Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Για την μετανάστευση και την προσφυγιά
28/09/2022, 8:57 πμ

Για την μετανάστευση και την προσφυγιά

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Γκαζμέντ Καπλάνι, «Μικρό ημερολόγιο συνόρων», εκδ. Επίκεντρο

 

Ένα από τα συγκλονιστικότερα βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ σχετικά με το θέμα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς υπογράφει ο Αλβανός συγγραφέας Γκαζμέντ Καπλάνι. Το βιβλίο γνώρισε δικαίως μεγάλη επιτυχία και επανεκδόθηκε πρόσφατα, τώρα που το προσφυγικό και το μεταναστευτικό γνωρίζουν μεγάλη έξαρση.

Το «Μικρό ημερολόγιο συνόρων» είναι ένα έργο που εστιάζει στην ψυχολογία του μετανάστη και στα συναισθήματά του, είναι ένα έργο βαθιά ανθρώπινο από έναν συγγραφέα που έζησε στο πετσί του τις κακουχίες και την υποτίμηση που μπορεί να βιώσει ένας μετανάστης.

Ο Γκαζμέντ πέρασε στην Ελλάδα το 1991 και καταθέτει τη δική του εμπειρία τόσο από τα βιώματά του στην κομμουνιστική Αλβανία υπό το καθεστώς ανελευθερίας του Χότζα, όσο και από τη δεύτερη πατρίδα του, την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βιβλίο αυτό το έγραψε ο συγγραφέας όχι στα αλβανικά αλλά στα ελληνικά. Παρ’ όλα αυτά ο συγγραφέας συμαπεραίνει στο βιβλίο του, το οποίο ασχολείται κυρίως με τη μετανάστευση των Αλβανών στη χώρα μας κατά τη δεκαετία του 1990, ότι, δυστυχώς, οι Έλληνες δεν είναι λαός φιλικός προς τους μετανάστες και τους πρόσφυγες.

Σήμερα ο συγγραφέας ζει πλέον στην τρίτη του πατρίδα τις ΗΠΑ, μετά από είκοσι πέντε ολόκληρα χρόνια παρουσίας στη χώρα μας, επειδή η ελληνική πολιτεία αρνήθηκε να του χορηγήσει την ελληνική υπηκοότητα. Επομένως, ο Γκαζμέντ είναι ο πλέον κατάλληλος να μας μιλήσει για την ψυχολογία του μετανάστη.

Το βιβλίο αυτό είναι γραμμένο βασισμένο στις προσωπικές του εμπειρίες και μαρτυρίες, περιέχει τις σκέψεις του συγγραφέα σχετικά με το πως τον βλέπουν οι άλλοι άνθρωποι στη χώρα υποδοχής και πως τον αντιμετωπίζουν, αλλά περιέχει και κρίσεις αποφθεγματικού τύπου  γι’ αυτό. Παράλληλα, ο συγγραφέας επιχειρεί να γράψει και ένα μυθιστόρημα με θέμα τη μετανάστευση.

 

Γκαζμέντ Καπλάνι

 

Πέρα από τα παραπάνω που μας αφηγείται ο συγγραφέας στο βιβλίο του, δηλαδή εκείνα που αφορούν τις δυσκολίες προσαρμογής των Αλβανών μεταναστών στη χώρα μας αλλά και την υποτίμηση και την εχθρότητα με την οποία τους αντιμετωπίζουν συνήθως οι ντόπιοι, ο Γκαζμέντ παρουσιάζει και τις συνθήκες ζωής στην δικτατορική Αλβανία των τελών του εικοστού αιώνα, οι οποίες ήταν ιδιαιτέρως καταπιεστικές για τον αλβανικό λαό. Καταλήγει πάντως ότι, πάνω απ’ όλα, θέλει κότσια για να είναι κάποιος μετανάστης.

Έργο άκρως συγκινητικό, παιχνιδιάρικο, πάντα επίκαιρο και, πολλές φορές αυτοσαρκαστικό, δηκτικό και χιουμοριστικό, σίγουρα θα μας βάλει σε σκέψεις σχετικά με τη δική μας στάση απέναντι σε τέτοιες ομάδες ανθρώπων. Το αποκάλεσαν επίσης πολύ επιτυχημένα ως είδος και «αυτοβιογραφικό διαλογισμό». Με δυο λόγια, εμείς θα μπορούσαμε να το αποκαλέσουμε και ως «το βιβλίο της ξενιτιάς». Αξίζει να σημειωθεί ότι η τελευταία αυτή παρούσα έκδοση περιλαμβάνει και μία συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο συγγραφέας στον εκδότη Πέτρο Παπασαραντόπουλο το 2018. Σε αυτήν ο συγγραφέας παραθέτει τη γνωστή ρήση του Στέφαν Τσβάιχ σχετικά με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες: «Κάποτε για να είσαι άνθρωπος ήταν αρκετό να έχεις ένα σώμα και μια ψυχή. Τώρα πρέπει να έχεις και διαβατήριο γιατί αλλιώς δεν σε θεωρούν άνθρωπο».

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top