✩ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

Ελληνική πεζογραφία:

Χρίστος Κυθρεώτης «Εκεί που ζούμε», εκδ. Πατάκη, σελ. 440

Λίγο καιρό πριν εγκαταλείψει την Ελλάδα, ο Αντώνης Σπετσιώτης έχει να αντιµετωπίσει µια δύσκολη επαγγελµατική υπόθεση, να συναντήσει τον πρώτο του έρωτα και να συνοδεύσει τον πατέρα του στο τελευταίο του δροµολόγιο πριν βγει στη σύνταξη -όλα στη διάρκεια της ίδιας καλοκαιρινής ηµέρας του 2014.
Ένα εικοσιτετράωρο που ξεκινάει στα δικαστήρια, συνεχίζεται σε µια καφετέρια στα Πατήσια, σε ένα οικόπεδο στο Χαλκούτσι και σε ένα πάρκινγκ στον Ορχοµενό, πριν τελειώσει απρόβλεπτα τα ξηµερώµατα στους δρόµους της Αθήνας.
Ένα µυθιστόρηµα για τον µικρό άθλο να είσαι ο εαυτός σου κάθε µέρα από την αρχή, για µια εποχή ανάµεσα σε πράγµατα που έχουν τελειώσει και σε άλλα που δεν έχουν αρχίσει, για όλα όσα συµβαίνουν αφού πούµε όσα είχαµε να πούµε.

Κατερίνα Ηλιοπούλου «Δεν είναι ακόμα», εκδ. Μελάνι, σελ. 74

Δείγμα γραφής: Αυτό που συνέβη μου έκλεψε κάτι. Με έσπρωξε εκτός χρόνου, με καθήλωσε στη στιγμή. Άρα στη δόνηση. Δόνηση είναι συνεχής παρουσία. Όταν συμβαίνει το γεγονός ο χρόνος σταματά. Κι έτσι είναι σαν να κουρντίζεσαι ξανά. Όχι από την αρχή αλλά ξανά. Αυτό το ίδιο το γεγονός είναι ένα κομμάτι πάγου που λιώνει ήδη. Θα το περιέχεις ανεξιχνίαστα.

 

Ξένη πεζογραφία:

Ντον ΝτεΛίλλο «Zero K», Μετάφραση: Λαμπρινή Κουζέλη, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σελ. 312

Ο Ρος Λόκχαρτ είναι ένας εξηντάρης αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος. Όταν η δεύτερη γυναίκα του, η χαρισματική αρχαιολόγος Άρτις Μαρτινό, αρχίζει να φθίνει από ανίατη ασθένεια, αποφασίζει να επενδύσει στην επιστήμη αιχμής που υπόσχεται την ανάσχεση του θανάτου και την παράταση της ζωής. Ο Τζέφρι, ο γιος του από τον πρώτο του γάμο, θα τους συναντήσει σε μυστικές εγκαταστάσεις στα βάθη της Ασίας για μια σύντομη επίσκεψη κι έναν αβέβαιο αποχαιρετισμό.
Παράξενες γλώσσες, πανάρχαιες θρησκείες και σύγχρονες ανακαλύψεις, η τέχνη της περφόρμανς και ο κινηματογράφος, οικολογικές απειλές, η φρίκη της τρομοκρατίας και τα δεινά της ανθρωπότητας στη διάρκεια της ιστορίας της εμπνέουν μια καθηλωτική αφήγηση, που κινείται από τη βουερή Νέα Υόρκη ως τις σιωπηλές ερήμους της Ασίας και την Ουκρανία των πρόσφατων ταραχών. Όλα αυτά με φόντο τη σπάνια σχέση αφοσίωσης ενός άντρα προς μια γυναίκα και τη δύσκολη σχέση ενός γιου με τον πατέρα του.
Στο συγκλονιστικότερο μυθιστόρημά του μετά τον μνημειώδη “Υπόγειο κόσμο”, ο Ντον Ντελίλλο, o συγγραφέας που έχει χαρακτηριστεί μεταμοντέρνος προφήτης, αντιστρέφει το αρχέγονο ερώτημα αν υπάρχει ζωή μετά θάνατον και αναρωτιέται αν στην εποχή των ασύλληπτων επιστημονικών επιτευγμάτων υπάρχει θάνατος μετά τη ζωή.

Ρόυ Γιάκομπσεν «Οι αφανείς», Μετάφραση: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σελ. 267

1913-1928. Η Ίνγκρι Μπαρόυ μεγαλώνει σ’ ένα μικρό νησί στα δυτικά της Νορβηγίας, ένα νησί ανάμεσα σε χιλιάδες όμοιά του κατά μήκος της νορβηγικής ακτής. Η ζωή της είναι περιπέτεια. Είναι η θάλασσα, τα ψάρια, οι καταιγίδες, η φτώχεια. Της ανήκουν οι εποχές, τα πουλιά, ο ορίζοντας. Η ζωή στο νησί είναι σκληρή: γεννιέται από το χώμα, ψαρεύεται απ’ τα κύματα. Έτσι, σαν μεγαλώσει λίγο η Ίνγκρι, στέλνεται στη στεριά να εργαστεί για μια από τις πλούσιες οικογένειες της περιοχής. Μαζί με το δικό της ξύπνημα ξυπνάει κι η Νορβηγία· εισέρχεται σ’ έναν νέο, ευρύτερο, πολυπλοκότερο, σύγχρονο κόσμο, έναν κόσμο αναπάντεχο, ιδιότροπο και σκληρό. Κι όταν η τραγωδία τής χτυπάει την πόρτα, η Ίνγκρι καλείται να μάθει όσα οι άλλοι δεν μπορούν να μάθουν πια. Καλείται ν’ αγωνιστεί να προστατεύσει το σπίτι που νόμιζε ότι είχε πια εγκαταλείψει για πάντα.
Στους “Αφανείς”, πρώτο μέρος της “Τριλογίας των Μπαρόυ”, ο Ρόυ Γιάκομπσεν σκιαγραφεί την ιστορία της Νορβηγίας μέσα από την ιστορία της μικρής Ίνγκρι Μπαρόυ. Το ισχυρό και συγκινητικό αυτό μυθιστόρημα ήταν υποψήφιο για το Διεθνές Βραβείο Man Booker το 2017.

Ruth Ware «Ο θάνατος της κυρίας Γουέσταγουεϊ», Μετάφραση: Αλέκος Αντωνίου, εκδ. Κλειδάριθμος, σελ. 480

Η Χάριετ χρειάζεται λεφτά και γρήγορα -χρωστάει σε έναν τοκογλύφο που γίνεται όλο και πιο πιεστικός και απειλητικός. Όταν παίρνει ένα γράμμα που της αναγγέλλει ότι κληρονόμησε ένα μεγάλο ποσό από τη γιαγιά της, νιώθει σαν να εισακούστηκαν οι προσευχές της. Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα: η γιαγιά της έχει πεθάνει εδώ και είκοσι χρόνια. Το γράμμα στάλθηκε προφανώς σε λάθος άτομο…
Σκέφτεται ότι μπορεί να εξαπατήσει τους άλλους συγγενείς για να πάρει τα χρήματα, και κάνει μια επιλογή που θα αλλάξει τη ζωή της. Όμως, στην πορεία ανακαλύπτει ότι δεν υπάρχει επιστροφή και κινδυνεύει να χάσει τα πάντα, ακόμα και την ίδια της τη ζωή…

 

Βιογραφίες:

Lola Lafon «Η μικρή κομμουνίστρια που δεν χαμογελούσε ποτέ», Μετάφραση: Καρολίνα Μέρμηγκα, εκδ. Μελάνι, σελ. 336

Ένα μυθιστόρημα-ντοκουμέντο γύρω από την πολυτάραχη ζωή της γυμνάστριας φαινόμενο Νάντια Κομανέτσι και τις πολιτικοκοινωνικές προεκτάσεις της εποχής της. Από το πρώτο και παντοτινό απόλυτο δεκάρι στους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ (1976), έως και την μυστηριώδη αυτομόληση της στις Η.Π.Α. (1989).
Η νεράιδα, το αγοροκόριτσο με το σώμα “λάστιχο”, το αίνιγμα ενός κοριτσιού που της απαγόρευσαν να μεγαλώσει. Το απάνθρωπο καθεστώς Τσαουσέσκου και η νέα γυναικεία ταυτότητα που προσπάθησε να επιβάλει. Της άσπιλης, άφθαρτης εργάτριας και ισόβιας πρωταθλήτριας. Η κόλαση μιας ιδεοληψίας, έτσι όπως αποτυπώνεται στο “βομβαρδισμένο” σώμα της Κομανέτσι. Πως μια πολιτική τάξη, θέλει να γεννήσει ήρωες για να σώσει το κοινωνικό προφίλ της. Και ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει ως ένα νούμερο; που έλεγε και ο Αναγνωστάκης. Αυτό προσπαθεί να εξερευνήσει η Λόλα Λαφόν, σπάζοντας τα ταμπού.

 

Αστυνομικό μυθιστόρημα:

Ανδρέας Αποστολίδης «Μονομαχία στην Ιερά Οδό», εκδ. Άγρα, σελ. 189

“Το θύμα στεκόταν όρθιο έξω από το Μπουκέτο”, είπε ο πορτιέρης του ιστορικού μαγαζιού της Ιεράς Οδού.
“Έμοιαζε να περιμένει κάποιον στην είσοδο. Σταμάτησε μια Volvo. Κατέβηκε μια γυναίκα με Scorpion και τον γάζωσε. Ο μάγκας τράβηξε Glock, αλλά δεν πρόλαβε να ρίξει”. Ήταν ο spokesman του Συνδικάτου του Εγκλήματος.
Όλα τα πρόσωπα του μυθιστορήματος είναι φανταστικά, πολλά όμως από τα αξιοσημείωτα γεγονότα στα οποία εμπλέκονται βασίζονται σε αληθινά περιστατικά και εγκλήματα, τα οποία έχουν απασχολήσει την αστυνομία, τις δικαστικές αρχές και τον Τύπο.
Φυλακές Κορυδαλλού: Δαουτάκος και Βλάμης. Νονοί της εγχώριας Μαφίας. Ξενυχτάνε μαζί. Έχουν μια μπουκάλα Τζακ Ντάνιελς και δύο τρίφυλλα. Το πρώτο το κάπνισαν βλέποντας σ’ επανάληψη τον Γερούν Ντάισελμπλουμ να ψιθυρίζει κάτι στο αυτί του υπουργού Οικονομικών. Βλάμης: “Σ’ το ’λεγα από καιρό. Τα πράγματα αλλάζουν δραματικά”. Δαουτάκος: “Γιατί, εγώ δα, τί σου ’λεγα; Μην προσπαθείς να μου φας την ανάλυση…”
Δεκαεπτά χρόνια μετά την επιχείρηση “Λοβοτομή”, μια νέα κλοπή ιατρικών μηχανημάτων θα σταθεί αφορμή για μια συναρπαστική ανάλυση των εξελίξεων στον ελληνικό υπόκοσμο, όπου το Συνδικάτο του Εγκλήματος συναντά τη Μίζα των Εξοπλιστικών, ενώ ένας επιμελητής – λογοτεχνικός ατζέντης προσπαθεί να βάλει σε τάξη τα χειρόγραφα ενός επίδοξου μυθιστοριογράφου, που αποκτούν μορφή σύγχρονου τηλεοπτικού σήριαλ : παίζουν μεταξύ άλλων διπλοί πράκτορες της Ε.Υ.Π., λαθρέμποροι πετρελαίου, απόστρατοι των Ο.Υ.Κ., σύμβουλοι της Αρχιεπισκοπής, φίλοι των “Πυρήνων”, μπουκαδόροι Ρομά, κρατικά λαμόγια και δημοσιογράφοι του κίτρινου Τύπου.
Ερώτηση στον Βλάμη (από νεαρή δημοσιογράφο): “Τί θέλετε, κύριε Βλάμη;” Βλάμης: “Να βγούμε στις αγορές. Αλλά δεν μας αφήνουν. Είδατε τί έγινε με τον Δαουτάκο!” Εννοούσε ότι είχε απορριφθεί η τελευταία του αίτηση για αποφυλάκιση, παρά τη δωρεά του στο παρεκκλήσι των φυλακών Κορυδαλλού.

Trevanian «Σιμπούμι», Μετάφραση: Αποστόλης Πρίτσας, εκδ. Πόλις, σελ. 624

Θρίλερ με πρωταγωνιστή τον Νικολάι Χελ, δάσκαλο του Go, της πολεμικής τέχνης που χρησιμοποιεί τα αντικείμενα της καθημερινής ζωής ως θανάσιμα όπλα, δεινό εραστή και επαγγελματία δολοφόνο. Θα φανταζόταν κανείς ότι πρόκειται για έναν υπερήρωα των κόμικς. Καθόλου· με αυτό το βιβλίο, μεγάλο μέρος του οποίου διαδραματίζεται στη Σαγκάη και την Ιαπωνία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο συγγραφέας ασκεί δριμύτατη κριτική στην αμερικανική κοινωνία, την εμπορευματική ηθική της και την πολιτιστική της βαρβαρότητα. Όταν μια όμορφη γυναίκα προστρέχει στον Χελ ζητώντας τη βοήθειά του, εκείνος, παρότι έχει πια αποσυρθεί, επιστρέφει στη δράση αντιμετωπίζοντας τον πιο επικίνδυνο εχθρό του: τη Μητρική Εταιρεία (προφανείς οι αναλογίες με τη CIA, η οποία όμως βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο των πολυεθνικών), η οποία ελέγχει την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες και τις υποδομές. Το μυθιστόρημα μετατρέπεται σε μια μυστικιστική αλληγορία που αντιπαραθέτει τον πολιτισμό της Ανατολής στην παρακμή της Δύσης. Δεν πρόκειται για άβαταρ μιας new age παραλογοτεχνίας, αλλά για μια επιδέξια, διαρθρωμένη στη λογική του Go, ιστορία, που στηρίζεται σε μια τραγική αντίληψη της ουσίας της ανθρώπινης ύπαρξης.
Freddy Michalski, Dictionnaire des litteratures policieres (επιμ. Claude Mesplede, εκδ. Joseph K., 2007)

Agatha Christie «Έγκλημα στο γκολφ», Μετάφραση: Χρήστος Καψάλης, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 288

“Είμαι πεπεισμένος ότι διατρέχω άμεσο κίνδυνο και, επομένως, σας εκλιπαρώ να σπεύσετε στη Γαλλία”.
Μια επείγουσα έκκληση για βοήθεια φέρνει τον Ηρακλή Πουαρό στην παραθαλάσσια Βίλα Ζενεβιέβ, στη βόρεια Γαλλία. Όμως ο ιδιοφυής ντετέκτιβ δεν προλαβαίνει να σώσει τον υποψήφιο πελάτη του. Ο Πολ Ρενό μόλις βρέθηκε νεκρός, μαχαιρωμένος με ιδιαίτερη μανία, σε έναν φρεσκοσκαμμένο λάκκο στο γήπεδο γκολφ της έπαυλης.
Γιατί ο νεκρός φοράει το παλτό του γιου του; Και για ποιον προοριζόταν το παθιασμένο ερωτικό γράμμα που υπήρχε στην τσέπη του; Προτού ο Πουαρό προλάβει να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, η υπόθεση παίρνει νέα, δραματική τροπή με την ανεύρεση ακόμη ενός θύματος, το οποίο φαίνεται να έχει χάσει τη ζωή του με τον ίδιο ακριβώς τρόπο…

 

Λογοτεχνία- Ιστορία:

Φόλκερ Βάιντερμαν «Ονειροπόλοι» Όταν οι συγγραφείς πήραν την εξουσία, Γερμανία 1918, Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα, σελ. 323

Συνέβη πράγματι κάποτε κάτι τέτοιο, μια επανάσταση που έδωσε στους συγγραφείς την εξουσία; Κι όμως, στην ιστορία υπάρχουν μερικές σύντομες στιγμές όπου όλα μοιάζουν εφικτά… Για μια τέτοια στιγμή γράφει ο Φόλκερ Βάιντερμαν: τη Δημοκρατία των Συμβουλίων του Μονάχου, από τον Νοέμβριο του 1918 μέχρι τον Απρίλιο του 1919. Και το συναρπαστικό του χρονογράφημα καθιστά τον αναγνώστη αυτόπτη μάρτυρα της ταραχώδους, φαρσικής και τραγικής περιόδου που συντάραξε το Μόναχο, τη Βαυαρία και τη Γερμανία.
Η μαγική όμως στιγμή συνέβη πράγματι μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου και την εκθρόνιση του Βαυαρού βασιλιά: Ριζοσπαστικός πασιφισμός, άμεση δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, βασίλειο της φαντασίας. Στην πρώτη γραμμή του κινήματος για την εγκαθίδρυση ενός σοσιαλιστικού κράτους βρέθηκαν ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Κουρτ Άισνερ, οι συγγραφείς Έρνστ Τόλλερ, Γκούσταφ Λάνταουερ και Έριχ Γκούσταφ Μύζαμ, τους οποίους, αμέσως μετα το πέρας της ευφορίας και της απογοήτευσης που την ακολούθησε, περίμεναν εξοντωτικές ποινές φυλάκισης και θανάτου. Στην καταιγιστική αφήγηση, τον λόγο παίρνουν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες και μάρτυρες των γεγονότων – ο Τόμας και ο Κλάους Μάνν, ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε, ο Βίκτορ Κλέμπερερ, ο Όσκαρ Μαρία Γκραφ, ο Άντολφ Χίτλερ – υφαίνοντας ένα ιστορικό θρίλλερ βασισμένο σε ένα ανεπανάληπτο περιστατικό της γερμανικής ιστορίας. Εξάλλου, το όνειρο της άμεσης δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης που η Δημοκρατία των Σοβιέτ ήθελε να πραγματώσει μας συγκινεί και μας απασχολεί έως σήμερα.
Όπως στο εξαιρετικά επιτυχημένο “Οστάνδη 1936. Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ. Το καλοκαίρι πριν από το σκότος” (2014 – Άγρα, 2016), έτσι και σε αυτό το βιβλίο του ο Φόλκερ Βάιντερμαν μεταμορφώνει μια κρίσιμη ιστορική στιγμή σε συγκλονιστική και συγκινητική αφήγηση.

Jean Giono «Ο κύριος Μακιαβέλλι ή Η αποκάλυψη της ανθρώπινης καρδιάς», Μετάφραση: Γεράσιμος Βώκος, εκδ. Άγρα, σελ. 112

Το κείμενο του Ζιονό έχει μια μικρή ιστορία, η οποία δεν στερείται πολιτικού ενδιαφέροντος -αλλά πώς θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά με πρωταγωνιστή του κειμένου τον Μακιαβέλλι;
Το καλοκαίρι του 1948 ο Ζιονό προτείνει στις εκδόσεις Gallimard, να περιλάβει το έργο του Μακιαβέλλι στη διάσημη σειρά Pleiade. Ο Κλωντ Γκαλλιμάρ δέχεται και προτείνει μάλιστα στον Ζιονό να αναλάβει την ευθύνη της έκδοσης και να την προλογίσει. Το έργο σχεδιάζεται σε δύο τόμους, ο ένας για τα θεωρητικά και λογοτεχνικά κείμενα, ενώ ο δεύτερος για την ιδιωτική αλληλογραφία του Φλορεντινού, στην οποία όμως συμπεριλαμβάνονται οι αναφορές του Μακιαβέλλι στη Σινιορία, όπου περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια από τον ίδιο οι συναντήσεις και οι συζητήσεις του με τους εκπροσώπους των ξένων δυνάμεων, στους οποίους συγκαταλέγονται ο βασιλιάς της Γαλλίας και ο τρομερός Καίσαρ Βοργίας, ένα από τα πρότυπα του “Ηγεμόνα”.
Ο ιδρυτής του οίκου Γκαστόν Γκαλλιμάρ παρεμβαίνει στο θέμα και ζητά φιλικά από τον Ζιονό να ξαναγράψει το κείμενό του σε τόνο πιο συμβατό με το ύφος της σειράς. Ο συγγραφέας τελικά υποχωρεί στις υποδείξεις του φίλου του εκδότη, χωρίς όμως η υποχώρησή του να σημαίνει και συμφωνία. Σε μία επιστολή ο Ζιονό γράφει: “Η σειρά της Pleiade δεν δέχτηκε την πρώτη εισαγωγή που είχα κάνει. Υπερβολικά εκτός κανόνων. Υπερβολικά ελεύθερη. Έκανα μία άλλη σοφότερη, δηλαδή τίποτα”.
Τελικά, η συμβιβαστική λύση που βρέθηκε ικανοποίησε σχεδόν όλο τον κόσμο: Το σοφό κείμενο έσωσε το κύρος της σοβαρής σειράς, ενώ ο “Κύριος Μακιαβέλλι”, κάπως πιο καθημερινός, κάπως πιο οικείος και κάπως πιο λαϊκός, ανοίγει τη δίτομη έκδοση των επιστολών του Φλορεντινού συγγραφέα, δημοσιευμένη και αυτή στον οίκο Gallimard, αλλά στη σειρά “Απομνημονεύματα του παρελθόντος στην υπηρεσία του παρόντος”. Αυτόν τον Μακιαβέλλι θα διαβάσει ο αναγνώστης στο κείμενο που ακολουθεί: Ο καθένας και ο Μακιαβέλλι του. Γ. Β.

 

Αρχιτεκτονική:

Sandrine Fillipetti «Η σαγήνη της αρχιτεκτονικής» ανθολόγηση κειμένων για την αρχιτεκτονική, Μετάφραση: Γιάννης Σιδέρης, εκδ. Άγρα, σελ. 144

Οι κατοικίες και όλα τα κτίρια αμιλλώνται μεταξύ τους ως προς τη λειτουργικότητα και τη μεγαλοπρέπεια τους, αποκρυσταλλώνουν όμως εξίσου και τα ανθρώπινα πάθη. Αυτή η ανθολογία κειμένων για την αρχιτεκτονική δεν έχει σκοπό να αμφισβητήσει τις δηλωμένες προθέσεις τους ούτε να καταστεί ευρετήριο αρχιτεκτονικών στυλ και τάσεων. Δεν αντιπαραθέτει θεωρίες ούτε αποτελεί πραγματεία περί αναλογιών η παρουσίαση των νέων δυνατοτήτων που προσφέρει η τεχνολογική εξέλιξη. Θέλει να αποτίσει φόρο τιμής, μέσω μιας ποικιλίας μαρτυριών, σε έναν κλάδο που επιβάλλεται με τα έργα στο βλέμμα μας. Το βιβλίο προτείνει έναν γενικότερο στοχασμό δομημένο γύρω από προσωπικές εντυπώσεις –χωρίς να παραλείψουμε και κάποια εμβληματικά κείμενα που αφορούν ονειρικά και φανταστικά κτίρια–, ευνοώντας μια ποικιλία τόνων και χρωματισμών, έναντι των στείρων δογματικών παρουσιάσεων, ακολουθώντας, θα μπορούσαμε να πούμε, τον Ρώσο ποιητή Ossip Mandelstam στην επιθυμία του να ακούσει «τον αχό και τη γέννηση της εποχής».
Δίνεται λοιπόν εδώ ο λόγος σε μερικούς από εκείνους που συνέβαλαν στη δημιουργία των χώρων στους οποίους έχει σφυρηλατηθεί η ιστορία του ανθρώπου. Και από το πολυφωνικό τραγούδι τους κάποιοι ακούγονται πιο δυνατά από άλλους: Leon Battista Alberti, Alvar Aalto, Walter Gropius, G.E. Haussmann, Victor Hugo, Friedensreich Hundertwasser, Alfred Kubin, Adolf Loos, Lewis Mumford, Le Corbusier, Christian de Portzamparc, Jean Prouve, Camillo Sitte, Viollet-le-Duc, Frank Lloyd Wright, Hassan Fatih, Renzo Piano…