Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η ενδυνάμωση του παιδιού
22/05/2018, 10:56 μμ

Η ενδυνάμωση του παιδιού

Γράφει η Εύα Στάμου //

 

Μιχάλης Χαντάς: “Μαμά, Μπαμπά, πόσο Εγώ μου έχτισες;” (Εκδόσεις Αρμός)

 

Στο κεντρικό κεφάλαιο του βιβλίου, ο Μιχάλης Χαντάς επισημαίνει ότι ο κύριος στόχος του κειμένου του είναι να λειτουργήσει ως «πασπαρτού» που θα ξεκλειδώσει για τους αναγνώστες τα μυστικά της σωστής ανατροφής των παιδιών καθώς και των παγίδων στις οποίες -παρά τις καλές προθέσεις – πέφτουν αρκετοί νέοι γονείς.

Θα έλεγα ότι το κείμενο λειτουργεί επίσης ως κάτοπτρο όπου καθρεφτίζονται τυπικές συμπεριφορές -σωστές ή λάθος- που οι περισσότεροι γονείς και κηδεμόνες αναπαράγουν όταν μεγαλώνουν τα παιδιά τους.

Σκοπός του βιβλίου είναι –μέσω ενός συνδυασμού της ψυχαναλυτικής θεωρίας και μίας πληθώρας χαρακτηριστικών για την κάθε περίσταση παραδειγμάτων– να εξηγήσει στους γονείς με ποιους τρόπους θα βοηθήσουν τα παιδιά τους να γίνουν ώριμες, αυτάρκεις προσωπικότητες που θα διεκδικήσουν την ευτυχία με υπευθυνότητα και δίχως ενοχές.

Η υγιής σχέση με την πραγματικότητα, η αποδοχή των επιθυμιών και των παρορμήσεων (δίνοντάς τους, όπου αυτό είναι εφικτό, μορφή που δεν θα θέτει σε κίνδυνο την ψυχική και σωματική ισορροπία του υποκειμένου) θα οδηγήσει σταδιακά στην διαμόρφωση και ενίσχυση μιας ανεξάρτητης, ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Το παιδί θα μεγαλώσει μαθαίνοντας την σημασία της σαφήνειας των ποικίλων ορίων, του διαχωρισμού της αγάπης από την εξάρτηση, και την αξία της συναισθηματικής σταθερότητας που επιτρέπει στο ώριμο άτομο τόσο να αναλαμβάνει τις ευθύνες του, όσο και να μην διστάζει να παίρνει ρίσκα, όταν αυτό είναι απαραίτητο.

Είναι η ωριμότητα, η αυτάρκεια, και η ανεξαρτησία ποιότητες που διδάσκονται; Σύμφωνα με το «Εγωενισχυτικό Μοντέλο Ανατροφής» που προτείνει ο συγγραφέας –και το οποίο βασίζεται στον κλασικό φρουδικό διαχωρισμό των τριών μηχανισμών ΕΚΕΙΝΟ-ΕΓΩ-ΥΠΕΡΕΓΩ που διέπουν το ψυχικό πεδίο– υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και μέθοδοι που μπορούν να υιοθετήσουν οι φροντιστές του παιδιού ώστε να συμβάλλουν στην ενίσχυση του ΕΓΩ που λειτουργεί ως ισορροπιστής ανάμεσα στην επιθυμία (Εκείνο) και τον νόμο (Υπερεγώ). Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ένα έλλογα ανεπτυγμένο Εγώ, δεν υπονομεύει αλλά ενισχύει την δημιουργία υγειών διαπροσωπικών σχέσεων, ενισχύοντας την γόνιμη συμβολή του ατόμου τόσο σε ομαδικό όσο και ευρύτερα κοινωνικό επίπεδο.

Η ενδυνάμωση της αυτοεκτίμησης του παιδιού μέσω της αποδοχής του γονέα,  η απενοχοποίηση και φυσικά η σταδιακή απόκτηση δεξιοτήτων ανάλογων προς την ηλικία του, θα κατευθύνουν το παιδί στην πολυπόθητη ανεξαρτησία που όσο παράξενο και αν φαίνεται,  είναι συχνά οι ίδιοι οι γονείς που παρεμποδίζουν, εξαιτίας των προσωπικών τους νευρώσεων, του φόβου ότι θα χάσουν τον έλεγχο και κατά συνέπεια την δυνατότητα να προστατεύσουν τα παιδιά τους, ή ακόμα και λόγω άγνοιας.

 

Μιχάλης Χαντάς

 

Σημαντική επίσης είναι η συμμετοχή της Λίλας Καραδήμα με δύο κεφάλαια όπου περιγράφονται διεξοδικά ανεπαρκείς ή προβληματικές συμπεριφορές που υιοθετούν αρκετές μητέρες, πιθανώς αντιγράφοντας την σχέση με τη δική τους μητέρα ή επιδιώκοντας αντίθετα να αποφύγουν τα λάθη της μητέρας τους,  και πράττονας κάτι εκ διαμέτρου αντίθετο, ακόμα και αν αυτό δεν λειτουργεί προς όφελος του παιδιού.

Πρόκειται για ένα βιβλίο που συνδυάζοντας επιτυχώς την θεωρία με εύστοχα και εύληπτα  παραδείγματα,  συμβάλλει στη βελτίωση όχι μόνο των μεθόδων διαπαιδαγώγησης που χρησιμοποιούν οι γονείς οι οποίοι έχουν την τύχη να το διαβάσουν, αλλά και στην κατανόηση κάθε αστοχίας, ή παγίδας που δημιουργεί εμπόδια στην ομαλή επικοινωνία γονιού-παιδιού.  Επιπλέον, αποτελεί, κατά την άποψή μου, ένα άριστο υπόδειγμα για τους τρόπους με τους οποίους ένας έμπειρος ψυχοθεραπευτής μπορεί να κάνει προσιτή και ελκυστική την θεραπευτική διαδικασία σε ένα μη εξοικειωμένο κοινό.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top