Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Όταν ξυπνούν οι Μπαλάντες
29/06/2022, 12:27 πμ

Όταν ξυπνούν οι Μπαλάντες

Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος //

 

Σημείωμα για την ποιητική συλλογή «Μπαλάντα της Βροχής» της Αναστασίας Β. Μήτσου από τις εκδόσεις Βακχικόν

 

Είμαστε δυο δάκρυα σε ένα τραγούδι λέει η πρωταγωνίστρια σε κάποιο από τα φιλμ του Πέδρο Αλμοδόβαρ. Και αυτό εδώ το σημείωμα ψάχνει το ένα από αυτά, ανάμεσα στους στίχους της υπέροχης Μπαλάντας της Βροχής που φθάνει στα ράφια των βιβλιοπωλείων από τις εκδόσεις Βακχικόν, διά χειρός Αναστασίας Β. Μήτσου. Γυροφέρνει τις σελίδες ενός τραγουδιού που γεννήθηκε μες στον αθεράπευτο και εξωφρενικό ρυθμό αυτής εδώ της εποχής. Ψάχνει κάτω από τις λέξεις, ανάμεσα σε κοιμισμένα σημεία στίξεως, ζητά ανάμεσα στα ρεύματα του καιρού δυο τρεις ενδείξεις επιβίωσης για τις παραδοσιακές αξίες, τις ιδιότητες που ξεχωρίζουν τον άνθρωπο, για το φτηνό αίμα τραγουδά που δεν εξαγοράζεται από κανέναν εκεί έξω. Στην αναζήτησή του ετούτο εδώ το σημείωμα για εκείνο το ολομόναχο δάκρυ διατρέχει επαναστάσεις, χαϊδεύει τον σκύλο του βασιλιά, ανασαίνει τα κάντος της ταπεινής και φλογισμένης ζωής μια φορά και έναν καιρό φοιτητικό, περνά από το αιματοβαμμένο Μπεσλάν, ψιθυρίζει τραγουδάκια με θαυμάσια υποκοριστικά που μικραίνουν τον κόσμο και τον χωρούν μες σε ένα ποίημα και μες στην καρδιά μας. Όλες οι πραγματικότητες, όλες οι ευαισθησίες, σινιάλα που συλλαμβάνει η ποιήτρια βρίσκουν μια θέση μες στα ποιήματα, έτσι που η ομορφιά της πραγματικότητας να στέκει πλάι σε εκείνη του θανάτου, ακριβώς όπως το είπε ο βυθισμένος στους αιώνες πια Δημήτρης Καπετανάκης, αθεράπευτος θιασώτης του φωτός.

Παιδί αγροτικής και πολύτεκνης οικογένειας, κράτησε αδιάλειπτη την επαφή με την γη και τους πόνους της, και πάντα της ήταν αυτή και οι άνθρωποι που την αφουγκράζονται, πηγή έμπνευσης. Και αφήνοντας το βιογραφικό σημείωμα που κοσμεί τον μέσα κόσμο του εξωφύλλου, με μια καλλιγραφία καρφωμένη στο υπόλευκο, η έκδοση αναφέρει στο οπισθόφυλλο. Οι ποιητικές συλλογές της Αναστασίας Β. Μήτσου είναι εγκαλλωπίσματα και αγλαΐσματα υψηλού, αφαιρετικού λόγου, στην συνοπτική αναφορά του Δημήτρη Ρεντίφη, διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και επιμελητή της κριτικής αποτίμησης του έργου της δημιουργού που ήδη μετρά στο ενεργητικό της τέσσερις, ποιητικές συλλογές, έξω και πέρα από τις δημοσιεύσεις της σε έντυπα πανελλαδικής κυκλοφορίας, καθώς και σχέση σχεδόν ψυχική με την ζωγραφική. Αυτή η τελευταία μεσολαβεί κάποτε ανάμεσα στον κόσμο και την μετάφρασή του, δίνοντας μια άμεση ευκαιρία για έκφραση στην ποιήτρια που γυρεύει μες στον ρυθμό της την απτή συγκίνηση.

Και την βρίσκει σε εκείνο το στιγμιαίο αεράκι που σηκώνεται από τους στίχους της ώσπου να φανεί ένα γενναίο ρόδο με το αλλοτινό του όνομα. Σέζαρ Γκιγιέρμο, όνομα κοριτσιού ή εραστή ή απλά ένα κομμάτι σπασμένο γυαλί, πόσοι εχθροί να σε αγαπούν σε εκείνες τις ιστορίες που πλάθει με την θαυμάσια οικονομία και το μέτρο της η Αναστασία Β. Μήτσου. Μικρά μυθιστορήματα φροντισμένα με την τεντωμένη αισθητική χορδή της ανθρώπινης επιθυμίας, της απαντοχής, του θάρρους, της μεγάλης ιδέας που μόνο με την γλώσσα την παιδική και μόνο κατάλληλα βαλμένη μες στην σύναξη των λέξεων μπορεί να μεταδώσει τον θυελλώδη παλμό από ποιήματα όπως το Έρωτας και Επανάσταση, θραύσμα από την συλλογή Μπαλάντα της Βροχής. Μια τέλεια, ανθρώπινη ιστορία, με όλες τις πλευρές της να αποκαλύπτονται, με τον φοβερό, ανθρώπινο εαυτό εμπρός στο ζωντανό και το ανεπανάληπτο, την ώρα που ο χρόνος, σαν έφηβος και σαν βασιλιάς, πεθαίνει μες στις σελίδες της συλλογής.

Μια πίστη αφοσιωμένη στον σύγχρονο δεσμώτη που κυκλοφορεί μες στους φραγμούς τους δίχως διέξοδο θα γράψει κάποτε ο Γιώργος Θέμελης για τα καβαφικά ποιήματα. Αυτήν ακριβώς την γεωγραφία σχηματίζουν τα ποιήματα που περιλαμβάνονται στην καινούρια, ποιητική έκδοση του Βακχικόν, που βάζει τους στίχους της αντίκρυ σε κάθε πολιορκία, σε κάθε χρέος, σπάραγμα κάποιου χρονικού, όπως εκείνα που ζουν για πάντα μες στις παρενθέσεις μα σημαίνουν χαμένες ζωές και υψηλούς αγώνες.

 

Αναστασία Β. Μήτσου

 

Η αφαίρεση συνιστά ιδιότητα του βλέμματος της ελληνικής επαρχίας. Η αγάπη και η υπομονή, η επινοητικότητα και η δημιουργικότητα  που επιβάλλονται πλάθουν ανθρώπους αλλιώτικους, μαθημένους στην ανάγκη που γεννιέται. Η Αναστασία Β. Μήτσου μας κοιτάζει από τα χωριά της Αιτωλίας, με το δικαίωμα της φαντασίας της ικανό να αλλάζει χρώμα. Οι στίχοι της θυμίζουν έναν δρόμο, οι στίχοι της μαθαίνουν να αγαπούν εκείνο το ήθος ενός ελληνικού, συμμετρικού κόσμου, έτοιμου να δοθεί στην χίμαιρα, στα τρομερά ντουέντε. Η λαϊκή ζωή, μπολιασμένη με την ανθρώπινη φρόνηση και με την εμπειρία, προβάλλει τροφός των ποιημάτων που γεννιούνται σε εκείνο το τρομερό μετέωρο της πραγματικότητας και της μεταφυσικής, της κρυμμένης στις συλλογές που αλλάζουν τον κόσμο εκεί έξω, συλλογές σαν την Μπαλάντα της Αναστασίας Β. Μήτσου.

Το στοιχείο μιας πένθιμης προσευχής, το μεγαλείο της καρδιάς και της πικρής μας δόξας, το πρόσωπό μας που ποτέ δεν κοιμάται, που μετατρέπεται σε αντικείμενο ανταλλαγής με τις σκηνογραφίες της Μπαλάντας, είναι όλα αυτά που καθορίζουν την σχέση του αναγνώστη με το εξαίρετο αυτό βιβλίο, το τόσο φροντισμένο σε καιρούς άκρατης ελευθερίας και ανώφελων δοκιμών. Το τσίρκο του Σαγκάλ, ένας κόσμος που αφανίζεται και εμφανίζεται ξανά σαν το θελήσει, βρίσκει την θέση του στα ποιήματα της Α. Β. Μήτσου. Στίχοι σφυρηλατημένοι από το υλικό αυτής εδώ της εποχής, ένα ποντάρισμα στην εικονογραφία του καιρού από μια ξεχωριστή ποιήτρια με σταθερή και συνεπή παρουσία.

 

Εδώ, μόνο σε όσους πιστεύουν στον προγραμματισμένο θάνατο

Εναέρια

Χερσαία

Υποθαλάσσια

Με ακρίβεια στόχους και αριθμού θυμάτων

Επιτρέπεται η είσοδος.

(«ΣΕ ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΟΠΛΩΝ», Μπαλάντα της Βροχής)

 

Από τις εκδόσεις Βακχικόν. Και με τις λέξεις της Αναστασίας να σφραγίζουν αυτές τις εντυπώσεις.

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top