Fractal

Προπατορική ενοχή

Γράφει η Κωνσταντίνα Μόσχου //

 

Μαρίνα Χρόνη, «Ματωμένος κάκτος», Εκδόσεις Ελκυστής

 

Παίζοντας με τη σχετικότητα της αλήθειας και τη νεανική ορμή των εφήβων, η Μαρίνα Χρόνη γράφει ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα και μεταπτώσεις, με κεντρικό χαρακτήρα τον δεκαεφτάχρονο Ορφέα. Εγχείρημα αρκετά δύσκολο για κάθε συγγραφέα να περιγράψει τη φουρτούνα που ξεσπά σε μια νεανική ψυχή, κι εδώ η θετική διαπίστωση είναι ότι υπάρχει απόλυτη ταύτιση και ακολουθία ψυχολογίας και πράξεων των ηρώων, τόσο των εφήβων όσο και του περιβάλλοντός τους, με έναν εξαιρετικό τρόπο, σε γλώσσα απλή και άμεση.

Ο Ορφέας, γύρω από τον οποίο κινείται η πλοκή, είναι αυτοκαταστροφικός και εγκλωβισμένος σε μια παραμορφωμένη πραγματικότητα, σύμφωνα με τον τρόπο που έχει οικοδομήσει τη ζωή του από τη νηπιακή του ακόμα ηλικία. Σημαντικό ορόσημο, ο θάνατος της μητέρας του πάνω στη γέννα του. Βαραίνοντας κάτω από μια αβάσταχτη ενοχή, μια και θεωρεί ότι ο ίδιος έγινε η αιτία για να πεθάνει εκείνη, και με έλλειψη της απαραίτητης στήριξης από τον αλκοολικό πατέρα του, η μόνη του παρηγοριά είναι να καταστρέφει σιγά σιγά τον εαυτό του.

Ο τρόπος που επιλέγει είναι βασανιστικός. Επιλέγει τον αυτοτραυματισμό, μια μέθοδο που χρησιμοποιείται με ανησυχητική αύξηση τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στους νέους, σε μια προσπάθεια να απαλύνει τον ψυχικό του πόνο, αυξάνοντας τον σωματικό. Αυτή την αυτοτιμωρία του, επειδή πιστεύει ότι δεν τον αγαπά κανείς, αργούν να καταλάβουν οι άνθρωποι του περιβάλλοντός του – ο ίδιος προσπαθεί με κάθε τρόπο να κρατήσει κρυφά τα τραύματά του. Τα ξεσπάσματά του όμως είναι θυελλώδη, πληγώνει τους άλλους όσο πιστεύει ότι τον έχουν πληγώσει κι εκείνοι.

Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο πώς καταφέρνει η συγγραφέας να δώσει την ένταση στο περιβάλλον και τον επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα της αυτοτιμωρίας του νέου, χρησιμοποιώντας μονάχα έξι χαρακτήρες στο βιβλίο. Υπάρχουν μόνο πέντε  πρόσωπα, εκτός από τον Ορφέα: Ο αδερφός του και φοιτητής Αρχιτεκτονικής, Αιμίλιος και ο αλκοολικός πατέρας του, Χάρης, με τους οποίους ζει στο ίδιο σπίτι, η κοπέλα του, εκκολαπτόμενη χορεύτρια, Δανάη, η κοπέλα του αδερφού του, Ειρήνη, και το αφεντικό του στο συνεργείο, Γιώργος, άτομα που δρουν και αλληλεπιδρούν στη ζωή του.

Το σκηνικό που στήνεται δεν είναι απολύτως τραγικό. Υπάρχουν και οι στιγμές που ο Ορφέας θ’ ανοίξει την ψυχή του στα υπόλοιπα πρόσωπα του δράματος και θα την ελαφρύνει. Αλλά μέχρι το τέλος δεν θα μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν θα γιατρευτεί έπειτα από τόσες μεταπτώσεις.

 

Μαρίνα Χρόνη

 

Τόσο η θεματολογία του που συγκλονίζει, όσο και ο τρόπος γραφής του, περνά τα μηνύματα υπόγεια και όχι ανώδυνα, σε ένα βιβλίο ψυχογράφημα των εφήβων και του περιβάλλοντός τους. Η συγγραφέας δεν δίνει κανένα συγχωροχάρτι για τον καθένα από τους ήρωες, οι οποίοι φροντίζουν παρά την ατελή τους προσέγγιση στον Ορφέα, να μας παρουσιάσουν τη δική τους οπτική, τον λόγο για τη συμμετοχή τους στο δράμα του νέου. Ποιος θα είναι εκείνος που θα τα καταφέρει να πείσει τον Ορφέα να σταματήσει την αυτοκαταστροφή του ή μήπως θα υπάρξει ένας από μηχανής θεός, ή μια τιμωρία που δεν θα είναι εκ των έσω, αυτό είναι ένα ερώτημα που θα δοθεί στο τέλος.

Υπάρχουν άνθρωποι που μοιάζουν με κάκτους. Δεν αφήνουν να τους πλησιάσεις και αν το κάνεις θα τραυματιστείς. Τι γίνεται όμως όταν αποφασίζεις να ζήσεις με αυτό το πρόβλημα; Φαίνεται πως το βιβλίο αυτό έχει μια βαθύτητα στην προσέγγισή του, μικρό και περιεκτικό, όπως επέλεξε η συγγραφέας ώστε να μας αποδώσει με την πένα της ένα καινούργιο πρόβλημα της εποχής, για το οποίο γνωρίζουμε ελάχιστα. Σκοπός της προφανώς δεν είναι να μας συγκινήσει, αλλά να μας ταρακουνήσει. Συναισθήματα, εικόνες και πλοκή συνηγορούν σε ένα πολύ ωραίο αποτέλεσμα, για ένα διαφορετικό μυθιστόρημα που θα πρέπει να διαβαστεί από πολλούς.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top