Λογοτεχνικό ντοκουμέντο της τριακονταετίας 1980-2005
Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //
Βαγγέλης Ραπτόπουλος «Λίγη Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας», εκδ. Κέδρος
Λίγο πριν την έκδοση του μυθιστορήματος Ανέγγιχτη, λίγο μετά την επιλεκτική αυτοβιογραφία υπό τον τίτλο Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος παρουσιάζει το μη μυθοπλαστικό βιβλίο −λογοτεχνικό ντοκουμέντο της σχεδόν τριακονταετίας 1980-2005 θα το ονομάτιζα− Λίγη Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας το οποίο επανακυκλοφορεί, αυτή τη φορά από τις εκδόσεις Κέδρος (πρώτη έκδοση 2005, εκδόσεις Πατάκη).
Θαύμασα το εξώφυλλο. Μια εικόνα, χίλιες λέξεις. Μια φωτογραφία με τους: Αλέξανδρο Κοτζιά, Βαγγέλη Ραπτόπουλο, Πέτρο Αμπατζόγλου, Αλέξη Ζήρα, Γιώργο Χειμωνά, Μένη Κουμανταρέα και την Άλκηστις Σουλογιάννη. Σοφή επιλογή από τον συγγραφέα και τον εκδοτικό οίκο, μιας και ο αναγνώστης βουτάει χωρίς απορίες −ως άλλος έμπειρος αθλητής καταδύσεων− στο πνεύμα του βιβλίου. Λίγη από την ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Στις 282 σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται 39 κείμενα και συνεντεύξεις. Σύγχρονοι και διαχρονικοί συγγραφείς κάνουν την εμφάνισή τους, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Μέσα από τα βιβλία τους, ή μέσω συνεντεύξεων, ή μέσα από τα δοκιμιακού χαρακτήρα κείμενα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, στα οποία όμως εμφανίζονται όλα εκείνα τα στοιχεία γραφής των μυθοπλαστικών του ιστοριών.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη, διασχίζοντας επί της ουσίας τρεις δεκαετίες πεπραγμένων στη νεοελληνική λογοτεχνία, χωρίς να παραλείπονται ιστορικές αναδρομές σε προηγούμενες χρονικές περιόδους.
Στο πρώτο μέρος κυριαρχούν οι συνομιλίες του Βαγγέλη Ραπτόπουλου με χαρακτηριστικούς εκπρόσωπους μεγαλύτερων της γενιάς του. Ομολογώ πως θα ήθελα να βρίσκομαι σε μια γωνιά, σε μια ακρούλα, αθέατος, να παρακολουθώ τις συζητήσεις τους, γεμίζοντας τις μπαταρίες μου, ως αναγνώστης κι ως συγγραφέας. Τι πολύτιμο μάθημα θα ήταν αυτό!
Μικρή παύση: Θέλοντας να σταθώ στις συνεντεύξεις. Τότε που όλα κυλούσαν πιο αργά με τις διά ζώσης συναντήσεις και τη λειτουργία των μαγνητοφώνων, την επίπονη −σχεδόν άχραντη− διαδικασία των απομαγνητοφωνήσεων και τους δύσκολους αποχωρισμούς λέξεων και σκέψεων που δεν ήταν κατά έναν τρόπο συμβατές με τη ροή και το πνεύμα της συζήτησης.
Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι η τεχνική δομή των συνεντεύξεων. Τι εννοώ: Δεν είναι στείρες. Δεν βασίζονται στην ερώτηση-απάντηση, πάλι ερώτηση και απάντηση, δίνοντας εν τέλει ένα άνευρο αποτέλεσμα. Είναι γόνιμοι λογοτεχνικοί, και όχι μόνο, διάλογοι. Ξεχωριστή θέση, ασφαλώς, λαμβάνει εκείνη με τον Θανάση Βαλτινό η οποία «ανοίγει» και το βιβλίο.
Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Στη δεύτερη και τρίτη θεματική ενότητα, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος αναφέρεται σε σημαντικά −υπό την υποκειμενική του άποψη− βιβλία και συγγραφείς εκείνης της εποχής. Μέσα λοιπόν από αυτά τα δοκίμια, ή έστω άρθρα γνώμης, συναντάμε καταξιωμένους −στο τώρα− συγγραφείς, που έκαναν −τότε− τα πρώτα τους συγγραφικά βήματα.
Εκεί, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, γνώρισα κι εγώ με τη σειρά πολλούς από τους αναφερόμενους και «έπιασα» τον εαυτό μου σχεδόν συγκινημένο, να αναπολεί τα τότε διαβάσματα, αλλά και τα περασμένα χρόνια, τότε που ως άλλος διψασμένος κατέφευγα στις πηγές-προθήκες των βιβλιοπωλείων, αναζητώντας τα γραπτά των νεοελλήνων συγγραφέων για να με ξεδιψάσουν.
Αν και κινούμαι αναγνωστικά στον χώρο της μυθοπλασίας, τα αναγνωστικά μου αντανακλαστικά λειτούργησαν θαυμάσια σ’ αυτήν την εξαιρετική προσπάθεια, το απόσταγμα γνώσης, αυτή τη φορτισμένη συγκινησιακή διαδρομή των σχεδόν τριών δεκαετιών, που στα σίγουρα αποτελούν ή θα αποτελέσουν μια κάποια σημαντική παρακαταθήκη των μελλοντικών γενιών.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Sapere aude: Νάπολι
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μούσσας // Νάπολι Στη Νάπολη, στην καρδιά του Rione Sanità, το Hypogeum dei Cristallini, (κατακόμβη των κρυστάλλων) , η πιο διάσημη από τις ελληνικές κατακόμβες, ανοίγει ξανά για το κοινό μετά την εκτενή και πολύχρονη
Περισσότερα -
✔ Δώρος Αντωνιάδης: «Η συγγραφή είναι η ψυχοθεραπεία μου»
Συνέντευξη στην Βιργινία Αυγερινού // Ο Δώρος Αντωνιάδης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1974 και ζει στην Αθήνα με τη γυναίκα και τα παιδιά του. Σπούδασε μαθηματικά και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην πληροφορική και στις επικοινωνίες. Το πρώτο
Περισσότερα -
Μετάφραση: «Στα γεράματα» διήγημα του Αντόν Τσέχωφ
Μετάφραση- ανθολόγηση: Γιάννης Παπαδόπουλος // * Ο αρχιτέκτονας και κρατικός σύμβουλος Ουζέλκοφ πήγε στη γενέθλια πόλη του, όπου τον είχαν καλέσει. για την αναστήλωση της εκκλησίας του νεκροταφείου, της πόλης που είχε γεννηθεί και μεγαλώσει. Εδώ
Περισσότερα -
Ήταν ωραία η ζωή
Γράφει η Τζένη Μανάκη // Αρχοντούλα Διαβάτη «Κινητή γιορτή», διηγήματα, εκδόσεις Νησίδες, σελ. 83 «Η ρόδα του χρόνου γυρνάει πάνω κάτω φέρνοντας αγάπη ανάμεσα σε λύπες, ματαιώσεις και απώλειες». Με πνευματικό βάθος, υπαινικτική γραφή και διάθεση ανίχνευσης πέραν
Περισσότερα -
“Λαμπρό φως” – Διήγημα της Ευγενίας Μπογιάνου
Αργά το απόγευμα – ένα καλοκαιρινό ζεστό απόγευμα – ανέβαινε τρέχοντας, ή μάλλον περπατώντας γρήγορα και με ρυθμό, το μικρό απότομο ανήφορο που τον οδηγούσε κατευθείαν στο σπίτι. Επέστρεφε από την καθημερινή του άσκηση: τρέξιμο ένα γύρο στο λόφο
Περισσότερα -
Διήγημα: “Φοιτητής παρέα με τη φτώχεια του”
Του Νίκου Τσούλια // “Φοιτητής παρέα με τη φτώχεια του” Δύσκολα χρόνια τον βρήκαν σαν ήλθε στην Αθήνα στη δεκαετία του 1970. Κουβαλούσε τη φτώχεια του από το χωριό του, από τη μικρή του χαμοκέλα.
Περισσότερα -
Λογοτεχνική γλώσσα και κοινωνικά στερεότυπα
Γράφει η Λίλια Τσούβα // Κατερίνα Παπαδημητρίου «Το ελληνικό διήγημα του 20ού αιώνα, Προσεγγίσεις, έξι διηγήματα ασκούν κριτική σε διηγηματογράφους της γενιάς του ’30», εκδ. Κομνηνός 2022 Η Κατερίνα Παπαδημητρίου στη μελέτη της Το ελληνικό διήγημα του 20ού
Περισσότερα
