✩ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

Ελληνική πεζογραφία:

Μιχάλης Μακρόπουλος «Η θάλασσα», εκδ. Κίχλη, σελ. 80

Οι πάγοι λιώνουν, ένας αρχαίος μετεωρίτης φανερώνεται και η Γη ερημώνει. Οι μόνοι άνθρωποι που δεν προσβάλλονται από τον ιό που εξαπλώνεται είναι εκείνοι που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό τη μετάλλαξη μιας σειράς γονιδίων. Οι επιζήσαντες κατοικούν σε υπόγειες πόλεις και το μόνο που τους συνδέει με τη ζωή στη Γη είναι η μνήμη ωστόσο κάποιοι λίγοι μοιράζονται τον πόθο της επιστροφής.
Η Θάλασσα, μια ψηφιδωτή αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο από μια ξεχωριστή κοπέλα, είναι μια λυρική ιστορία επιστημονικής φαντασίας μικρή και γαλήνια, αν και αφορά κάτι τόσο μεγάλο και ηχηρό όσο το τέλος της ανθρωπότητας.

Γιάννης Σκαραγκάς «Πριν κοιμηθείς με τον διάβολο», εκδ. Κριτική, σελ. 344

Αθήνα 1930. Μέσα στη δίνη του αμερικανικού κραχ και της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη, η Ελλάδα αναζητά ένα νέο δάνειο. Η πόλη προσπαθεί ακόμα να αφομοιώσει τα κύματα των προσφύγων και να αντιμετωπίσει το καινούργιο έγκλημα. Ο Φιλότιμος Βάκχος, ως κοσμικογράφος στα Αθηναϊκά Νέα, ξέρει πολύ καλά πώς να φυλάει μυστικά αλλά και πώς να τα ξετρυπώνει. Όταν ο Αμερικανός επιχειρηματίας και σύζυγος της αδελφικής του φίλης ζητά τις υπηρεσίες του, ο Βάκχος δεν υποπτεύεται τον κίνδυνο. Μια ομάδα επιχειρηματιών έχει βάλει στόχο τον υποδιοικητή της Αστυνομικής Διεύθυνσης και αναθέτει στον Βάκχο να συγκεντρώσει ενοχοποιητικά στοιχεία για την παράνομη δράση του. Η έρευνά του θα τον φέρει σε επαφή με τον μεθυστικό κόσμο της νεοσύστατης κινηματογραφικής παραγωγής στην Ελλάδα και τον χώρο του ρεμπέτικου και του περιθωρίου. Όταν ανακαλύπτει όμως ένα δίκτυο ανδρικής πορνογραφίας που απειλεί τις υπολήψεις ισχυρών ανδρών του πολιτικού και οικονομικού βίου, είναι αργά για να ξεφύγει. Μέσα από μια σειρά καταιγιστικών ανατροπών, ο Βάκχος έρχεται αντιμέτωπος με τα δικά του μυστικά και βρίσκει τον μοναδικό σύμμαχο στο πιο τρομακτικό πρόσωπο από το σκοτεινό του παρελθόν.

Γιώργος Περαντωνάκης «Πυθαγόρας», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 216

Γιατί ο αφηγητής έχει δέσει τον αδελφό του και του μιλά, χωρίς να περιμένει απάντηση; Τι κρύβεται πίσω από το προσωνύμιο «Πυθαγόρας», που έχει αποκτήσει ο αμίλητος αδελφός; Ο αφηγητής είναι εξοργισμένος και λυπημένος, καθώς δυο χρόνια τώρα, τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης, αντιμετωπίζει τη σιωπή του Πυθαγόρα, ο οποίος έχει σταματήσει κάθε επαφή με τον μεγάλο αδελφό του.
Ο αφηγητής αναζητεί μια χαραμάδα να μάθει, να καταλάβει, να συνειδητοποιήσει ποιος είναι ο βαθύτερος λόγος γι’ αυτήν την αναίτια διαμάχη. Η πορεία των εικασιών οδηγεί κλιμακωτά στην αποκάλυψη ότι η αδελφική σύγκρουση αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη κοινωνική διπολικότητα.
Η ιστορία του Πυθαγόρα είναι η προσωπική πλευρά ενός κοινωνικού διχασμού, ενός αδελφικού εμφύλιου που υποκρύπτει επαγωγικά μια πολιτική διάσταση. Πίσω από την εξιστορούμενη απόσταση, κρύβεται η αποστροφή προς έναν ρατσιστικό, εθνικιστικό λόγο και πράξεις, η ντροπή για μια στάση ζωής που εχθρεύεται τους άλλους και εκδικείται τη διαφορετικότητα.

Μοσχούλα Κοντοσταύλου «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: Παρίσι- Πάρος», εκδ. Κασταλία, σελ. 346

Στο βιβλίο «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: Παρίσι-Πάρος», ξετυλίγονται καταστάσεις, συμπεριφορές, αισθήματα, λόγια και σιωπές στην Ελλάδα, από το 1965 της τότε εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, μέχρι το 2011 χρονιά, που άρχιζε η οικονομική κρίση.
Ένα σωρό άνθρωποι βιώνουν σχέσεις, απώλειες, αναχωρήσεις κι επιστροφές, με σκηνικά στην Αθήνα, Πειραιά, Πάρο, Σύρο, Βενετία, Μπολώνια, Παρίσι.
Φοιτητές, καθηγητές, ναυτικοί, εργάτες, αθηναίοι διανοούμενοι, μεσοαστοί και μικροαριστοκράτες της επαρχίας ερωτεύονται, τραγουδούν, σμίγουν, χωρίζουν, κάποιοι πεθαίνουν, έχοντας μετάσχει στην υπέροχη περιπέτεια της ζωής και της σκέψης.

Έφη Βατανίδου «Το μινόρε της σιωπής», εκδ. Αρμός, σελ. 306

Στις κακόφημες γειτονιές του Πειραιά, εκεί που αγκαλιάζονται άγγελοι και δαίμονες ρουφώντας το νέκταρ της ανθρώπινης ακολασίας, εκεί είναι που η Ευθαλία διαλέγει να στήσει σπιτικό. Για πέτρα και λάσπη ανακατεύει τα δικά της αδιέξοδα και τις φοβίες του Αλέκου. Η Αγνή, ο Στέλιος και ο Νεκτάριος, τα βλαστάρια της, διαλέγουν σκοτεινούς και δύσκολους δρόμους. Τα μπουζούκια, οι φυλακές και οι εξορίες, τα σπίτια με τα κόκκινα φανάρια και το Άγιο Όρος εκτελούν χρέη καθαρτηρίου για την οικογένεια, ο καθένας τους απ’ το δικό του μετερίζι, θύμα των περιστάσεων και θύτης των ονείρων του. Κι ο Πειραιάς με τις πενιές των μεγάλων δασκάλων και τα πολύχρωμα βαπόρια του θα σπιτώνει πάθη και θα εξομολογεί διαστροφές, που η ανθρώπινη φύση κουβαλάει από τα βάθη του χρόνου. Ήρωες και σκουλήκια της καθημερινότητας μπερδεύονται στο ίδιο προσωπείο, δεν ξέρεις τελικά τι να διαλέξεις και τι ν΄αφήσεις πίσω σου..

Ειρήνη Ψύρρα «Αθώα ψέματα, ένοχες αλήθειες…», εκδ. Αρμός

Η Μάγια, επιμελήτρια κειμένων σε γνωστό εκδοτικό οίκο, λατρεύει τα βιβλία αφού, όπως λέει, έχουν την μαγική ικανότητα να ξεπλένουν όλες τις σκοτούρες της ψυχής. Τρέφει βαθιά εκτίμηση για το αγαπημένο της αφεντικό, τον μυστηριώδη εκδότη Ορέστη Φιλίππου. Όταν εκείνος της παραδίδει το χειρόγραφο μιας πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως, της Ζωής Ορφανού, ένα ακόμη συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο της μυθοπλασίας ξεκινά.
Η ηρωίδα του χειρογράφoυ ξετυλίγει με τόλμη ένα κουβάρι από στιγμές που ζει στο τώρα, μα μοιάζει να κουβαλά μαζί της στο πάντα…
Οι ονειροπαγίδες του μυαλού της, σαν ύπουλοι και δολοπλόκοι κομπάρσοι, προσδιορίζουν την ίδια της την ύπαρξη και τελικά ορίζουν τις εξελίξεις… Η λογική και η τρέλα ανταλλάσσουν ρόλους στη ζωή της με τρομακτική ευκολία· εκτός κι αν η τρέλα είναι απλά ένα άλλοθι για τα εγκληματικά της λάθη; Δεκάδες αθώα ψέματα κι ένοχες αλήθειες σκηνοθετούν τα γεγονότα με κίνδυνο θανάσιμο…
Η Μάγια, γοητευμένη απ’ όσα διαβάζει, είναι πολύ νέα για να γνωρίζει πως το μελάνι της ζωής έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την πένα της αινιγματικής Ζωής. Κάποια στιγμή όμως όλοι αναγκαστικά μεγαλώνουμε..

Θέκλα Μεταξά «Το μυστικό της Ελένης Βινίλη», εκδ. Κασταλία, σελ. 592

Ο κόσμος θα ήταν σίγουρα καλύτερος, αν οι άνθρωποι μπορούσαν, από την κατάσταση της αμάθειας και της ημιμάθειας όπου μπορεί να βρίσκονται, να περάσουν στην γνώση. Όχι στην εξωτερική, αλλά στην εσωτερική γνώση των πραγμάτων.
Η εσωτερική γνώση των πραγμάτων δεν έχει σχέση με το πόσα βιβλία έχουμε διαβάσει, ή σε πόσα σχολεία έχουμε φοιτήσει. Η εσωτερική γνώση αποκτάται με τη διεύρυνση της συνειδητότητας. Η κοινωνική θέση, η καταγωγή, η οικονομική κατάσταση, το είδος του επαγγέλματος, δεν έχουν καμιά σχέση με την ικανότητα του ατόμου να διευρύνει τη συνειδητότητά του.
Η ιστορία μας αφορά μια γιαγιά, την Ελένη, τη Νόνα Ελένη, όπως συνηθίζεται να αποκαλείται η γιαγιά στα Επτάνησα. Η Νόνα Ελένη δεν είχε εξωτερική μόρφωση, δεν είχε μάθει γράμματα, εκτός από εκείνα τα βασικά που της είχε μάθει η δασκάλα της η Εσθήρ, η Οβριά, μάγισσα από τα Γιάννενα. Κι όμως, η Ελένη είχε την ικανότητα να ελέγχει τη θέληση και τη σκέψη των ανθρώπων, να προβλέπει και να ρυθμίζει το μέλλον.
Λένε πως οι άνθρωποι που έχουν αυτές τις ιδιαίτερες ικανότητες και δυνατότητες, είναι εκείνοι που έχουν πολλές συσσωρευμένες εμπειρίες από προηγούμενες ενσαρκώσεις. Ίσως αυτό να συνέβαινε και με τη Νόνα Ελένη.
Η ζωή δεν τελειώνει ποτέ. Τα αγριολούλουδα μαραίνονται το χειμώνα και ξαναφυτρώνουν την άνοιξη, στο ίδιο μέρος, πιο όμορφα και πιο μυρωδάτα. Η Φύση ξαναγεννιέται, ο κύκλος είναι αέναος, καθώς κάθε τέλος σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας φάσης ζωής. Οι ιστορίες των ηρώων αυτού του βιβλίου αποτελούν ζωντανό παράδειγμα αυτής της πραγματικότητας.

 

Ξένη πεζογραφία:

Γουέντι Γκέρα «Η Κυριακή της επανάστασης», μετάφραση: Ιφιγένεια Ντούμη, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 224

Αυτή είναι η ιστορία μιας νεαρής ποιήτριας και συγγραφέως η οποία ζει στη σύγχρονη Αβάνα, παγιδευμένη μέσα σε ένα συνονθύλευμα εικασιών που αφορούν στην προσωπικότητα και στο έργο της. Η Κλέο θεωρείται ύποπτη στην Κούβα, έχει περιπέσει σε γενική δυσμένεια και βρίσκεται υπό παρακολούθηση. Όσοι όμως τη διαβάζουν εκτός νησιού συγκλονίζονται. Τα κείμενά της αποπνέουν το τέλος μιας μακράς επαναστατικής διαδικασίας, μιας ολόκληρης εποχής. Το κράτος πιστεύει ότι η επιτυχία της είναι μια επινόηση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, ότι έχει κατασκευαστεί ως ένα όπλο αποσταθεροποίησης. Αντιθέτως, για μια συγκεκριμένη ομάδα εξόριστων συμπατριωτών της, διανοούμενων με επικριτική στάση απέναντι στο καστρικό καθεστώς, η Κλέο είναι πράκτορας της κουβανικής κατασκοπείας. Απομονωμένη σε μια όμορφη έπαυλη, λουσμένη στο υπέροχο φως μιας πόλης πολιορκημένης από τη θάλασσα, τη μουσική και την πολιτική της καθημερινότητας, η πρωταγωνίστρια θα βιώσει μια αισθηματική περιπέτεια με έναν ηθοποιό του Χόλιγουντ, ενώ, παράλληλα, θα ανακαλύψει ότι οι γονείς της δεν ήταν ακριβώς αυτοί που πίστευε. Δεν παύει όμως να
αντιστέκεται σε μια χώρα που την κατηγορεί για το μεγάλο της αμάρτημα: να γράφει ό,τι σκέφτεται.

Χαλίφ Χάλιφα «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» , Μετάφραση: Αγγελική Σιγούρου, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 210

Λίγο προτού αφήσει την τελευταία του πνοή στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου, ο ηλικιωμένος Αμπντελατίφ εκφράζει στον μικρό του γιο την ύστατη επιθυμία του: να ταφεί στο χώμα του χωριού του.
Ο Μπούλμπουλ θα πείσει τον μεγάλο του αδερφό τον Χουσέιν και την αδερφή τους τη Φάτιμα να συνοδεύσουν όλοι μαζί τη σορό του πατέρα τους. Αυτό όμως ισοδυναμεί με επικίνδυνη αποστολή σε μια χώρα που έχει μετατραπεί σε έναν αιματηρό λαβύρινθο αυθαίρετων στρατιωτικών αναμετρήσεων. Παρακολουθούμε λοιπόν ένα βαν που κατευθύνεται από τη Δαμασκό προς την Αναμπίγια. Εκεί μέσα η σιωπή είναι ανησυχητική, ενώ έξω λυσσομανά ακόμα ένας άγριος εμφύλιος πόλεμος που δεν χορταίνει θύματα. Από τη μια μεριά, έχουμε τα διαδοχικά οδοφράγματα που πρέπει να περάσει η οικογένεια και, από την άλλη, τα ψυχολογικά εμπόδια που κάνουν τούτη τη διαδρομή μια δύσκολη δοκιμασία. Βλέπουμε τρεις ανθρώπους οι οποίοι καλούνται, κυρίως, να ανακαλύψουν τον εαυτό τους. Ένα μυθιστόρημα που, με αφορμή τον θάνατο, μιλά για τη ζωή. Ο Χάλιντ Χαλίφα, χαρισματικός αφηγητής αλλά και δεξιοτέχνης του μαύρου χιούμορ, καταθέτει ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για την τραγωδία της σύγχρονης Συρίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ίαν Ριντ «Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος», Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Πατάκη, σελ. 256

Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος. Από τη στιγμή που θα εμφανιστεί αυτή η σκέψη, παραμένει. Κολλάει. Αντέχει στον χρόνο. Κυριαρχεί. Ως προς αυτό, δεν μπορώ να κάνω και πολλά. Πιστέψτε με. Δεν φεύγει. Είναι εκεί, άσχετα αν μ’ αρέσει ή όχι. Είναι εκεί όταν τρώω. Όταν ξαπλώνω στο κρεβάτι. Είναι εκεί όταν κοιμάμαι. Εκεί κι όταν ξυπνάω. Είναι εκεί διαρκώς. Διαρκώς. Ο Τζέικ και η φίλη του –που αφηγείται την ιστορία και σκέφτεται να βάλει ένα τέλος στη σχέση τους, αλλά δεν του το έχει πει– πηγαίνουν στην απομονωμένη αγροικία όπου ζουν οι γονείς του. Ύστερα από μια άβολη, και κάπως τρομακτική, βραδιά, παίρνουν τον μακρύ δρόμο της επιστροφής. Όμως, μια παράκαμψη, και ξαφνικά ο εφιάλτης ξεκινά – εκείνη καταλήγει αποκλεισμένη σε ένα έρημο σχολείο από όπου προσπαθεί να ξεφύγει. Με συνεχείς ανατροπές κι ένα τέλος που σου κόβει την ανάσα, ο Ίαν Ριντ σε αυτό το ατμοσφαιρικό ψυχολογικό θρίλερ διερευνά την έννοια της ταυτότητας, βουτά στην άβυσσο του ανθρώπινου ψυχισμού και θέτει ερωτήματα για την ελεύθερη βούληση, την αξία των σχέσεων, τον φόβο και τα όρια της μοναξιάς. «Ο Ίαν Ριντ συνδυάζει την αγωνία με τη φιλοσοφία, την ψυχολογία και τον τρόμο… μια ιστορία ανατροπών με πολλαπλές ερμηνείες». Publishers Weekly «Απολαυστικά τρομακτικό μυθιστόρημα». The Globe and l «Η αριστοτεχνική αφήγηση του Ριντ χτίζει με στρώματα ψυχολογικής αγωνίας ένα τείχος τόσο αδιαπέραστο, ώστε είναι αδύνατον να δραπετεύσεις». Kirkus Reviews

Charles Dickens «Δυο εικόνες της Ρώμης», Μετάφραση: Γιάννης Παλαβός, εκδ. Κίχλη, σελ. 88

Οι εικόνες από την Ιταλία (1846) συγκεντρώνουν τις εντυπώσεις του Ντίκενς από την περιήγησή του στην Ιταλία το διάστημα 1844-1845. Το απολαυστικό αυτό οδοιπορικό αποτυπώνει, με τη γνώριμη κομψότητα και δεξιοτεχνία του Ντίκενς, την εξαθλίωση των πόλεων και το κάλλος της ιταλικής υπαίθρου, αλλά και τον θαυμασμό του συγγραφέα για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Δύο από τα γοητευτικότερα κείμενα των Εικόνων από την Ιταλία, αντλημένα από την παραμονή του Ντίκενς στη Ρώμη, σταχυολογούνται στην έκδοση αυτή: το πρώτο υμνεί την ευφρόσυνη φρενίτιδα του ιταλικού καρναβαλιού, ενώ το δεύτερο περιγράφει έναν δημόσιο αποκεφαλισμό στο κέντρο της πόλης. Τα δύο αποσπάσματα, που διαβάζονται σαν αυτόνομα αφηγήματα, δεν συνιστούν μόνο μια πολύτιμη μαρτυρία για τη Ρώμη της εποχής διά χειρός Ντίκενς, αλλά συνάμα κερδίζουν τον αναγνώστη με την καλαισθησία, το χιούμορ και το λεπτό τους ύφος, εφάμιλλo των καλύτερων σελίδων του σπουδαίου Άγγλου πεζογράφου.

 

Αστυνομικό μυθιστόρημα:

Γκιγέρμο Μαρτίνες «Τα εγκλήματα της Αλίκης», Μετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη, σελ. 355

Οξφόρδη, 1994. Η Αδελφότητα Λιούις Κάρρολ αποφασίζει να εκδώσει τα ιδιωτικά ημερολόγια του συγγραφέα της “Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων”. Η Κρίστεν Χιλ, μια νεαρή υπότροφος, πηγαίνει να συγκεντρώσει τα αυθεντικά τετράδια και ανακαλύπτει το κλειδί για μια σελίδα που έχει σκιστεί μυστηριωδώς. Η Κρίστεν όμως δεν καταφέρνει να φτάσει με το εύρημά της στη συνεδρίαση της αδελφότητας. Ξεκινάει έτσι μια σειρά από εγκλήματα που έχουν φαινομενικά σκοπό να εμποδίσουν το μυστικό αυτής της σελίδας να βγει στο φως. Τι πραγματικά κρύβεται πίσω από αυτά τα αλλεπάλληλα εγκλήματα; Ποιος και γιατί χρησιμοποιεί το βιβλίο της Αλίκης για να σκοτώνει; Ο διάσημος καθηγητής Λογικής Άρθουρ Σέλντομ, μέλος της Αδελφότητας Λιούις Κάρρολ, και ένας νεαρός φοιτητής Μαθηματικών ενώνουν τις δυνάμεις τους προσπαθώντας να ρίξουν φως στα σκοτεινά σημεία αυτής της πλεκτάνης.
Με πρόζα λιτή και ακριβή, ο Αργεντινός συγγραφέας της “Ακολουθίας της Οξφόρδης” υπογράφει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα στην παράδοση του Χόρχε Λουίς Μπόρχες και του Ουμπέρτο Έκο.