμα δρώμενα εναλλαγές
αστέρια γαλαξίες
ταξίδια στη νυχτερινή καταχνιά
σ’ ηλεκτροφωτισμένες πολιτείες
ενέργειες αισθήσεων συμπαντικές
μίξεις φωταύγειες
μνήμες φωτοσύνθεση εμπειρίες
αυξομειούμενες εντάσεις φωτός
τυχηματικές μεταβάσεις στο παρελθόν
με γεύσεις καλοκαιρινές
και μυρωδιές διάχυτες ησυχίας

ονειρική αρμονία εν χορώ
χωρίς εισιτήριο
μόλις τα μάτια κλειστά για ένα λεπτό
[Από την έκδοση]

Μαρίκα Συμεωνίδου «Ξέρεις πού οδηγεί», εκδ. ΑΩ, σελ. 80

Δείγμα γραφής:

Παράξενος καιρός
Οκτώβρης
Ο Κάµµινγκς θα έλεγε
Γενέθλιος, ερωτικός
Ο Σαίξπηρ
Ζηλιάρης, εκδικητικός
Τα ετερώνυµα του POETA
“περιµένω να την ξαναδώ”
Κι η Οφηλία
Τι θα έλεγε άραγε;

Νάσα Παταπίου «Μελουζίνης ενώτια ή Η ωραία που έρχεται», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 80

Πρόκειται για μια ατέρμονη συνομιλία με το παρελθόν. Με νεράιδες όπως η Μελουζίνη, με θρυλικές βασίλισσες όπως η Αικατερίνη Κορνάρο ή «η ωραία που έρχεται» Νεφερτίτη, με ποιητές όπως ο «αρχιθαλάσσιος» Ρεμπώ και ο Κύπριος βάρδος της ρωμιοσύνης. Με ηρωίδες όπως η Δυσδαιμόνα, με πόλεις όπως η Ουρανία, η Καρπασία, η Καλλινίκεση ή η πόλη των τεναγών Βενετία. Με θεές όπως η Αφροδίτη, με Παναγίες όπως η Πετόμενη και η Χρυσοπράσινη. Με ονόματα φρούτων όπως οι κουμανταντάδες, οι πομπελμοσίες και τα χρυσόμηλα. Με ονόματα λουλουδιών όπως τα αττεμπερούζια, οι μουσιέτες και οι «ελεούσες» ματσιγκόρτες. Ακόμη, με τοπωνύμια, πλατείες, χωριά, ποτάμια, γέφυρες. Σ’ αυτό το σκηνικό το πολυπρόσωπο, το συνδεδεμένο με μύθους, θρύλους, παραμύθια και ιστορίες της τάλαινας και κεκαυμένης Κύπρου, πλην όμως κειμηλίου των θαλασσών, η ποιήτρια προσκαλεί σε δείπνο τους αναγνώστες με «οφτά περτίτζια» και κουμανταρία. Είναι ντυμένη με περηφάνια τη ριζοκαρπασίτικη σαγιά με το δουμπλέττι, ή φορά τη σάρκα με το βυσσινί ρουτζιέττι.

Γιάννης Σταυριανός «Σιωπές σε χάσμα», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 48

Σε έναν κατακερματισμένο κόσμο μεταξύ ατομικού και συλλογικού συμφέροντος, παρελθόντος και μέλλοντος χρόνου, ύλης και πνεύματος, συνειδητού νου και ασυνειδήτου, προκύπτουν διασπάσεις οι οποίες μοιραία βιώνονται ως ανεξάρτητες  πραγματικότητες ενώ επί της ουσίας είναι αλληλοτροφοδοτούμενες διαστάσεις της ίδιας Αλήθειας, που δεν είναι άλλη από την εμπειρία στο σύνολό της ενός γνήσιου βίου. Η διάσπαση της Αλήθειας προς χάριν μιας δήθεν συμφέρουσας ευκολίας που καταχράται της πληρότητας ενός γνήσιου βίου, ο οποίος βίος δυστυχώς αποσιωπάται ως κάτι το ανέφικτο, καταλήγει σε έναν ένοχο βίο. Ευτυχώς, το χάσμα μεταξύ ένοχου και γνήσιου βίου έρχονται να γεφυρώσουν οι ίδιες οι ενοχές, οι οποίες σαν από μηχανής μοίρες καλούν ακατάπαυστα σε μια αυθεντική ύπαρξη αντί να την αποσιωπούν.

Κωνσταντίνος Πρωτόπαπας «Η απορία του Τσιν», εκδ. Σμίλη, σελ. 80

Δείγμα γραφής:

Ο Τσιν ήθελε να πιει μαζί της.
Μου το είπε ένα βράδυ που ήταν
σίγουρος γι’ αυτό.
Το είπε και σε αυτήν που το χαμόγελο δεν
μπορεί να ξεχάσει εύκολα·

τον έγραψε.

Τώρα που είναι μακριά τη σκέφτεται πιο
συχνά,
μου είπε σε μια στιγμή σπάνιας
ειλικρίνειας.

Το είπε και σε αυτήν.

Έμμεσα.

Δεν άλλαξε κάτι,

άμεσα.
[Από την έκδοση]

 

Βιολογία:

Bill Bryson «Το σώμα», Μετάφραση: Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 512

Στο βραβευμένο μπεστ σέλερ “Μικρή ιστορία περί των πάντων” (σχεδόν) ο Bill Bryson κατόρθωσε το φαινομενικά ακατόρθωτο, κάνοντας την επιστήμη του κόσμου μας τόσο κατανοητή, όσο και διασκεδαστική, για εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο. Τώρα στρέφει την προσοχή του προς τα μέσα, για να εξερευνήσει το ανθρώπινο σώμα, τη λειτουργία του και την εξαιρετική ικανότητά του να θεραπεύεται. Γεμάτο από εντυπωσιακά δεδομένα και συναρπαστικές ιστορίες, το βιβλίο είναι μια εξαιρετική, συχνά πολύ αστεία απόπειρα να καταλάβουμε το θαύμα της σωματικής και νευρολογικής μας σύστασης.