Κλασική παιδεία και διακειμενικές αναφορές
Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *
Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, “Μνήμες της ρίζας”, εκδόσεις Κουκκίδα, σειρά: ποίηση 40, Αθήνα 2020, σ. 75
Λαρισαίος καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης ο ποιητής, ζει με την οικογένειά του στην Κοζάνη. Φιλοτεχνεί στίχους ποιητικής οξύτητας αξιοσημείωτης. Όπως στο ποίημα για την Ασίνη, που παραπέμπει φυσικά στην σεφερική “Ασίνην τε”. Εκπληκτικής ενάργειας εικόνες, πνιχτός σπαραγμός, βουβή θλίψη, απελπισία εις το έπακρον: “Δεν μένει εδώ ο βασιλιάς, άδειο το κάστρο του / το τρώει τ’ αλάτι του γιαλού και στις επάλξεις / αγκαθερές φραγκοσυκιές σχίνα και μάραθα / κι εκεί που άραζαν περήφανα τα πλοία / σειρές γυμνόστηθες τουρίστριες ξαπλώνονται / με λαδωμένο το κορμί λες κι οι Αργείοι / μόλις τις έβγαλαν μαζί με τ’ άλλα λάφυρα / όταν κουρσέψανε της Τροίας τα παλάτια” (σελ. 62). Ο Σεφέρης όμως πρωταγωνιστεί και στο ποίημα “Ο τόπος μου” (σελ. 54), αφού ο σύγχρονός μας ομότεχνός του επιλέγει ως motto ένα απόσπασμα από την ομιλία του στη Στοκχόλμη. Ο Παλαμάς έχει την τιμητική του σε δύο άλλα ποιήματα: “Πόσοι” (σελ. 21), “Λύκοι” (σελ. 65). Ο Ελύτης ενυπάρχει με στίχους του σε άλλα δυό: “Στην Ιθάκη” (σελ. 41), “Οι παππούδες μας” (σελ. 56).
Αλλά κι ο Καβάφης υπομνηματίζει άλλα δύο πονήματα του σύγχρονου Οδυσσέα: “Η εκδρομή” (σελ. 27), “Ταξιδιώτες” (σελ. 45).
Ο Σικελιανός δανείζει το σύνθημα από το πνευματικό του εμβατήριο στο ποίημα “Χώρα του πόνου” (σελ. 72).
Όπως κι ο Ηρόδοτος συνεχίζει να ιστορεί μέσα από το motto που αναβαθμίζει το ποίημα “Γη και ύδωρ” (σελ. 51).
Η κλασική παιδεία δεν κρύβεται και οι διακειμενικές αναφορές είναι θεμιτές όταν καθαρές είναι. Όπως εδώ.
Δίπτυχη η συλλογή ετούτη: “Μνήμες της ρίζας” και “Ο τόπος μου”. Στο “Αντί προλόγου” (σελ. 13) σύντομη εξήγηση της λογοτεχνικής πρόθεσης, με έμμεσο πλην σαφή τρόπο. Ολοκληρωτική η επιμέλεια του τόμου αυτού από τον ποιητή Κώστα Θ. Ριζάκη, δεν αφήνει κανένα περιθώριο στο όποιο λάθος, εξασφαλίζοντας την μέγιστη δυνατή στιλπνότητα από τεχνικής πλευράς. Σκίτσα στο εξώφυλλο και πριν από τα δύο μέρη, ως διαχωριστικό, φιλοτεχνεί και υπογράφει η Γλύκα Διονυσοπούλου.
Δημήτρης Παπακωνσταντίνου
* Ο Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός (www.konstantinosbouras.gr)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Η υπαρξιακή πολιτική ποίηση του Μανόλη Πρατικάκη
Γράφει o Κώστας Τραχανάς // Μανόλης Πρατικάκης «Τα Δερβενάκια των Rolling Stones» Εκδόσεις Αρμός 2021, σελ.42 «Εκατέβαιναν ωσάν κυλιόμενες πέτρες τραγουδώντας αυτοί οι παλαιοί Rolling Stones (κυλιόμενες πέτρες), με καριοφίλια , ντραμς, σαξόφωνα και άλλα οξύαιχμα της έρημης
Περισσότερα -
Νέα ποιητική συλλογή: “Εφ’ ενός λυγμού”
Του Κωνσταντίνου Γυπαράκη // * Τα χείλη σου έχουν γεύση άγριου βατόμουρου. Εσύ βέβαια δεν το ξέρεις αυτό. Ο λαιμός σου εκχέει στον αέρα αρώματα αγριολούλουδων με κυρίαρχο αυτό του περγαμόντου το οποίο στην πορεία αναφιλητών μετατρέπεται σε
Περισσότερα -
Ταξιδιωτικές καταγραφές από το Σμαραγδένιο Νησί του Ινδικού
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // Γιάννης Κατσίκης, “Εν Ταπροβάνη. Οδοιπορικό στην Σρι Λάνκα”. Εκδόσεις ΑΩ. Ιούλιος 2010 Η ταξιδιωτική λογοτεχνία στην Ελλάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα εθεωρείτο, με μια περίεργη, άγραφη, αλλά ωστόσο επικρατούσα άποψη, δεύτερο ή
Περισσότερα -
Έμιλυ Ντίκινσον: “Δεν ξέρω πώς να μεγαλώσω”
Γράφει η Ελένη Γκίκα // Η άβυσσος δεν έχει βιογράφο «Είσαι μεγάλη ποιήτρια» θα της πει η συγγραφέας Ελεν Χαντ Τζακσον το 1898 προφητικά, αλλά ο κόσμος δεν θα την μάθει παρά μονάχα αρκετά χρόνια μετά από τον
Περισσότερα -
Η Άνοιξη της Ποίησης
Γράφει η Αθηνά Παπανικολάου // * «Βαθύς ουρανός βυθός θάλασσας» της Ξανθίππης Ζαχοπούλου, Εκδ. Το Ροδακιό, 2020, σελ. 68 ΓΡΑΜΜΙΚΉ Β ….Γράφω για αυτά που δε θα ειπωθούν παρά με δύο λέξεις ή τη σιωπή που βρίσκει
Περισσότερα -
Άλογα
Γράφει ο Γιώργου Π. Ιατρού // Μνήμη Γιάννη Δημητράκη Το ξύλινο αλογάκι των νηπιακών μου χρόνων, άσπρο με μαύρες βούλες λικνίζεται εκεί στο βάθος… όπως αυτό του Μπρούνο Σούλτς – το άλογο ανάσαινε βαριά με κρεμασμένο το κεφάλι.
Περισσότερα -
Η έρευνα του Ανδρέα Γιακουμάκη για τον Παύλο Βλαστό
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // Ανδρέας Γιακουμάκης, «Οι Κρήτες στ’ άρματα. Ιστορικά άσματα (1821-1830). Από τη συλλογή Παύλου Γ. Βλαστού», Ηράκλειο Κρήτη 2022. Η ιστορική έρευνα πολλές φορές ανακαλύπτει άγνωστες πτυχές του πολιτισμού, καταρρίπτοντας τους
Περισσότερα
