Fractal

Αποδομώντας και αναλύοντας την ανθρώπινη ύπαρξη

Γράφει η Χρυσάνθη Ιακώβου //

 

Νίνα Κουλετάκη «Μικρά μνημόσυνα», εκδ. Bibliotheque

 

Τα “Μικρά Μνημόσυνα” της Νίνας Κουλετάκη (Εκδόσεις Bibliothèque, 2018) είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο. Είναι δύσκολο να το εντάξεις σε ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Είναι διηγήματα; Ναι, μιας και το βιβλίο αποτελείται από αυτόνομα κείμενα της μιας και των δύο σελίδων. Είναι μυθιστόρημα; Ναι, αφού όλα τα κείμενα έχουν κοινό σημείο αναφοράς και δεν είναι παρά πτυχές της ίδιας θεματικής. Είναι ένα σύνολο φιλοσοφικών στοχασμών; Ναι, είναι.

Τα “Μικρά Μνημόσυνα” είναι μια καταγραφή. Καταγραφή των συζητήσεων της ηρωίδας μας με τον ψυχίατρο της, καταγραφή των ονείρων της, καταγραφή των σκέψεων της. Έχουμε έναν κατακερματισμένο ψυχισμό σε ένα κατακερματισμένο βιβλίο.

Η ηρωίδα μας προσπαθεί να βάλει τις σκέψεις της, τα συναισθήματά της και τη ζωή της σε τάξη. Είναι απίστευτο το πόσο οικείο είναι το περιεχόμενο των γραπτών: πρόκειται για πράγματα που όλοι έχουμε σκεφτεί, όλοι έχουμε νιώσει, συμπεράσματα στα οποία, λίγο-πολύ, όλοι έχουμε καταλήξει. Η δε γλώσσα που χρησιμοποιεί η συγγραφέας -άμεση, εύληπτη, σχεδόν προφορική- επιτείνει το αίσθημα αυτό.

Η Νίνα Κουλετάκη διαλέγει ένα προσωπικό και εξομολογητικό ύφος για να μιλήσει για τα πιο βαθιά ζητήματα της ζωής. Για το θάνατο, την απώλεια, τη μοναξιά. Για τον έρωτα, την αγάπη. Για την απόρριψη, τη ματαίωση, την ελπίδα. Για την κοινωνία, τη ρουτίνα, την αυτοπραγμάτωση. Αφήνει την ηρωίδα της ελεύθερη να περιπλανηθεί σε σκέψεις, να κάνει συσχετισμούς, να αφηγηθεί ιστορίες, επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο να πετύχει μια αποδόμηση, μια ανάλυση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Προσωπικό ύφος από τη μια, αλλά απουσία προσωπικών στοιχείων από την άλλη. Η ηρωίδα δεν έχει όνομα, ο ψυχίατρος επίσης, όπως και κανένα από τα πρόσωπα που αναφέρονται. Όλοι είναι σύμβολα. Όλα τα λεγόμενα σημαίνουν και κάτι άλλο πέρα από το προφανές. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον από άποψη συμβολισμού έχουν τα όνειρα: ένα πεδίο εντελώς ελεύθερο, σουρεαλιστικό, αλλά γεμάτο μηνύματα και ανοιχτές ερμηνείες.

Η Νίνα Κουλετάκη με τα “Μικρά Μνημόσυνα” επιδιώκει να καταθέσει έναν φιλοσοφικό στοχασμό. Να θέσει ερωτήσεις, να δώσει ίσως και μερικές απαντήσεις. Να αφηγηθεί ενδιαφέρουσες ιστορίες. Να βρει κοινά σημεία με τον αναγνώστη. Να δηλώσει μια αλήθεια. Και την ίδια στιγμή καταφέρνει να δώσει στο βιβλίο της ένα χαρακτήρα παιχνιδιάρικο, ευφάνταστο και απόλυτα άμεσο.

 

Νίνα Κουλετάκη

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top